Jump to content

వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు/వ-శ-ష

Wikibooks నుండి
  • This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002.
  • You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected.
  • PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks
  • American spelling is used throughout.
  • There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here.

16 March 2016.

నిర్వచనములు ఆసక్తికర చిత్రములు


Part 1: వం - vaM, వ - va


వం - vaM


వంక, vaMka
-n.
--(1) side; direction;
--(2) excuse; pretext;
--(3) fault;
--(4) curve; bend;
---నెలవంక = crescent moon.


వంకర, vaMkara
-adj.
--curved; crooked;


వంకరతనం, vaMkaratanaM
-n.
--curvature; curvedness; crookedness;
-- వక్రత;


వంకాయ, vaMkAya
-n.
--brinjal; eggplant; aubergine; a vegetable; [bot.] Solanum melongena of the Solanaceae family;
-- Solanum serpentinum; Solanum depresum; Solanum incanum is reportedly poisionous;
-- [Sans.] వార్తాకమ్; పీతఫలమ్;


వంకీ, vaMkI
-n.
--(1) curvature; (2) a curvey ornament worn on the upper arm by women;


వంగం, vaMgaM
-n.
--tin; the chemical element tin;


వంగడం, vaMgaDaM
- n.
-- family; lineage; strain; a family of seeds;
-- వంగసం; పశుజాతినుండిగాని వృక్షజాతినుండిగాని యెంచబడిన ప్రత్యేక లక్షణములుగల తరగతి (వంశము); ప్రత్యేక లక్షణములను కలిసియున్న ఉపజాతిలోని రకము.


వంగదేశం, aMgadESaM
-n.
--ancient name for the region now called Bengal;


వంగ, vaMga
-adj.
--(1) related to eggplant; see వంకాయ; (2) related to Bengal;


వంగరెడ్డికూర, vaMgareddikUra
-n.
--[bot.] Sesuvium repens;


వంగు, vaMgu
-v. i.
--bend; stoop;


వంచన, vaMcana
-n.
--fraud; deceit;


వంచు, vaMcu
-v. t.
--bend; deform;


వంజులం, vaMjulaM
-n.
--[bot.] Hibiscuc mutabilis;


వంట, vaMTa
-n.
-- the act of cooking;


వంటకం, vaMTakaM
-n.
--food; food dish; an item on the menu; the product of cooking;


వంటకత్తె, vaMTakatte
-n. f.
--cook; chef; a female professional cook;


వంటచూర్ణం, vaMTacUrnaM
-n.
--baking powder; a 1:2:1; mixture of sodium bicarbonate; tartaric acid and a leavening like starch;


వంటచెరకు, vaMTaceraku
-n.
--firewood;


వంటయిల్లు, vaMTayillu
-n.
--kitchen;


వంటరి, vaMTari
-n.
--cook; chef;


వంటరితనం, vaMTaritanaM
-n.
--cooking talent;


వంటవాడు, vaMTavADu
-n. m.
--cook; chef; a professional cook;


వంటసాల, vaMTasAla
-n.
--kitchen;


వంటసోడా, vaMTasODA
-n.
--baking soda; sodium bicarbonate; see also చాకలి సోడా and వంటచూర్ణం;


వండడం, vaMDaDaM
-v. t.
--cooking;


వండలి, vaMDali
-n.
--river silt; alluvium; alluvial soil;


వండు, vaMDu
-v. t.
--cook;


వంతగాడు, vaMtagADu
-n.
--sidekick;


వంతు, vaMtu
-n.
--share; part; portion;


వంతెన, vaMtena
-n.
--bridge;
--అట్టెడ; పాలి; వారధి; సేతకము; సేతువు;


వంద, vaMda
-n.
--hundred;
-- [Sans.] బృంద > వృంద > వంద


వందనం, vaMdanaM
-n.
--salutation;


వంద్యము, vaMdyamu
-n.
--praiseworthy; laudable;


వందిమాగధులు, vaMdimaagadhulu
- n. pl.
-- వంది and మాగధుడు are the titles of "praisers" in a king's court; their job is to constantly praise the king for all his good deeds; వందిమాగధులు ఎవరివద్ద కొలువు చేస్తున్నారో వారిని మాత్రమే స్తుతిస్తుంటారు. శృంగేరీ మఠంలో వారు గురువులను, దేవుళ్ళను స్తుతిస్తుంటారు; క్షత్త్రియ స్త్రీకిని వైశ్యునకును బుట్టినవాఁడు; వంశావళిఁ జదువువాఁడు;


వంపు, vaMpu
-n.
--curvature;
-v. t.
--spill; empty; decant;


వంశము, vaMSamu
-n.
--race; family; lineage; dynasty;


వక్క, vakka
-n.
--betel nut; [bot.] Areca catechu; (note) the phenolics in this nut cause desensitization of the oral issue, especially the tongue, and makes it difficult to pronounce words correctly; excessive use of this nut could cause leukoplakia;
-- వక్కలో arecoline, arecaidine అనే alkaloid పదార్ధాలు ఉన్నాయి.
-- same as పోకచెక్క; చెక్క; (rel.) కాచు;


వక్కాణించు, vakkANiMcu
-v. i.
--state; utter; say;
---నొక్కి వక్కాణించు = emphasize


వక్కాణము, vakkANamu
-n.
--information; news;


వక్ర, vakra
-adj.
--curved;


వక్రరేఖ, vakrarEkha
-n.
--curve; curved line;


వక్తవ్యం, vaktavyaM,
- n.
-- what that is fit or proper to be said, spoken, or uttered;
వకీలు, vakIlu
-n.
--lawyer;


వక్రీభవనం, vakrIbhavanaM
-n.
--refraction (of light;)


వక్రోక్తి, vakrOkti
- n.
-- irony; a figure of speech; Irony is a mode of speech in which the real meaning is exactly the opposite of that which is literally conveyed; In Julius Ceaser Mark Antony says several times "'Brutus is an honorable man" is an example of irony;
-- మమ్మటుడు వక్రోక్తిని ఇలా నిర్వచించాడు: 'యదుక్తమన్యథా వాక్యమన్యథాన్యేన యోజ్యతే. శ్లేషేణ కాకా వా జ్ఞేయా సా వక్రోక్తిస్తథా ద్విధా' (కావ్య ప్రకాశ -9).
--'అందరూ పెద్దమనుషులే! మరి గల్లా పెట్టెలో చిల్లర ఏమైంది?' వంటి ప్రయోగాలలోని 'వక్రోక్తి' ని గమనించండి.
 

వగ, vaga
-n.
--grief; sorrow;


వగచు, vagacu
-v. i.
--grieve; lament; feel sorry;


వగరు, vagaru
- n.
--astringent taste; (Note: ఒగరు is not correct usage)
  

వగర్చు, vagarcu
-v. i.
--gasp; pant; breathe hard;


వగలాడి, vagalADi
- n.
-- an attractive woman; a fashionable woman; an enticing woman;


వగైరా, vagairA
-n.
--et cetera; and other things;


వచనం, vacanaM
-n.
--(1) word; speech; affirmation; promise;
--(2) prose;


వచస్సు, vacassu
- n.
-- (1) speech, word, utterance; (2) advice, counsel; (3) order, command;


వచ్చీరాని, vaccIrAni vbl.
-adj.
--scarcely coming; scarcely understandable;
---వచ్చీరాని తెలుగు = scarcely understandable Telugu.
---వచ్చీరాని నవ్వు = scarcely discernable smile.


వచ్చు, vaccu
-v. i.
--come;


వచ్చుబడి, vaccubaDi
-v. i.
--income;


వజ్రం, vajraM
-n.
--diamond;


వజ్ర, vajra
-adj.
--hard; harsh; fierce; steely;


వజ్రకంద, vajrakaMda
- n.
-- a wild variety of corm tubers; [bot.] Amorphophallus sylvaticus; [Sans.] వజ్రమూల; వనసూరణ;


వజ్రగుణకారం, vajraguNakAraM
-n.
--[math.] cross-multiplication;


వజ్రదంతి, vajradaMti
-n.
--[bot.] Barleria prionitis;
-- a decorative perennial with many medicinal uses with potential in cancer treatment; the bark has been traditionally used in preparing Ayurvedic tooth powder;


వజ్రమల్లి, vajramalli
-n.
--Adamant creeper; [bot.] Cissus quadrangularis;
-- Cissus quadrangularis is commonly used for bone health and weight loss. It is also used for conditions such as diabetes, high cholesterol, hemorrhoids, and many others, but there is no good scientific evidence to support these uses.


వజ్రలేపనం, vajralEpanaM
-n.
--adamantine glue; a material used before cement was invented;


వక్రశుంఠుడు, vakraSuMThuDu
-n.
--steely stupid; big blockhead;


వజ్రసంకల్పం, vajrasaMkalpaM
-n.
--fierce determination;


వట్ట, vaTTa
-n.
--(1) testicle;
--(2) turnstile; a device typically consisting of 3 or 4 horizontal arms supported by and radially projecting from a vertical post, that is used for controlling passage from one public area to another and perhaps facilitating a count of the number of people passing through;


వట్టి, vaTTi
-adj.
--empty; vacant;


వట్టివేరు, vaTTivEru
-n.
-- cuss-cuss; [bot.] straw of Andropogon muriaticum;
-- కురువేరు; అవురుగంట వేరు; ఉసీరం; లఘులయము; అవదాహం;


వట్టివేళ్ల తడకలు, vaTTivELla taDakalu
-n. pl.
--screens made out of the straw of Andropogon muriaticum;


వట్రుతలం, vaTrutalaM
-n.
--curved surface;


వట్రువ, vaTruva
-adj.
--globular;


వణిజుడు, vaNijuDu
-n.
--merchant; trader;


వడ, vaDa
-n.
-- a toroidal-shaped (doughnut-shaped), palm-sized, deep-fried savory dish popular in South India; this item is typically made from black gram ("Urid dal") although variations exist; If it has a hole in the center, then it is called "గారె;"


వడగట్టు, vaDagaTTu
-v. t.
--strain; filter through a cloth or paper; same as వడబోయు;


వడగళ్ల వాన, vaDagaLla vAna
-ph.
--hailstorm;


వడగళ్లు, vaDagaLlu
-n.
--hailstones; hail; (lit.) cool stones;


వడగాడ్పు, vaDagADpu
-n.
--a blast of hot summer air; this is an anomalous use of వడ;


వడగాలి, vaDagAli
-n.
--hot summer air; this is an anomalous use of వడ;


వడగిన్నె, vaDaginne
-n.
--filter; a pot used in a filter;
-- వడపోత గిన్నె;


వడజ, vaDaja
-n.
--[bot.] Acorus calamus;


