జాతీయములు - ల
ల - అక్షరాలతో ప్రారంభమయ్యే జాతీయాలు ఇక్కడ ఇవ్వబడ్డాయి. ఈ జాబితాను అక్షర క్రమంలో అమర్చడానికి సహకరించండి. క్రొత్త జాతీయాలను కూడా అక్షర క్రమంలో చేర్చండి.
భాషా సింగారం |
---|
సామెతలు |
అ ఆ ఇ ఈ ఉ ఊ-ఋ |
ఎ ఏ ఒ ఓ అం అః |
క ఖ గ-ఘ |
చ-ఛ జ ఝ |
ట ఠ డ-ఢ ణ |
త థ ద ధ న |
ప ఫ బ భ మ |
య ర ల వ |
శ-ష స-హ |
ళ క్ష ఱ |
జాతీయములు |
అ ఆ ఇ ఈ ఉ ఊ |
ఋ ఎ, ఏ, ఐ ఒ, ఓ, ఔ |
క, ఖ గ, ఘ చ, ఛ జ, ఝ |
ట, ఠ డ, ఢ ణ |
త, థ ద, ధ న |
ప, ఫ బ, భ మ |
య ర ల వ |
శ ష స హ |
ళ క్ష ఱ |
ఆశ్చర్యార్థకాలు |
నీతివాక్యాలు |
పొడుపు కథలు |
"జాతీయములు" జాతి ప్రజల సంభాషణలో స్థిరపడిపోయిన కొన్ని నానుడులు. ఇవి అనగానే అర్ధమైపోయే మాటలు. మనిషి జీవితంలో కంటికి కనిపించేది, అనుభవంలోకి వచ్చేది, అనుభూతిని కలిగించేది ఇలా ప్రతి దాని నుంచి జాతీయాలు పుట్టుకొస్తూనే ఉంటాయి.
ఆంగ్ల భాషలో "జాతీయము" అన్న పదానికి idiom అనే పదాన్ని వాడుతారు. జాతీయం అనేది జాతి వాడుకలో రూపు దిదద్దుకొన్న భాషా విశేషం. ఒక జాతీయంలో ఉన్న పదాల అర్ధాన్ని ఉన్నదున్నట్లు పరిశీలిస్తే వచ్చే అర్థం వేరు, ఆ పదాల పొందికతోనే వచ్చే జాతీయానికి ఉండే అర్థం వేరు. ఉదాహరణకు "చేతికి ఎముక లేదు" అన్న జాతీయంలో ఉన్న పదాలకు విఘంటుపరంగా ఉండే అర్థం "ఎముక లేని చేయి. అనగా కేవలం కండరాలు మాత్రమే ఉండాలి" కాని ఈ జాతీయానికి అర్థం "ధారాళంగా దానమిచ్చే మనిషి" అని.
జాన్ సయీద్ అనే భాషావేత్త చెప్పిన అర్థం - తరతరాల వాడుక వలన భాషలో కొన్ని పదాల వాడుక శిలావశేషంగా స్థిరపడిపోయిన పదరూపాలే జాతీయాలు. భాషతో పరిచయం ఉన్నవారికే ఆ భాషలో ఉన్న జాతీయం అర్ధమవుతుంది. "నీళ్ళోసుకోవడం", "అరికాలి మంట నెత్తికెక్కడం", "డైలాగు పేలడం", "తు చ తప్పకుండా" - ఇవన్నీ జాతీయాలుగా చెప్పవచ్చును. జాతీయాలు సంస్కృతికి అద్దం పట్టే భాషా రూపాలు అనవచ్చును.
లంకంత ఇల్లు
[మార్చు]చాల పెద్ద ఇల్లని అర్థం: ఉదా : వారిది లంకంత ఇల్లు.
లంక మేత గోదారి ఈత
[మార్చు]లంకల్లో పచ్చ గడ్డి బాగా వుంటుంది. ఆ గడ్డి మేయడానికి ఈదు కుంటూ గోదారి దాటాలి. అలా బాగా మేసి తిరిగి గోదారి ఈదు కుంటూ వచ్చేసరికి ఆ తిన్నదంతా ఈద డానికి సరిపోయింది. ఇక మిగిలింది ఏమి లేదు.
లంకెబిందెలు
[మార్చు]లంగూడి
[మార్చు]లక్క గేదె
[మార్చు]లకోటాప్రశ్న
[మార్చు]లబలబా
[మార్చు]లబలబా నోరు కొట్టు కుంటున్నారు.
లాభం లేదు
[మార్చు]ఇది వ్వాపారంలో వచ్చే లాభం కాదు. దీనికి ఉపయోగము లేదని అర్థం: ఉదా: లాభంలే వాడు దొరకడు గాని మనం తిరిగి ఇంటికెళ్లి పోదాము.