వడపప్పు, vaDapappu
-n.
--split mung dal (a type of pulses) soaked in water, and lightly salted or sugared; (lit.) cool dal;


వడపోత, vaDapOta
-n.
--filtration;


వడబోయు, vaDabOyu
-v. t.
--filter;


వడదెబ్బ, vaDadebba
-n.
--sunstroke; heatstroke;


వడలు, vaDalu
-n. pl.
--spiced deep-fried cakes made of black gram;
-v. i.
--wilt; dry up; fade;


వడ్డన, vaDDana
-n.
--serving of food; food service;


వడ్రంగి, vaDraMgi
-n.
--carpenter;


వడ్రంగి పిట్ట, vaDraMgi piTTa
-n.
--woodpecker;


వడేలురాలు, vaDElurAlu
-n.
--[bot.] Hiptage madablota;


వడి, vaDi
-n.
--speed; quickness;


వడియాలు, vaDiyAlu
- n. pl.
-- fryams; a dried vegetable (often mixed with batter before drying) used as a deep-fried dish;

 
వడిశ చెట్టు, vaDiSa ceTTu
-n.
--[bot.] Christanthus colinus; extract from the bark of this tree is used by Chenchu tribes to stun fish in spearfishing;


వడ్డించు, vaDDiMcu
-v. t.
--serve;


వడ్డీ, vaDDI
-n.
--interest; interest collected on a loan or a bank deposit;


వడ్డీ వ్యాపారం, vaDDI vyApAraM
-n.
--money lending business;



వడ్లు, vaDlu
- n. pl.
-- paddy; whole, unhusked grains of rice;
-- వడ్ల చిలక = [bio.] Sitoroga cereallela; వరి, గోదుమ, ఇతర ధాన్యాలను ఆశ్రయిస్తూ బ్రతికే ఒకరకమైన చిన్న రెక్కల పురుగును 'వడ్లచిలుక' అంటారు. వడ్లు అంటే ధాన్యం కాబట్టి ఈ కీటకాలకు ఆ పేరు వచ్చింది.ఇవి బూడిద రంగులో, మాడు ఎరుపు, లేత నలుపు రంగుల్లో కనబడుతుంటాయి. వీటి లార్వాలు (క్రిమి దశ) కూడా ధాన్యాలలోనే సాగుతుంది. ఇవి ధాన్యాలలో సారాన్ని పూర్తిగా పీల్చేసి నిస్సారం చేస్తాయి;


వడ్డెరవాడు, vaDDeravADu
-n.
--stonesmith;


వత్సము, vatsamu
-n.
-- young child; calf;
-- గోవత్సము = calf;


వత్సలం, vatsalaM
-n.
--vaccine; (ety.) In Sanskrit, "vatsa" is cow; in Latin vacca is cow; the word vaccination is derived from vacca. % to e2t


వత్తాసు, vattAsu
-n.
--support; backing;


వత్సా, vatsA
-inter.
--you lad!; hello young man!; (lit.) you, young bull! ( a highly respectful way of addressing in classical times);



వత్తి, vatti
-n.
--wick;


వదనం, vadanaM
-n.
--face;


వదలు, vadalu
-n.
--loose; slack; not tight;
-v. t.
--(1) omit; leave;
--(2) depart; వదలిపెట్టు;


వదలిపెట్టు; వదలుకొను, vadalipeTTu, vadalukonu
-v. t.
--give up; abandon; relinquish;


వదాన్యత, vadAnyata
- n.
-- generosity; the quality of giving;


వద్దు, vaddu
--aux. verb. used as a suffix
--do not; must not; no;
---వినవద్దు = do not listen.


వధ, vadha
-n.
--slaughter; killing;


వధించు, vadhiMcu
-v. t.
--kill; slay;


వధువు, vadhuvu
-n.
--bride;


వనచంద్ర, vanacaMdra
-n.
--[bot.] Flagellaria indica;


వనతులసి, vanatulasi
- n.
-- sweet basil; [bot.] Ocimum basilicum;
-- రుద్రజెడ; దీని గింజలనే సబ్జా గింజలు అంటారు;


వనపాలి, vanapAli
-n.
--forest ranger;


వనమల్లిక, vanamallika
- n.
-- Chinese box tree; [bot.] Murraya exotica; used in making wooden grips and geometrical instruments like scales;
-- పూల వెలగ;


వనమాలి, vanamAli
-n.
--epithet for Krishna;


వనరులు, vanarulu
-n.
--resources;


వనశృంగాటం, vanaSRuMgATaM
-n.
--[bot.] Reuellia longifolia;


వనస్పతి, vanaspati
-n.
--(1) tree; plant; (2) hydrogenated vegetable oil with no admixture of animal-based fats like tallow; (3) margarine;


వనస్పతీకరణం, vanaspatIkaranaM
-n.
--[chem.] hydrogenation;


వనిత, vanita
-n.
--woman, (lit.) one who caters to the taste of men;


వన్నెలాడి, vannelADi
- n.
-- an attractive woman; a fashionable woman; an enticing woman;


వయలిన్, vayalin
-n.
--violin; a stringed instrument played with a bow, and characterized by four strings and frets. Although originating in the West, it has become an indispensable part of classical music concerts of south India; violin is different from a fiddle; also వాయులీనం;


వయస్సు, vayassu
-n.
--age;

వయ్యారిభామ, vayyaaribhaama
- n.
-- [bot.] Parthenium hysterophorus; a weed native to N. America;
-- అమెరికా నుంచి దిగుమతైన పిఎల్.480 గోధుమలతో పాటు ఈ కలుపు మొక్కలు దిగుమతయ్యాయి. అక్కడ ఈ కలుపు మొక్క ను తినే పురుగులు ఉన్నాయి. ఇక్కడ లేవు. ఏటికేడు విస్తరిస్తోంది. దీని పుప్పొడి ఉబ్బసం వ్యాధిని కలిగిస్తుంది.


వయినము, vayinamu
-n.
--details; method; system;


వరం, varaM
-n.
--boon; gift from God;


వరండా, varaMDA
-n.
--verandah; hallway; corridor;


వరకట్నం, varakaTnaM
-n.
--dowry; award; the dowry paid by a girl's parents to a boy at the time of wedding;


వరకు, varaku
-adv.
--till; until; up to;


వరగ, varaga
-n.
--[bot.] Panicum miliaceum;


వరగోగు, varagOgu
-n.
-- (1) Pride of India; Giant Crape-myrtle; Queen's crepe-myrtle; this is a large tree; [bot.] Lagerstroemia speciosa of the Lithraceae family; Lagerstroemia reginae; (2) Common Crepe-myrtle; this is a small bush; [bot.] Lagerstroemia indica; (3) [bot.] Salvodora indica;
-- రోడ్లకిరువైపులా విరగబూసిన వరగోగు వృక్షాలు గువాహాటి నగరానికి ఎంతో శోభను తెచ్చాయి; ఆ వృక్షం గువాహాటిలో సర్వ సాధారణం;
-- ఫిలిప్పీన్స్, వియత్నాం దేశాలలో స్థానికులు ఈ వృక్షం లేత ఆకుల్ని ఆకుకూరగా వండుకుంటారు. ఈ ఆకులు వైద్యపరంగా విరేచనకారిగా, మూత్రకారిగా పేరొందాయి. వీటి ముదురు ఆకులలో చేదుగా ఉండే ఇన్సులిన్ వంటి పదార్ధం ఎక్కువగా ఉంటుందని పరిశోధనలు రుజువుచేశాయి. పండుటాకుల్నీ, ముదురు కాయల్నీ అక్కడి స్థానికులు వైద్య చికిత్సలో ఉపయోగిస్తారు. వీటి ముదురు ఆకులు చక్కెర వ్యాధిగ్రస్థులలో రక్తంలో గ్లూకోజ్ పరిమాణాన్ని తగ్గించడానికి పనిచేస్తాయట. బౌద్ధంలో ఈ వృక్షాలకు పవిత్రమైన స్థానముంది.


వరణం, varaNaM
-n.
--covering;
---వాతావరణం = atmosphere; (lit.) air-covering.


వరద, varada
-n.
--flood;


వరదగుడి, varadaguDi
- n.
-- an atmospheric phenomenon in which one sees a circular, cloud-like formation around the moon or sun; folk wisdom says that a larger ring indicates a high probability of rainfall in the near future and a smaller ring indicates probable rainfall in the far future; This is not a rainbow;
-- సింగిడి;



వరస, varasa
-n.
--(1) row; array;
--(2) attitude;
--(3) styling a relationship according to kinship structure;
---నీ వరస ఏమీ బాగులేదు = your attitude is no good at all.
---ఆమె నీకు అత్త వరస అవుతుంది = she will be an aunt for you, according to kinship rules.
---వరస కలుపడం = assuming a non-existent relationship and addressing people with that assumed relationship, such as addressing un-related people as uncles and aunts, a common practice in India.
---వరసా, వావి = order and coordination.


వరహా, varahA
-n.
--gold coin; typically 33.7 grams of 22 karat gold coin; (ety.) a coin possibly with the imprint of a boar or pig; in 17th century
Andhra, these coins carried the imprint of a temple;


వర్గం, vargaM
-n.
--(1) square; a quantity raised to the power of two; a quantity multiplied by itself;
--(2) group; class;


వర్గత్రయం, vargatrayaM
- n.
-- three ancestors; father, grandfather, and great grandfather;


వర్గపోరాటం, vargapOrATaM
-n.
--class struggle; class conflict;


వర్గమూలం, vargamUlaM
-n.
--[math.] square root;


వర్గసమీకరణం, vargasamIkaraNaM
-n.
--[math.] quadratic equation;


వర్చస్సు, varcassu
-n.
--luster; glow;


వర్జ్యం, varjyaM
- న.
-- an inauspicious time; a time to be avoided;
-- వర్జ్యం అంటే వర్జించ(విడిచిపెట్టవలసిన) ఘడియలు. ఒక రోజుకు 60ఘడియలు. ఈ అరవై ఘడియల కొక నక్షత్రం అనుకొంటే, ఆ నక్షత్రానికి అమృత ఘడియలు, విషఘడియలూ కూడా ఉంటాయి. ఉదాహరణకు అశ్వనీ నక్షత్రానికి అది మొదలైన తర్వాత 50 ఘడియలకు ఈ విషఘటికలు మొదలై సుమారో మూడు, మూడున్నర ఘడియల వరకూ ఉండవచ్చు. ఈ విషఘటికల్నే "వర్జ్యం"అని పిలుస్తారు. ఇవి నక్షత్ర, నక్షత్రానికీ మారుతూ ఉంటాయి కనుక పంచాంగం చూసి తెలుసుకోవాలి;


వర్ణం, varNaM
-n.
--(1) language character that can be uttered in one unit; అచ్చులు, అచ్చు కలవని హల్లులు 'వర్ణములు' అనబడతాయి. వర్ణముల సంఖ్య చాలా పరిమితంగా వుంటుంది.తెలుగులో 36. సంస్కృతం నుండి అప్పు తెచ్చుకున్నవాటితో కలిపి 56.
--(2) color;
--(3) characteristic; inherent property; [Note] caste and social class are not వర్ణం; the word also has no religious connotation; this word does not mean కులం; the words వర్ణం (characteristic), జాతి and కులం (group, caste) are not synonyms;


వర్ణక్రమం,
-n.
--(1) alphabetical order;
--(2) spelling;


వర్ణపటం, varNapaTaM
-n.
--spectrum;
---శోషణ వర్ణపటం = absorption spectrum.


వర్ణమాపకం, varNamApakaM
-n.
--[phy.] spectrometer; an instrument to study the properties of the various colors of light


వర్ణమాల, varNamAla
-n.
--(1) alphabet; (lit.) a string of characters;
--(2) spectrum; a band of colors;


వర్ణన, varNana
-n.
--description;


వర్ణనాత్మక, varNanAtmaka
-adj.
--descriptive;


వర్ణపాతలేఖనం, varNapAtalEkhanaM
-n.
--chromatography; (lit.) color writing;


వర్ణపాతలేఖిని, varNapAtalEkhini
-n.
--[chem.] chromatograph; an instrument to study the properties of chemical mixtures;


వర్ణలేఖిని, varNalEkhini
-n.
--(1) spectrograph;
--(2) chromatograph; (comment.) Perhaps we need distinct words for chromatograph and spectrograph;


వర్ణసంధానం, varNasaMdhAnaM
-n.
--staining; a process used in microscopy to make parts of an object stand out against a background;


వర్తకం, vartakaM
-n.
--trade; business;


వర్తకుడు, vartakuDu
-n. m.
--trader; businessman;


వర్తన,
-n.
--behavior;


వర్తమానం, vartamAnaM
-n.
--(1) news; tidings; message;
--(2) communication;
--(3) present tense; contemporary time;


వర్తమానకాలం, vartamAnakAlaM
-n.
--[gram.] present tense; (ant.) భూతకాలం;


వర్ధంతి, vardhaMti
- n.
-- (1) birth anniversary; (2) death anniversary;
-- (note) In all other Indian languages, including Sanskrit, the correct meaning is "birth anniversary." For some unknown reason the meaning morphed into "death anniversary" and this meaning is currently in widespread usage;
-- వర్ధంతి అను శబ్దము వృధు, వృద్ధా అను ధాతువులనుండి నిష్పన్నమైనది. అది వృద్ధి అను అర్థమును చెప్పును. ఆయుర్వృద్ధికి హోమాదులు ఒనరింతురుగావున వర్ధంతి అను పదము "పుట్టినరోజు" కి వాడుట యోగ్యము;


వర్ధకం, vardhakaM [suff.] one that promotes; promoter;
---బలవర్ధకం = tonic; promoter of strength.
---క్షీరవర్ధకం = promoter of milk production.
---కాంతివర్ధకం = promoter of a healthy glow.


వర్ధమాన, vardhamAna
-adj.
--one that is growing; one that is progressing; (lit.) one that is capable of growing beyond belief;
---వర్ధమాన దేశం = developing country.


వర్ర, varra
-n.
--(1) pungent taste;
--(2) chili powder;


వర్జ్యం, varjyaM
-n.
--eschewed time of a day because it is not auspicious;


వర్షం, varshaM
-n.
--(1) rain; వాన;
--(2) year;


వర్షపాతం, varshapAtaM
-n.
--rainfall; (rel.) హిమపాతం;


వరాహం, varAhaM
-n.
--pig; wild boar;


వరాహమిహిరుడు, varAhamihuruDu
-n.
--Varahamihira; the great Indian scientist, of the 4th - 5th century A.D., who made lasting contributions to astronomy and atmospheric sciences;


వర్ణాంధత్వం, varNAMdhatvaM
-n.
--color blindness;


వర్ణావరణం, varNAvaraNaM
-n.
--chromosphere; the bright region around the sun; can be applied to any other bright region surrounding an object;


వర్షాకాలం, varshAkAlaM
-n.
--monsoon; rainy season;


వరి, vari
-n.
--rice paddy; [bot.] Oryza sativa;
--ప్రాసంగులు (రాజనాలు), కర్పూర భోగులు, వంక సన్నాలు, కుంకుమ పూలు, గుండ్ర సాంబవలు, మొలకొలుకులు, కుసుమలు, సన్న కొనామణులు, చిన్న పిషాణీలు, పెద కాకిరెక్కలు, పిన్న కుసుమలు, పాలాట్రగడ్డలు, బంగారు తీగలు, సన్న ముత్యాలు, జున్నుబాలు, వంకెలు, పగడాలు, ఢిల్లీ భోగాలు, రామసాగరాలు వంటి పలు ఇతర జాతులు కూడా ఉన్నాయి; ఇవికాక సాంబవ (సాంబ) మషూరీ, జీలకర్ర సన్నాలు, కృష్ణ కాటుకలు, సన్న కృష్ణ కాటుకలు, అక్కుళ్ళు, నెంబర్లు, ముదుగులు, బుడమలు, కోడి బుడమలు, జిలమలు, ఎరడాములు, కిచిడీలు, ఆట్రగడ్డలు, సన్నాట్రగడ్డలు, జయపూరు సన్నాలు, వంక సన్నాలు, కర్నూలు సోనా మషూరీ, చిట్టిముత్యాలు, కాకి రెక్కలు, ఈత గొల్లలు,గొర్తివడ్లు, స్వర్ణ, హంస, జయ, కేసరి, చెన్నంగి, రాజభోగాలు, బాస్మతి వంటి వరి వంగడాలు ఇంకా ఎన్నో; వరి ధాన్యంలో కొన్ని వేల రకాలు ఉన్నాయి;


వరిగడ్డి, varigaDDi
-n.
--hay; straw;


వర్తించు, vartiMcu
-v. i.
--apply; to be in force; be applicable;


వర్తిల్లు, vartillu
-v. i.
--exist;


వర్ధిల్లు, vardhillu
-v. i.
--grow; flourish; increase; develop;


వరుగు, varugu
-n.
--sun-dried food item; sun-dried vegetables;


వరుగు చేప, varugu cEpa
-n.
--sun-dried fish;


వరుమానం, varumAnaM
-n.
--income;
--(2) allowance; money given for maintenance;
--(3) income from an allowance;


వర్గు, vargu
-n.
--(1) list; categorized list; (2) [math.] squared value;


వర్గు రూపం, vargu rUpaM
-n.
--[math.] quadratic form;


వరేణ్యుడు, varENyuDu
-n.
--great person;


వలంబిరికాయ, valaMbirikAya
-n.
--[bot.] Isora corylifloia;


వల, vala
-n.
--net;


వలచు, valacu
-v. t.
--to fall in love;


వలపక్షం, valapakshaM
-n.
--partiality;


వలపలి, valapali
-adj.
--on the right side (of a vehicle, while facing forward); starboard side; (ant.) దాపల;


వలయం, valayaM
-n.
--ring; circle;


వలయాకార, valayAkAra
-adj.
--circular; round;


వలవల, valavala
-adj.
--onomatopoeia for the sound of
--(1) crying, possibly out of sorrow;
--(2) landing sound of a flock of birds;


వలస, valasa
-n.
--migration; emigration; going from one part of the world to another;


వలస వీధులు, valasa vIdhulu
-n.
--migratory routes; వలస మార్గాలు;


వల్ల, valla
-n.
--possibility; feasibility;


వల్లకాడు, vallakADu
-n.
--burial or cremation ground; cemetery;
-- వల్ల + కాడు > ఒలికి + కాడు = సొద (చితి) పేర్చెడి చోటు
-- ఒలికికాడు → ఒలిక్కాడు → వలిక్కాడు → వలక్కాడు → వల్లకాడు.
-- 'ఒలికికాడు' లేదా 'ఒలుకులమిట్ట' అనే పదానికి 'చితిపేర్చెడు చోటు' / 'సొదపేర్చెడు చోటు' అని అర్థం.


వల్లమాలిన, vallamAlina
-adj.
--excessive; impossible;


వల్లరసి, vallarasi
-n.
--[bot.] Walsura piscidia;


వల్లవ, vallava
-n.
--cook; chef; the head of a kitchen;


వలిసె, valise
-n.
--[bot.] Verbisina sativa;


వల్మీకం, valmIkaM
-n.
--ant-hill;


వలువు, valuvu
-n.
--(1) fine garment;
--(2) skin of a nut or vegetable;


వలె, vale
-prep. adv.
--(1)like; similar to; in imitation of; resembling;
-- (2) as though; as if;
-- కరణి; మాడ్కి;


వల్లె, valle
-inter.
--yes; affirmation;
---వల్లెయని అతడు బయలుదేరెను = he said, 'yes' and started.
-n.
--rote; repetition;


వల్లెవేయు, vallevEyu
-v. t.
--repeat with the intention of memorizing;


వశం, vaSaM
-n.
--(1) possession; custody;
--(2) control; supremacy;



వశిష్ఠ, vaSishTha
--[astron.] Mizar and Alcor are two stars forming a naked-eye double in the handle of the Big Dipper (or Plough) asterism in the constellation of Ursa Major. Mizar is the second star from the end of the Big Dipper's handle, and Alcor its fainter companion. Mizar is really four stars, and Alcor is really two stars. So what we see as two stars are really six in one!