లాలూచి పడ్డాడు
[మార్చు]కుమ్మక్కయ్యారు: ఉదా: ఆ దొంగలు పోలీసులతో లాలూచి పడ్డారు.
లావొక్కింతయు లేదు
[మార్చు]భలము పూర్తిగా నశించిందని అర్థం.
లింగపోటు
[మార్చు]మెడలో శివలింగాన్ని ధరించిన జంగందేవర ఓ దొంగ కంటపడ్డాడు. ఆ దొంగ నుంచి తప్పించుకోవడానికి పరుగు లంకించుకుని ఇల్లు చేరాడు కానీ పరుగెత్తేటప్పుడు అతడి మెడలో ఉన్న శివలింగం అటూ ఇటూ ఊగుతూ డొక్కల్లో పొడుచుకుని పోటు పెట్టిందట.దొంగపోటు కంటే లింగపోటు ఎక్కువ య్యిందని ఆ జంగం పరుగెత్తుతూ అనుకుంటాడు.
లింగంమీది ఎలుక
[మార్చు]లుబ్ధావధానులు
[మార్చు]లెక్కతీరిపోవడం
[మార్చు]మరణించడం . మనిషిగా పుట్టిన తరువాత ఈ లోకంలో చేయాల్సినవన్నీ దేవుడి ఆజ్ఞ మేరకు చేసినట్లు, ఆయన లెక్కకట్టిన విధంగా జీవించాల్సిన రోజులు గడిచిపోయాక మరణం ప్రాప్తిస్తుందనే భావన
లెక్క లేదు
[మార్చు]ఖాతరు చేయడము లేదు.... ఉదా: నేనంటే వానికి లెక్కేలేదు.
లెక్క మీద సున్నా
[మార్చు]వాడికంటూ ఏమీ లేదు అంతా ఇతరులదే.ఇతరుల మీద ఆధారపడి పని చేసేవాడు, అస్వతంత్రుడు, నిష్ప్రయోజకుడు. అంకె మీద ఆధారపడి మాత్రమే సున్నా తన విలువను పెంచుకొంటుంది.
లేచి పోయింది
[మార్చు]పారి పోయింది: ఉదా: ఆమే అతనితో లేచి పోయింది.
లేనిపోని తలనొప్పి
[మార్చు]అనవసర ఇబ్బందులు . తలనొప్పిని ఎవరూ కావాలని తెచ్చుకోరు. ఇబ్బందులను, అడ్డంకులను కోరి మరీ తెచ్చుకున్నట్టుగా ఎవరైనా ప్రవర్తించిన సందర్భం
లేమి లేవనివ్వదు
[మార్చు]పేదరికం అభివృద్ధికి ఆటంకం, ఏ రంగంలో అభివృద్ధి చెందాలన్నా ఎంతో కొంత సంపదలు కలిగి ఉండాలన్న భావన
లేవదీయటం
[మార్చు]లేవనెత్తటం, విషయ ప్రస్తావన, ప్రశ్నలను లేవదీయటం, సమస్యలను లేవనెత్తటం . చర్చలో అప్పటివరకు అక్కడ లేని సమస్యలను సృష్టించి ప్రస్తావించటం
లేవనెత్తడం
[మార్చు]ప్రస్తావించడం, కిందపడిన దేన్నైనా పైకి ఎత్తడం, పదిమంది మధ్యలో ఉన్నప్పుడు అందరికీ తెలిసేలా చెప్పడం
లైట్ తీస్కో
[మార్చు]పట్టించు కోకు. ఉదా: వాని మాట్లను లైట్ తీస్కో.
లొట్టలేయడం
[మార్చు]బాగా ఆనందించడం .మనసుకు నచ్చిన, రుచికరమైన పదార్ధాలను, విషయాలను చూస్తున్నప్పుడు అసంకల్పితంగానే నోట్లో లాలాజలం ఊరడం, లొట్టలేసుకుంటూ తినటం .
లొట్టా భట్టీయం
[మార్చు]లొడలొడ
[మార్చు]పటుత్వం రహితం, వదులుగా ఉండటం, == ఎక్కువగా మాట్లాడె వాళ్ల గురించి ఈ మాటను వాడతారు. ఉదా: వాడు లొడ లొడ వాగు తున్నాడు.
లోకం తెలియనివాడు
[మార్చు]అమాయకుడు .
లోడు మీదుండటం
[మార్చు]లారీ మీద ఎక్కువ లోడు ఉండటం చేత భారంగా కదలాల్సివస్తోంది.మద్యపానం చేసిన వ్యక్తి కూడా బరువుగా కదులుతూ వస్తున్నట్టు కనిపిస్తాడు. వాడు లోడు మీదున్నాడు, వాడితో నీకెందుకు తప్పుకో' అంటారు
లోతైన మనిషి
[మార్చు]అన్ని అంతరంగంలో దాచుకునే వాడు: ఉదా: వాడు లోతైన మనిషి. ఎవ్వరికి అర్థం కాడు.