వసంతం, vasaMtaM
-n.
--spring;


వసంతదూత, vasaMtadUta
-n.
--messenger of spring; [bot.] Gaetnera racemosa;


వసంత విషువత్, vasaMta vishuvat
-n.
--spring equinox; vernal equinox; approximately March 21; equinox = the day on which nights and days are of equal length at the Equator; the equality doesn't happen everywhere on Earth; some astrological traditions consider this point as the "starting point" of the zodiacal chart; such a chart is called "Sayana zodiacal chart" (Tropical Zodiac); this point slowly moves backwards, (about one degree in every 72 years), due to the precession of the spinning globe, and makes a full circle in approximately 26,000 years; this phenomenon is called the Precession of the Equinoxes"; Indian astrological tradition does not take into account this shifting tropical zodic; instead it uses an absolute reference frame, defined by a fixed point in the sky. A chart made with this fixed reference is called "nirayaNa zodiacal chart." The difference between these two charts now stands at about 23 degrees and this difference is called "ayanAMSa";


వస, vasa
-n.
--calamus; root of calamus; Sweet Flag; a medicinal root; [bot.] Acorus calamus of the Acoraceae family;
---వస పోసిన పిట్ట వలె మాట్లాడుతున్నాడు = he is talking like a bird overdosed with vasa; the belief is that "vasa" has the ability to assist in the latent powers of speech, both in people and birds like parrots and mynas.
-- [Sans.] చవచా; ఉగ్రగంధా;


వసనాభి, vasanAbhi
-n.
--[bot.] Aconitum ferox; Aconitum chasmanthum;


వసపిట్ట, vasapiTTa
-n.
--[idiom.] a talkative person;


వసారా, vasArA
-n.
--verandah; corridor;
 

వస్తాదు, vastAdu
-n.
--(1) master;
--(2) strong person;
--(3) wrestler;


వస్తుగుణదీపిక, vastuguNadIpika
-n.
--Materia Medica;  % to e2t


వస్తు ప్రపంచం, vastu prapaMcaM
-n.
--material universe;


వస్తువినిమయ పద్ధతి, vastu vinimaya paddhati
-n.
--barter system;


వస్తువు, vastuvu
-n.
--thing; item; substance; topic;



వషత్కారాలు, vashatkArAlu
-n.
--fireballs; sparks; చివాట్లు;


వ్యక్తం, vyaktaM
-n.
--revealed; expressed; manifested;


వ్యక్తి, vyakti
-n.
--person; character; individual;


వ్యక్తిత్వం, vyaktitvaM
-n.
--personality; characteristic; individuality;


వ్యంగ్యం, vyaMgyaM
-n.
--sarcasm;


వ్యంగ్య చిత్రం, vyaMgya citraM
-n.
--cartoon;


వ్యగ్రత, vyagrata
-n.
--bewilderment;


వ్యత్యాసం, vyatyAsaM
-n.
--difference; gap; discrepancy;


వ్యతిక్రమం, vyatikramaM
-n.
--transgression; deviation from tradition;


వ్యతిరేకం, vyatirEkaM
-n.
--contradiction; opposite position;


వ్యథ, vyatha
-n.
--pain; suffering; agitation;


వ్యభిచారం, vyabhicAraM
-n.
--adultery; transgression;


వ్యయం, vyayaM
-n.
--(1) destruction;
--(2) expenditure;
---అనుత్పాదక వ్యయం = non-productive expenditure.


వ్యర్ధ, vyardha
-adj.
--useless; wasted; unproductive; unprofitable; vain;


వ్యవకలనం, vyavakalanaM
-n.
--subtraction;


వ్యవధానం, vyavadhAnaM
-n.
--duration; interval; time;


వ్యవధి, vyavadhi
-n.
--duration; interval; time;


వ్యవస్థ, vyavastha
-n.
--system; organization; a set of rules;


వ్యవసాయం, vyavasAyaM
-n.
--agriculture; cultivation;


వ్యవహర్త, vyavaharta
-n.
--manager; organizer; one who controls a business or transaction;


వ్యవహారం, vyavahAraM
-n.
--(1) business; transaction;
--(2) dispute;
--(3) use; usage; custom; practice;


వ్యసనం, vyasanaM
-n.
--bad habit; addiction;

 
వ్యస్తాక్షరి, vyastAkshari
- n.
-- one of the eight items in a literary gymnastic event called "ashTAvadhAnaM;" the person conducting the event is required to compose a poem that contains a specified set of words;


వ్యష్టిగా, vyashTigA
-adv.
-- separately; in an isolated fashion;


వ్రణం, vraNaM
-n.
--(1) ulcer; carbuncle; boil;


వ్రతం, vrataM
-n.
--a religious ritual worshp with a single-minded devotion, usually officiated by a priest;


వ్రతశీలి, vrataSIli
-n.
--(1) duty bound person;
--(2) a person devoted to a cause;


వా - vA, వ్యా - vyA

వాంగ్మయం, vAMgmayaM
-n.
--literature; literary heritage; వాఙ్మయం is the only place I have seen the use of ఙ. For simplification, I have decided to use this spelling although it is frowned upon by purists.


వాంఛ, vAMcha
-n.
--desire;


వాంఛనీయం, vAMchanIyaM
-n.
--desirable;


వాంతి, vAMti
-n.
--vomit;


వాక్, vAk
-adj.
--vocal; speech;


వాక, vAka
-n.
--a tropical thorny bush; Karaunda; Jasmine-flowered carissa; Bengal currants; [bot.] Carissa carandas of Apocynaceae family;
--[Sans.] సుషేణ; కరమర్దకః; అవిగ్నః; కృష్ణపాక ఫలమ్‍;


వాకట్టు, vAkaTTu
-n.
--gag; a long piece of cloth stuffed in the mouth and tied around the head to prevent a person from talking;


వాక్యం, vAkyaM
-n.
--sentence;


వాక్కాయ, వాకల్వి కాయ, vAkkAya, vAkalvikAya
- n.
-- [bot.] Caris carandas; Carissa spinarum;(Apocynaceae or Milkwort Family.)
-- (Apocynum cannabinum)అపోసైనం కన్నబియం అనే హోమియో మందు ఉంది;



వాకిలి, vAkili
-n.
--front yard; (ant.) పెరడు;
---నాలుగిళ్ల వాకిలి = courtyard.


వాకుడు, vAkuDu
-n.
--a type of prickly nightshade; [biol.] Solanum jacquinii of the Solanaece family; the root of this medicinal plant is used in Ayurveda;


వాక్కు, vAkku
-n.
--word; utterance; speech; voice;


వాకేతం, vAkEtaM
-n.
--signal; a coded signal; (def.) వార్తలని మోసే సంకేతం;


వాగ్వ్యవహారం, vAgvyavahAraM
- n.
-- conversational transaction; oral transaction;


వాగ్దానం, vAgdAnaM
-n.
--promise; (lit.) giving a word;


వాగ్వాదం, vAgvAdaM
-n.
--argument; oral dispute;


వాగ్మి, vAgmi
-n.
--orator; eloquent speaker;


వాగ్విలాసం, vAgvilAsaM
-n.
--gracefulness of speech;


వాగ్వివాదం, vAgvivAdaM
-n.
--debate; argument;


వాగు, vAgu
-n.
--mountain stream;
-v. i.
--(1) babble; prattle; talk without much forethought; talk with no regard to the rank and status of the other person;
--(2) make sounds;


వాగుడు, vAgUDu
-n.
--garrulousness; talkativeness;


వాగ్రూపం, vAgrUpaM
-adj.
--oral; (ety.) వాక్ + రూపం = in the form of words uttered; (rel.) లిఖితపూర్వకం;


వాగ్గేయం, vAggEyaM
-n.
--lyric and its composition; (ety.) వాక్ + గేయం;


వాగ్గేయకారుడు, vAggEyakAruDu
-n. m.
--one who writes the lyrics as well as composes the music;


వాఙ్మయము, vaa~mmayamu
- n.
-- (1) consisting of speech, depending on speech, whose essence is speech, relating to speech; (2) literature; rhetoric;
-- వాక్ + మయం = వాఙ్మయం; వాక్కులతో నిండినది; సాహిత్యం, సారస్వతం, వాఙ్మయం అనేవి మూడు; ఇవి ఒక దానికంటే మరొక దాని పరిధిని బట్టి విస్తృతమైనవి. హితబోధ లక్ష్యంగా కలది సాహిత్యం; ఉదా. కావ్య నాటకాదులు. సరస్వతీ సంబంధమైనది సారస్వతం. ఉదా. సినిమాల భాష సినీ సారస్వతం అనవచ్చు. సంగీత సారస్వతం అంటే కృతులూ, పదాలూ, ఆలాపనలూ. వైదీక సారస్వతం అంటే వేదాలూ, మంత్రాలూ, వాటి వ్యాఖ్యానాలూ. ఉపన్యాసాలూ మొదలైనవన్నీ. వాఙ్మయం అంటే పైవన్నీ. వినోదం కోసం ఆనందం కోసం ఉన్న రచనలే కాక, నిత్య జీవితానికి ఉపకరించే అనేక విషయాల సమాహారం వాఙ్మయం ఔతుంది. వివిధ శాస్త్ర గ్రంథాలూ, జీవిత చరిత్రలూ, పత్రికలూ, వార్తలూ, చర్చలూ, అన్నీ. తెలుగు భాషలో కనబడేవీ, వినబడేవీ సమస్తమూ - వాగ్రూపం లో ఉండేవన్నీ — తెలుగు వాఙ్మయమే.


వాచకం, vAcakaM
-n.
--reader; a collection of important works for reading;


వాచవి, vAcavi
-n.
--flavor;


వాచాలత, vAcAlata
-n.
--talkativeness;


వాచ్యార్థం, vAcyArthaM
-n.
--literal meaning;


వాచు, vAcu
-v. i.
--(1) swell;
--(2) crave; (ety.) by associating pregnant women's craving for foods and the swelling of their face and feet;


వాజపేయం, vAjapEyaM
-n.
--a ceremony during the inauguration of an emperor; see also రాజసూయం;


వాజమ్మ, vAjamma
- n.
--incompetent person; fool; simpleton; useless fellow;


వాజిగంధ, vAjigaMdha
-n.
--[bot.] Physalis flexuosa;


వాజీకరి, vAjIkari
-n.
--aphrodesiac;


వాటం, vATaM
-adj.
--attitude; direction; tenor; trend;
---వాడి వాటం బాగా లేదు = his attitude is no good.
---గాలి వాటం = direction of wind; the trend in the air.


వాడ, vADa
-n.
--a row of houses; a street; a colony;


వాడకట్టు, vADakaTTu
-n.
--neighborhood; a street; a row of houses; an apartment complex;  % to e2t


వాడగన్నేరు, vADagannEru
-n.
--[bot.] Plumiera acuminta;


వాడాంబ్రం, vADAMbraM
-n.
--[bot.] Eranthemum nervosum;


వాడు, vADu
-pron.
--he;
-v. t.
--use; avail;
- v. i.
--fade; wither; whittle;


వాడుక, vADuka
-n.
--usage; custom; habit; a habitual practice;


వాడుకరి, vADukari
-n.
--user;


వాడి, vADi
-adj.
--sharp; keen; pointed;


వాపు, vApu
-n.
--swelling; inflammation; edema;


వాణిజ్యం, vANijyaM
-n.
--trade;


వాతం, vAtaM
-n.
--(1) air;
--(2) One of the three balancing body conditions in Ayurveda, the ancient Indian medical science;
-- "వాత" అనేది గాలి మూలకంతో తయారు చేయబడుతుంది; వాత ఆధిపత్యం ఉన్న వారు సన్నగా, శక్తివంతంగా, సృజనాత్మకంగా ఉంటారు, కానీ సులభంగా పరధ్యానం చెందుతారు. వారి మానసిక స్థితి వాతావరణం, వారి చుట్టూ ఉన్న వ్యక్తులు, తినే ఆహారాలపై ఎక్కువగా ఆధారపడి ఉంటుంది;



వాత, vAta
-n.
--brand; cautery; a mark left by a burning iron rod;


వాతపోధం, vAtapOdhaM
-n.
--[bot.] Butea frondosa;


వాతహరి, vAtahari
-n.
--carminative; a medicine that subdues any gas in the stomach;


వాత్సల్యం, vAtsalyaM
-n.
--affection; love; the affection shown by an adult toward a youngster;


వాతావరణం, vAtAvaraNaM
-n.
--(1) atmosphere, a region of space surrounding the Earth, నభోవరణం;
--(2) weather; short- term behavior of the atmosphere in terms of temperature, wind, cloudiness, rainfall, etc. A better Telugu word needs to be coined for this. (see వాలిమండ);
--(3) climate; long-term behavior of the atmosphere in terms of general trends in heating, cooling, greenhouse effects, glaciation, etc. A better Telugu word needs to be coined for this;


వాదం, vAdaM
-n.
--theory; supposition;


వాదన, vAdana
-n.
--argument; pleading;


వాద్యం, vAdyaM
-n.
--musical instrument; (rel.) జంత్రవాద్యం;


వాద్యబృందం, vAdyabRMdaM
-n.
--orchestra;


వాది, vAdi
-n.
--plaintiff; the person who filed a suit in court; (ant.) ప్రతివాది;


వాదించు, vAdiMcu
-v. t.
--argue; plead;


వాదోడు, vAdODu
-n.
--verbal assistance; support using words; see also చేదోడు;


వాదోస్పదం, vAdOspadaM
-n.
--arguable;


వాన, vAna
-n.
--rain; shower;


వానకోయిల, vAnakOyila
-n.
--swallow; a type of bird;


వానపాము, vAnapAmu
-n.
--earthworm; dew-worm; segmented worm; angleworm; [bio.] Megascolex mauritii of the Megascolecidae family; మన దేశం లో ప్రధానంగా రెండు రకాలు ఉన్నాయి 1. ఫెరేటిమ పోస్తుమ Pheretima posthuma; 2. లుంబ్రికాస్ టేర్రెస్త్రిస్ Lumbricus Terrestris;
--130 కుటుంబాలకు పైగా ఉన్న వానపాములలో 12 వేలకు పైగా జాతులున్నాయి. మెగాస్కోలెసిడే కుటుంబానికి చెందిన మెగాస్కోలెక్స్ మారిటీ అనే శాస్త్రీయ నామం కలిగిన వానపాములు మన ప్రాంతంలో సర్వసాధారణంగా కనిపిస్తాయి. ఎర్రలకు రెండువైపులా తలలుంటాయి; మూడు గుండెకాయలుంటాయి. అంచేత మధ్యలో ఎక్కడ తెగకోసినా, రెండు ముక్కలు విడివిడిగా బతికి, కావలసిన అవయవాలను మళ్ళీ అభివృద్ధి పరచుకొంటాయి; నేలలో వానపాములు ఎంత ఎక్కువగా ఉంటే రైతుకు అంత మేలు జరుగుతుంది.
-- ఎర్ర; ఎర్రటి రంగులో ఉంటాయి కనుక "ఎర్రలు" అంటారో, చేపలు పట్టడానికి వేటిని ఎరలు (baits) గా వాడతారు కనుక ఎర్రలంటారో తెలియదు;


వానమట్ట, vaanamaTTa
- n.
-- Bombay Duck; [bio.] Harpadon nehereus; is a species of lizardfish popular in Mumbai, India;


వానరం, vAnaraM
-n.
--monkey; ape; any animal of the simian family;
-- [వా + నర, వా వికల్పితః నరః] నరునివలె తోచునది, కనబడునది = వానరము; a creature that looks like a human;


వానర, vAnara
-adj.
--simian;


వాపు, vApu
-n.
--swelling;


వాపోవు, vApOvu
-v. i.
--lament; deplore; bewail;


వామ, vAma
-pref.
--levo; sinistral; left-handed;
---వామ నవామ్లం = L-amino acid.
---వామోజు = levulose; levose.


వామపక్షం, vAmapakshaM
-n.
--left wing;


వామింట, vAmiMTa
- n.
-- [bot.] Cleome gynandra Linn.; see also వాయింట; కుక్క వాయింట;
-- ఇది వర్షాకాలంలో ఎక్కడ చూసినా తెల్ల పువ్వులు, పసుపు పూవులతో కనిపిస్తుంది. ఇది ఆవాల మొక్కని పోలి ఉంటుంది. ఈ ఆకు ఇంగువ వాసనను కలిగి ఉంటుంది. దీనిని సాధారణంగా సాంప్రదాయ వైద్యంలో వివిధ రకాల శరీర నొప్పులని తగ్గించడానికి ఉపయోగిస్తారు.


వాము, vAmu
-n.
--(1) seed of Bishop's weed; Ajwa seeds; [bot.] Carum copticum; Trachispermumm ammi;
-- అజామోద వాము = [bot.] Trachispermumm roxburghianum;
--కురాసాని వాము = henbane; [bot.] Hyoscyamus niger of the Solanaeceae family;
-- [Sans.] యువానీ; దీపక; దీప్య; ఓమము; శూల హంత్రీ;
--(2) stack;
---గడ్డివాము, = haystack.


వాము ఆకుల మొక్క, vAmu Akula mokka
- n.
-- [bot.] Coleus aromanticus;


వాముపువ్వు, vAmupuvvu
-n.
--thymol; an aromatic colorless crystalline, camphor-like, compound extracted from the volatile oils of thyme; [bot.] Thymus vulgaris or Carum copticum; probably a misonomer; C10H14O; crystals of thymol resemble camphor tablets;


వాయ, vAya
-n.
--batch;


వాయింట, vAyiMTa
-n.
--a shrub whose leaves have medicinal value; [bot.] Cleome pentaphylla; see also వామింట;


వాయిదా, vAyidA
-n.
--(1) installment;
--(2) postponement;
---వాయిదాల పద్ధతి = installment plan.
---కోర్టువారు కేసు వాయిదా వేసేరు = the case is postponed by the court.


వాయుదండం, vAyudaMDaM
-n.
--loom; నేతకు వాడే తాకుపలక;


వాయులీనం, vAyulInaM
-n.
--violin;


వాయవ్యం, vAyavyaM
-n.
--North-West;


వాయువిడంగం, vAyuviDaMgaM
-n.
--a medicinal root; a paste made from this root is believed to assist the development of speech in children; [bot.] Embetia ribes;


వాయువు, vAyuvu
-n.
--(1) gas;
--(2) wind;


వాయిదా, vAyidA
- n.
-- (1) postponement; (2) installment;
-- (ety.) in Arabic, వా-ఇదా = agreement; contract;



వారం, vAraM
-n.
--(1) week;
--(2) day of the week; వాసరం;
--(3) collection; set;
---వారం వారం రా = come every week.
---ఈవేళ ఏమి వారం = what day of the week is today?
---కిరణవారం = beam of light.


వార, vAra
-n.
--side; corner;


వారధి, vaaradhi
- n.
-- causeway; a raised road or track across a low or wet ground; ex. "an island reached at low tide by a causeway;"
-- సేతువు; అడ్డకట్ట; వంతెన;


వారవనిత, vAravanita
-n.
--prostitute; courtesan; వారకాంత;
-- వార వనిత అంటే ఒక రోజు వరకు గడపఁదగ్గ మగువ (వెలయాలు);


వారడి, vAraDi
-n.
--(1) interval; difference;
--(2) lacuna; defect; deficiency;


వారధి, vAradhi
-n.
--bridge;


వారసత్వం, vArasatvaM
-n.
--heredity;


వారసవాహిక, vArasavAhika
-n.
--[bio.] chromosome; (lit.) chromo = color; soma = body; the word chromosome is a misnomer because chromosomes have no inherent color; వారసవాహిక means carrier of hereditary information; these are string-like substances found in the nuclei of cells;


వార్త, vArta
-n.
--news; tidings; intelligence;


వార్ధక్యం, vArdhakyaM
-n.
--old age;


వారాహి, vaaraahi
- n.
-- (1) one of the seven deities; (2) a female wild boar;
-- (1.) సప్తమాతలలో ఒకరైన దేవత; (2.) ఆడ అడవి పంది;
-- బ్రాహ్మి, మహేశ్వరి, కౌమారి, వైష్ణవి, వారాహి, ఇంద్రాణి, చాముండ - వీరు సప్తమాతలు. దుర్గా సప్తశతిలో వీరు దుర్గాదేవి ప్రతిరూపాలుగా వచ్చి రాక్షస సంహారం కావిస్తారు;


వార్తాపత్రిక, vArtApatrika
-n.
--newspaper;


వారించు, vAriMcu
-v. t.
--stop; prevent; hinder; obstruct;


వార్షికం, vAtshikaM
- n.
-- (1) a yearly payment; an annuity; (2) annual; yearly; (3) belonging to or produced in the rainy season;


వార్చు, vArcu
-v. t.
--decant; drain; to pour off liquid from the top of a vessel without disturbing the contents at the bottom;


వార్డు, vArDu
-n.
-- (1) ward; (2) a wing of a hospital or prison; (3) an administrative unit in a city; (4) The smallest administrative unit of Gram Panchayats in India;


వాలం, vAlaM
-n.
--tail; suffix; extension;
---కరవాలం = sword. (lit.) an extension of the hand.
---సౌధవాలం = annex. (lit.) an extension of a building.


వాలకం, vAlakaM
-n.
--attitude; demeanor; sly behavior;


వాలా, vAlA
-suff.
--a suffix added to the end of a name to indicate the place of origin, profession or activity;
---జట్కావాలా = the driver of a horse-drawn cart.
---ఢిల్లీవాలా = the person from Delhi.
-- సైకిలు వాలా = the person on the bicycle.


వాలిమండ, vAlimaMDa
-n.
--weather; (ety.) వాన, గాలి, మబ్బు, ఎండల సముదాయం;


వాలు, vAlu
-adj.
--slanting; inclined;


వాలు, vAlu
-n.
--slope; incline;


వాలు, vAlu
-v. i.
--(1) tilt; lean;
--(2) land; perch;


వాలు చూపులు, vAlu cUpulu
-n.
--slanting glances;


వాలుక, vAluka
-n.
--sand;


వాలుకాయంత్రం, vAlukAyaMtraM
- n.
-- (1) any contraption that uses sand in its operation
-- (2) sand-clock


వాలుకుర్చీ, vAlukurcI
-n.
--easy chair; relaxing chair; lounging chair;


వాలుగ, vAluga
-n.
--catfish;


వాలుబల్ల, vAluballa
-n.
--inclined plane; inclined plank;


వాల్చు, vAlchu
-v. t.
--turn an object from an upright to a flat position as in మంచం వాల్చు; see also చేరబెట్టు;


వావి, vAvi
-n.
--blood relationship; consanguinity;


వావిడికం, vAviDikaM
-n.
--incest; relationship prohibited for a wedded life;


వావివరుస, vAvivarusa
-n.
--relationship suitable for a wedded life; consanguinity;


వావిలి చెట్టు, vAvili ceTTu
-n.
--[bot.] Vitex negundo of the teak (Verbenaceae) family;
-- వావిలి మొక్కలో అనేక ఔషధ ప్రయోజనాలున్నాయి; చవితి పూజకు ఉపయోగించే పత్రిలో వావిలి ఆకు (సింధురవార పత్రి) ఉంది;
-- నల్ల వావిలి; సింధువారం; నిర్గుండీ;


వాసం, vAsaM
-n.
--beam; a longitudinal (main) beam of a house; see also పెండె;


వాసంతి, vAsaMti
-n.
--[bot.] Jasmimum auriculatum;


వాసన, vAsana
-n.
--(1) odor; smell; fragrance; aroma;
--(2) memory; subconscious memory from a previous birth (aacording to Abhinava Gupta's philosophy); పూర్వజన్మలోని కర్మలు మరుజన్మలో వాసనా రూపంలో ఉంటాయని, ఎవరి కర్మకి వారే కర్తలు అనీ సిద్ధాంతం;


వాస్తవం, vAstavaM
-n.
--fact; reality; truth;


వాస్తవ్యం, vAstavyaM
-n.
--habitat; house;


వాస్తవవాది, vAstavavAdi
-n.
--realist;


వాస్తవ్యుడు, vAstavyuDu
-n.
--inhabitant; resident; dweller;


వాసి, vAsi
-n.
--(1) quality; (rel.) రాసి = quantity;
--(2) extent;
---రాసి కంటే వాసి ఎక్కువ = quality surpassed quantity.
---వెంట్రుక వాసిలో తప్పిపోయింది = missed by a hair's breadth.


వాసుకి, vAsuki
-n.
--(1) Hydra, the Water Snake; a cluster of stars;
--(2) name of a legendary snake in Hindu lore;


వాస్తు, vAstu
-n.
--architecture; science of building construction;


వాస్తుకం, vAstukaM
-n.
--[bot.] Chenopodium album;


వాస్తుశిల్పి, vAstuSilpi
-n.
--architect;


వాహనం, vAhanaM
-n.
--vehicle; mount; a device to ride on;


వాహిని, vAhini
-n.
--(1) river;
--(2) army;
--(3) conductor of heat, electricity, etc.;


వ్యాకరణం, vyAkaraNaM
-n.
--grammar; analysis;


వ్యాకర్త, vyAkarta
-n.
--(1) grammarian;
--(2) parser;


వ్యాకరించు, vyAkariMcu
-v. t.
--analyze; parse; decompose;


వ్యాకీర్ణం, vyAkIRNaM
-n.
--scatter; disorder;
---వ్యాకీర్ణ పటం = [stat.] scatter diagram.


వ్యాకులత, vyAkulata
-n.
--anxiety;


వ్యాకోచం, vyAkOcaM
-n.
--expansion; (ant.) సంకోచం,;


వ్యాఖ్య, vyAkhya
-n.
--comment; (ant.) నిర్వాఖ్య = no comment;


వ్యాఖ్యానం, vyAkhyAnaM
-n.
--commentary;
-- ప్రామాణిక వ్యాఖ్యానం = standard (regular) commentary; ప్రామాణిక వ్యాఖ్యానంలో గ్రంథంలో కవి ఉపయోగించిన కష్టమైన ప్రయోగాలను, సూత్రాలను (అనగా కుదించి వ్రాసిన విషయాలను) విడమరచి విపులంగా వివరించడం జరుగుతుంది
-- సర్వంకష వ్యాఖ్యానం = interpretation with word-for-word translation and purport; శిశుపాలవధ అనే మాఘకావ్యానికి (మాఘుడు వ్రాసినది) మల్లినాథుడు వ్రాసిన వ్యాఖ్యానమును సర్వంకషము అంటారు. అనగా పదచ్ఛేము, పదార్థోక్తి (అందులో వాడిన పదాల యొక్క వివిధ అర్థాలు, విగ్రహం (విడి విడి పదాలను కలిపినపుడు వచ్చే సమాస పదానికి ఏర్పడే ప్రత్యెక అర్థపు వివరణ), వాక్యయోజన (వాక్యాలు విడి విడిగా ఉన్నపుడు వేర్వేరు అర్థాలను సూచించినప్పటికీ వాటిని ప్రక్క ప్రక్కన వ్రాయడం వలన వాటి సమూహానికి కొత్త అర్థం ఏర్పడవచ్చు), ఆపేక్ష - సమాధానం (వ్యాఖ్యాకారుడే స్వయంగా ప్రశ్నలు వేసి, వాటికి తనే సమాధానం ఇవ్వడం ద్వారా వివరణను ఇవ్వడం), ఇలా వివిధ రకాలుగా గ్రంథం యొక్క విషయాన్ని కూలంకషంగా చర్చించి వివరించేదే 'సర్వంకష' వ్యాఖ్యానము.
-- సంజీవినీ వ్యాఖ్యానం = continuous commentary; టీకా అనగా నిరంతర వ్యాఖ్యానం. గ్రంథంలోని ఏ ఒక్క పదాన్ని విడిచిపెట్టకుండా కఠినమైన పదాలకూ, తేలికైన పదాలకూ కూడా అర్థాన్ని వివరించేదానిని టీకా అంటారు. మల్లినాథుడు కాళిదాసు యొక్క వివిధ కావ్యాలకు వ్రాసిన టీకాలకు 'సంజీవనీ' టీకా అని పేరుపెట్టాడు.


వ్యాఘాతం, vyAghAtaM
-n.
--contradiction;
---పరస్పర వ్యాఘాతాలు = mutual contradictions;


వ్యాధి, vyAdhi
-n.
--disease; illness; sickness; malady; ailment;


వ్యాధుడు, vyAdhuDu
-n.
--hunter;
---మృగవ్యాధుడు = Orion, the constellation.


వ్యాపకం, vyApakaM
-n.
--avocation;


వ్యాపారం, vyApAraM
-n.
--(1) trade; business; occupation; vocation;
--(2) activity;
---సృజన వ్యాపారం = creative activity.


వ్యాపార దక్షత, vyApAra dakshata
-n.
--business skill;


వ్యాపార పవనాలు, vyApAra pavanAlu
-n.
--trade winds;


వ్యాపారస్తుడు, vyApArastuDu
-n. m.
--trader; business person;


వ్యాపారి, vyApAri
-n.
--trader; business person;


వ్యాపారులు, vyApArulu
-n.
--people belonging to a subsect of Telugu Brahmins;


వ్యాపించు, vyApiMcu
-v. t.
--extend; expand; pervade;


వ్యాప్తి, vyApti
-n.
--range; extent; spread; widespread distribution; universality; omnipresence;


వ్యామోహం, vyAmOhaM
-n.
--(1) lust; carnal desire;
--(2) excessive desire;


వ్యాయామం, vyAyAmaM
-n.
--physical exercise; calisthenics;


వ్యాళములు, vyALamulu
- n. pl.
--ovoviviparous; born of an egg inside the body; some reptiles lay their eggs but the eggs are hatched inside their bodies and baby reptiles come out;
-- also called అండయోనిజములు; Boa constrictor and Green Anaconda are examples;


వ్యాళి, vyaaLi
- n.
-- a non-existing imaginary animal, like the dragon or Sphinx, mentioned in Hindu puranas and found in Indian temple sculptures;
-- ఒక మిశ్రమ జంతువు. ఇందులో కొమ్ములు, కోరలు, ఏనుగు తొండం, సింహపు జూలు, పాము తోక, ఇలా అనేక జంతువుల లక్షణాలు కలిసి ఉన్న ప్రత్యెక జంతువు. ఒకవేళ ఏనుగు తొండం ఉంటే గజ వ్యాళి అని, సింహం ముఖం తో ఉంటే సింహ వ్యాళి అనీ, మనిషి ముఖం ఉంటే నర వ్యాళి అనీ ఇలా విభిన్న రూపాల్లో శిల్పాలు చెక్కటం మనం గమనించ వచ్చు. కొందరి సిద్ధాంతం ప్రకారం మొహెంజుదారో M-౩౦౦ ముద్రలో ఉన్నది వ్యాళి జంతువు. ఎందుకంటే కొమ్ములు, కోరలు, ఏనుగు తొండం, సింహపు జూలు, జింక శరీరం, పులి కాళ్ళు ,పాము తోక అందులో కనిపిస్తాయట . గుప్తులకాలంలో,ఇంకా గుజరాత్ ,మధ్య దేశం అంతటా ఈ జంతువు గుడులలో కనిపిస్తుంది. అయితే దేవాలయ శిల్ప కళలో మాత్రం పల్లవ రాజుల కాలం నుండి ఇవి ప్రస్ఫుటంగా కనిపిస్తాయి. మామల్లపురం లో వ్యాళ/యాళి మండపం ఉంది. నాయక రాజుల కాలంలో ఇవి ముంగాళ్ళ మీద నించుని నోరు తెరచిన రూపంలో ఉంటాయి. విజయనగర రాజులు, కన్నడ నాట, ఇలాంటి జంతువు దేవాలయ శిల్పాలలో చెక్కడం సాధారణమే. బౌద్ధంలో కూడా వ్యాళ జంతువు ఉంది.

 
వ్యావహారికం, vyAvahArikaM
-n.
--colloquial; in common use;


వ్యావృత్తి, vyAvRutti
-n.
--hobby;


వ్యాసం, vyasaM
-n.
--(1) diameter; divider;
--(2) essay; analysis;
--(3) compilation;


వ్యాసంగం, vyasaMgaM
-n.
--pursuit; pursuit of of literature, art, science, etc.
-- రచనా వ్యాసంగం; పరిశోధనా వ్యాసంగం;


వ్యాసఘట్టం, vyAsaghaTTaM
-n.
--a tough to untangle passage; a difficult to understand passage in a long narrative; It is believed that Vyasa, while composing the epic Bharatha, used difficult passages now and then to slow down Vinayaka, his amanuensis;
-- గ్రంథగ్రంథి;


వ్యాసపీఠం, vyasapIThaM
-n.
--lectern; a short stand that helps support a book with opened pages - often used by speakers giving a lecture while sitting;


వ్యాసుడు, vyasuDu
-n.
--sage Vyasa; the divider of the Vedas; the editor of Vedas;


వ్యాసార్ధం, vyAsArdhaM
-n.
--radius;


వ్రాయసకాడు, vrAyasakADu
-n.
--scribe; amanuensis; one who takes dictation;


వ్రాయి, vrAyi
- n.
-- a syllable; ఒక అక్షరం;


వ్రాలు, vrAlu
- n. pl.
-- a chain of syllables; అక్షర సముదాయం;
-- చేవ్రాలు = hand-written letters; signature;


వి - vi, వీ - vI, వు - vu, వూ - vU


వింశాంశ, viMSAMSa %e2t
-adj.
--vegesimal; related to method of counting using base twenty;


వింగడించు, viMgaDiMcu
-v. t.
--separate; divide;


వింత, viMta
-adj.
--curios; odd; strange; unusual;
-n.
--curiosity; oddity; marvel; something unusual;


విందు, viMdu
-n.
--feast;


వింశతి, viMSati
-n.
--twenty;


వి, vi
-adj.
--pref. one that tends to expand into everything; సర్వత్ర వ్యాపించునది; (def.) వ్యాపక స్వభావం కలవాడు విష్ణువు;


వికర్బన రసాయనం, vikarbana rsAyanaM
-n.
--inorganic chemistry;


వికర్మ, vikarma
-n.
--illegal act; unacceptable act;


వికలాంగుడు, vikalAMguDu
-n.
--cripple; a man with maimed limbs;


వికసించు, vikasiMcu
-v. t.
--bloom; open up;


విక్రమం, vikramaM
-n.
--valor; courage;


విక్రమ, vikrama
-adj.
--high-speed; one that moves fast; can be used for the prefix “turbo” in computer software;


విక్రయం, vikrayaM
-n.
--sale;


విక్రయ పత్రం, vikraya patraM
-n.
--sale deed;


వికారం, vikAraM
-n.
--(1) nausea;
--(2) changed form; secondary form derived from a primary form;
---వికారపు చేష్టలు = nauseating deeds.
---నిర్వికారం = unchnageable


వికాసం, vikAsaM
-n.
--(1) blooming; blossoming; brightness;
--(2) exposition;
--(3) development;
-- (4) evolution;


వికృతి, vikRti
-n.
--alteration; deformed shape; [gram.] corrupted form;


విక్రేత, vikrEta
-n.
--vendor; the person who sells; (ant.) క్రాయిక = buyer;


విఖ్యాతి, vikhyati
-n.
--fame;


విఖ్యాపన, vikhyApana
-n.
--ekphrasis; in poetry, the use of detailed description of a work of visual art as a literary device;


విగ్రహం, vigrahaM
-n.
--(1) statue; idol; icon; image;
--(2) physical stature; personality; figure; shape; form; body;
---విగ్రహ పుష్టి, నైవేద్య నష్టి = physical stature is impressive, but it is only good for making the plate empty.
-- (3) వి + గ్రహం = diffusing; distributing; radiating; repulsion;
-- (4) quarrel; fight; opposite of సంధి;


విగ్రహవాక్యం, vighrahavaakyaM
- n.
-- సమసనం (summing) అంటే కలపడం. వివిధ నియమాలను అనుసరించి నామవాచక పదాలను కలపడం ద్వారా 'సమాసములు' ఏర్పడతాయి. ఆ సమాసపదాలను విస్తరించినపుడు 'విగ్రహవాక్యము' ఏర్పడుతుంది;


విగ్రహారాధన, vigrahArAdhana
- n.
-- idolatory; idol worship;


విఘాతం, vighAtaM
-n.
--heavy blow; hindrance; setback; impediment;


విచక్షణ, vicakshaNa
-n.
--discrimination; ability to tell right from wrong;


విచక్షణ జ్ఞానం, vicakshaNa j~nAnaM
-n.
--the power of discrimination; the ability to tell the difference between good and bad;


విచ్చలవిడిగా, viccalaviDigaa
-adv.
--irresponsibly; irresponsibly; liberally; unconstrained movement;
-- "విచ్చల విడిగా తిరుగుతున్నారు" అనే వాడుక పొగరుబోతుతనంతో/ బాధ్యత లేకుండా అనే అర్థంలో ఉంది; విడి విడిగా అనేటప్పుడు వచ్చే అర్థం విచ్చలవిడి అన్నపుడు రాదు;


విచారం, vicAraM
-n.
--sadness;


విచారణ, vicAraNa
-n.
--investigation; inquiry;


విచారణ చేయు, vicAraNa cEyu
-v. t.
--inquire; investigate;


విచారించు, vicAriMcu
-v. i.
--feel sad; lament; bemoan;


విచారించు, vicAriMcu
-v. t.
--investigate; inquire; find out;


విచికిత్స, vicikitsa
-n.
--doubt; uncertainity;


విచిత్రం, vicitraM
-n.
--strange event; strange happening;


విచిలకం, vicilakaM
-n.
--[bot.] Vangueria spinosa;


విచ్ఛిత్తి, vicchitti
-n.
--disintegration; breaking up; splitting;


విచ్ఛిన్నం, vicchinnaM
-n.
--disintegration; breaking up; splitting;


విజయం, vijayaM
-n.
--victory; success;


విజయసారం, vijayasAraM
-n.
--an Ayurvedic medicinal plant advocated for diabetes mellitus; in the form of water decoction has been reported to have a protective and a restorative effect in alloxan-induced diabetic rats; [bot.] Pterocarpus marsupiu;


విజాత, vijAta
-adj.
--heterogeneous;


విజ్ఞానం, vij~nAnaM
-n.
--knowledge; scientific knowledge;


విజ్ఞాపన, vij~nApana
-n.
--petition; request; memorandum;


విజేత, vijEta
-n.
--victor;


విజ్జోడు, vijjODu
-n.
--discordanrt pair; unmatched pair;



విజిగీష, vijigeesha
-n.
-- desire to win; extreme desire win;
--- గెలుపు సాధించాలనే బలమైన కోర్కె;


విటమిను, viTaminu
-n.
--vitamin; nutrients, necessary in minute quantities, for the maintenance of good health; About 13 vitamins have been recognized. The body can manufacture some of these, but the others must be supplied through the diet; (ety.) vital + amine = vitamine, from which the last letter 'e' is dropped; this is a misnomer because amines are not a part of all vitamins;


విటమిన్లకూర, viTaminlakUra
-n.
-- [bot.] Sauropus androgynus Merrill;


విడత, viData
-n.
--release; installment;


విడదీయు, viDadIyu
-v. t.
--separate;


విడాకులు, viDAkulu
-n.
--divorce;
-- పూర్వం భార్యాభర్తలు ఒకే విస్తరాకు లో భోజనం చేసేవారు; వారు విడిపోయినప్పుడు మాత్రమే వేర్వేరు విస్తరాకుల్లో భోజనం చేసేవారు. అందుచేత జీవితంలో శాశ్వతముగా విడిపోయినప్పుడు "విడాకులు" తీసుకున్నారు అనే మాట ప్రచారం లోకి వచ్చింది;


విడిగా, viDigA
-adv.
--separately;


విడిది, viDidi
-n.
--camp. halt; lodge;


విడుదల, viDudala
-n.
--release; liberation;


విడ్డూరం, viDDUraM
-n.
--curiosity; oddity; marvel; strange event; unusual event;


వితండవాదం, vitaMDavAdaM
-n.
--illogical argument; circular argument;
-- చదువుకొనే శ్రద్ధ లేకుండా విజ్ఞులతో మొండిగా వాదం చేయడం;


వితంతువు, vitaMtuvu
-n.
--widow;


వితంతువు, vitaMtuvu
-n.
--widow; (lit.) one without the (sacred) thread;


వితథుడు, vitathuDu
- n.
-- liar; useless fellow;
-- "వితథం తు అనృతం వచః" అని అమరం;


వితరణ, vitaraNa
-n.
--(1) distribution;
--(2) charity;


వితరణి, vitaraNi
-n.
--distributor;


విత్తం, vittaM
-n.
--money;


విత్తనం, vittanaM
-n.
--seed;


వితాకు, vitAku
-n.
--absentmindedness;


విత్తు, vittu
-n.
--seed;
-v. t.
--seed; sow the seed;


విద్య, vidya
-n.
--education; learning;


విదారక, vidAraka
-adj.
--splitting; rending;
---హృదయ విదారక = heart-rending.


విదారి, vidAri
- n.
-- an Ayurvedic herb; [bot.] Ipomoea digitata; విదారి తో కలిసిన అశ్వగంధాది చూర్ణం శరీరానికి రోగ నిరోధక శక్తి తో పాటు ధాతుపుష్టినీ, సత్తువనూ ఇస్తుంది. సుఖనిద్రను కలిగిస్తుంది;


విదాహం, vidAhaM
- n.
--మంట; భగభగ మండుతూన్నట్లు అనుభూతి; burning sensation;


విద్యార్థి, vidyArthi
-n.
--student; pupil; (lit.) a person begging for an education;


విద్యార్థి వేతనం, vidyArthi vEtanaM
-n.
--student stipend; scholarship;


విద్యాలయం, vidyAlayaM
-n.
--school; college;


విద్వాంసుడు, vidvAMsuDu
-n.
--scholar;
---నిలయ విద్వాంసుడు = resident scholar.


విద్వాన్, vidvAn
-n.
--a degree conferred on a Sanskrit scholar after achieving a certain level of education;


విదియ, vidiya
-n.
--the second day of the lunar half-month;


విదీను, vidInu
-n.
--[chem.] ethene; a hydrocarbon with two carbon atoms and one double bond; C2H4;



విదుషీమణి, vidusheemaNi
- n. f.
-- బహు శాస్త్ర జ్ఞానం కలిగినది; మణి, రత్నం, తిలకం, మొదలైన పదాలు శ్రేష్ఠతా వాచకాలు. ఈ రెండవ పదానికి వాచ్యార్థం చెప్పకూడదు. "విద్వాంసురాండ్రలో శ్రేష్ఠురాలు" అని మాత్రమే చెప్పాలి;


విధ్యుక్తధర్మం, vidhyuktadharmaM
- n.
-- devine responsibility; duty prescribed by scriptures;
-- విధి + ఉక్త + ధర్మము = విధ్యుక్త ధర్మం.
-- విధి = బ్రహ్మ, ఉక్త = చెప్పబడిన, బ్రహ్మ చేత చెప్పబడిన ధర్మము; ఎవరు ఏ స్థితిలో ఏ పని చేయవలెనని వేదం నిర్దేశించిందో ఆ పని వాడికి బ్రహ్మ నిర్దేశించిన పని;


విద్యుత్, vidyut
-n.
--electricity; విద్యుత్తు;


విద్యుత్ ఘాతం, vidyut ghAtaM
-n.
--electrical shock;


విద్యుత్ పీడనం, vidyut pIdanaM
-n.
--electrical potential;


విద్యుత్ పీడన తారతమ్యం, vidyut pIdana tAratamyaM
-n.
--electrical potential difference;


విద్యుదయస్కాంతం, vidyudayaskAMtaM
-n.
--electromagnet;


విద్యుదావేశం, vidyudAvESaM
-n.
--electrical charge;


విద్యుల్లత, vidyullata
-n.
--lightning; మెరుపు;


విదేను, vidEnu
-n.
--[chem.] ethane; a hydrocarbon with two carbon atoms and all single bonds; C2H6;


విదేశం, vidESaM
-n.
--foreign country; foreign land;


విదేశ, vidESa
-adj.
--foreign; alien;


విదేశీ మారకం, vidESI mArakaM
-n.
--foreign exchange;


విదైను, vidainu
-n.
--ethyne; a hydrocarbon with two carbon atoms and one triple bond; C2H2;


విధం, vidhaM
-n.
--(1) way; manner; method;
--(2) kind; sort; category;


విధ్వంసక, vidhvaMsaka
-adj.
--destructive;


విధ్వంసకాండ, vidhvaMsakAMDa
-n.
--(1) carnage;
--(2) wholesale destruction;


విధవ, vidhava
-n. f.
--widow; see also వెధవ; (ety.) విగత + ధవ = one who does not have a husband;


విధాత, vidhAta
-n.
--Lord Brahma of the Hindu Trinity; (lit.) fate giver;


విధానం, vidhanaM
-n.
--procedure;


విధాన సభ, vidhAna sabha
-n.
--Legislative Assembly; (lit) an ssembly where procedures are followed;


విధాయకం, vidhAyakaM
-n.
--obligatory; duty; obligatory duty;


విధి, vidhi
-n.
--(1) fate;
--(2) duty;
--(3) rule;
--(4) order; command;


విధిగా, vidhigA
-adv.
--without fail; perforce; in a duty-bound manner;


విధిలేక, vidhilEka
-adv.
--having no alternative;


విధివాచకం, vidhivAcakaM
-n.
--[gram.] imperative; imperative mood;


విధురుడు, vidhuruDu
-n.
--widower; a man whose wife died;


విధ్యుక్త, vidhyukta
-adj.
-- obligatory; duty-bound; with a civic sense;


విధ్యుక్త ధర్మం, vidhyukta dharmam
- n.
-- ఎవరు ఏ స్థితిలో ఏ పని చేయవలెనని (శాస్త్రం) నిర్దేశించిందో - ఆ పని; కొడుకుగా, తండ్రిగా, భర్తగా, గృహస్ధుగా పౌరుడుగా …..ఈ విధంగా. వివిధ పరిస్థితులలో, దశలలో ఒక వ్యక్తి ఏ విధంగా ప్రవర్తించాలో అది;


విధేయత, vidhEyata
-n.
--obedience; obedience out of respect;


విధేయుడు, vidhEyuDu
-n.
--obedient person;


వినడం, vinaDaM
-v. i.
--listening; also వినటం;


వినబడు, vinabaDu
-v. i.
--audible;


వినతి, vinati
-n.
--salutation;


వినతిపత్రం, vinatipatraM
-n.
--memorandum; application; petition;


వినయం, vinayaM
-n.
--modesty; humility; obedience;


విన్నపం, vinnapaM
-n.
--plea; petition;


వినాళగ్రంధి, vinALagraMdhi
-n.
--endocrine gland; ductless gland;


వినా, vinA
-adv.
--without taking into account; except; sans;


విన్యాసం, vinyAsaM
-n.
--display (of a talent); configuration; arrangement;


వినికిడి, vinikiDi
-n.
--rumor; hearsay; one that was heard;


వినిపించు, vinipiMcu
-v. i.
--audible;
-v. t.
--make one hear; read out; narrate aloud;


వినిమయం, vinimayaM
- n.
--(1) consumption; use;
--(2) exchange; interchange; barter;
--- భావ వినిమయం = exchange of ideas
--- రేణు వినిమయం = exchange of particles


వినిమయదారుడు, vinimayadAruDu
- n.
-- consumer; user;


వినియుక్త, viniyukta
- adj.
-- used; utilized; employed;


వినియోగం, viniyOgaM
-n.
--use; utility;


వినియోగదారుడు, viniyOgadAruDu
-n.
--user; consumer;


వినియోగించు, viniyOgiMcu
- v. t.
-- make use; utilize;


విను, vinu
-v. t.
--(1) listen; obey; follow an advice;
--(2) hear; recognize a sound being made;


వినూతన, vinUtana
-adj.
--modern; ultra modern;


వినిమయం, vinimayaM
- n.
-- transaction; exchange; give-and-take;


వినోదం, vinOdaM
-n.
--pleasing pastime; amusement;


విపక్షం, vipakshaM
- n.
-- opposition party;


విపణి వీధి, vipaNi vIdhi
-n.
--market street; bazaar;


విపర్యం, viparyaM
-n.
--contradictory theorem; converse;


విపర్యోక్తి, viparyOkti
-n.
--paradox; contradiction; an epigram that presents seemingly contradictory ideas;


విపక్షం, vipakShaM
- n.
-- opposition party; opposing political group;


విప్ప చెట్టు, vippa cheTTu
- n.
-- honey tree, butter tree; [bot.] Madhuca longifolia of the Sapotaceae family;


విప్రకృష్ట, viprakRshTa
- adj.
-- not near; late; recent; bygone; erstwhile; foregone; former; old; onetime; other; past; sometimes;
-- (ant.) సన్నికృష్ట;



విప్రలంభం, vipralaMbhaM
-n.
-- (1) deceit; misleading statement;
-- (2) separation of lovers;
-- (3) the sentiment of love in separation;


విప్రుడు, vipruDu
- n.
-- a person who studied the Vedas;
--శ్లో. జన్మనా జాయతే శూద్రః |కర్మణా జాయతే ద్విజః |వేదపాఠం తు విప్రాణాం |బ్రహ్మజ్ఞానం తు బ్రాహ్మణః


విప్లవం, viplavaM
-n.
--revolution;
---పారిశ్రామిక విప్లవం = industrial revolution.


విపీతం, vipItaM
-n.
--voltage; potential difference; (ety.) విద్యుత్‍ పీడనతారతమ్యం;


విపులంగా, vipulaMgA
-adj.
--thoroughly; in detail;


విపులీకరణ, vipulIkaraNa
-n.
--explanation;


విప్పు, vippu
-v. t.
--open; untie; loosen; undo; unroll; unwind;


విభక్తం, vibhaktaM
-n.
--divided; partitioned; separated;


విభక్తి, vibhakti
-n.
--[gram.]
--(1) case;
--(2) preposition;
--(3) declension;


విభక్తి ప్రత్యయం, vibhakti pratyayaM
-n.
--[gram.] preposition;


విభజన, vibhajana
-n.
--(1) separation; discrimination;
--(2) [math.] division; (ant.) గుణకారం;


విభ్రమం, vibhramaM
-n.
--confusion; wandering mind;


విభాగం, vibhAgaM
-n.
--division; sub-division; portion;


విభావరి, vibhAvari
-n.
--night;


విభాష, vibhAsha
-n.
--option; alternative;


విభీతికం, vibhItikaM
-n.
--[bot.] Terminalia belerica;


విభూతి, vibhUti
-n.
--sacred ashes;


విభూతిపత్రి, vibhUtipatri
-n.
--[bot.] Ocimum basilicum;


విభేదాలు, vibhEdAlu
-n. pl.
--differences; disagreements;


విమర్శ, vimarSa
-n.
--(1) critique; review;
--(2) criticism;


విమానం, vimAnaM
-n.
--(1) plane; aircraft;
--(2) the tower of the innermost part of a temple; the dome of any tall structure;
--(3) celestial flying car described in ancient Hindu lore;
--(4) disrespect; insulting one's self-respect;
--(5) size;
--(6) horse;


విముక్తి, vimukti
-n.
--(1) release;
--(2) release from sins;
---దాస్య విముక్తి = emancipation.


విమోచనం, vimOcanaM
-n.
--redemption; liberation;


వియ్యం, viyyaM
-n.
--marriage alliance;


వియ్యంకుడు, viyyaMkuDu
-n. m.
--father of a son-in-law or daughter-in-law; (ety.) వియ్యము (వివాహ శబ్దం భవము) ద్వారా ఏర్పడిన సంబంధీకుడు;


వియ్యపరాలు, viyyaparAlu
-n. f.
--mother of a son-in-law or daughter-in-law;


వియోగం, viyOgaM
-n.
--separation; (ant.) సంయోగం;


విరంజన చూర్ణం, viraMjana cUrnaM
-n.
--bleaching powder;


విరక్తి, virakti
-n.
--absence of love or attachment; disinterest; disgust toward worldly pleasures;


విరగ్గొట్టు, viraggoTTu
-v. t.
--break;


విరజిమ్ము, virajimmu
-v. t.
--scatter; also చెదరగొట్టు;


విరమించు, viramiMcu
-v. i.
--(1) cease; stop; desist;
--(2) withdraw; retire; give up; put an end to;
--(3) discontinue; abandon;


విరసం, virasaM
-n.
--discordance; ill-will;


విరహం, virahaM
-n.
--(1) separation; separation of lovers;
-- (2) the sentiment of love in separation;


విరహవేదన, virahavEdana
-n.
--pangs of separation between lovers;


విరామం, virAmaM
-n.
--rest; intermission;


విరామ బిందువు, virAma biMduvu
-n.
--resting point;


విరాళం, virALaM
-n.
--donation;


విరిగి, virigi
-n.
--aloeswood; [bot.] Cordia sebestena;


విరివి, virivi
-adj.
--widespread; plenty;


విరుగడ, virugaDa
-n.
--riddance;
---పీడ విరుగడ అయింది = got rid of the pest.


విరుగు, virugu
-v. i.
--break;
--curdle (as milk);


విరుగుడు, viruguDu
-n.
--(1) antidote;
--(2) black wood; [bot.] Dalbergia sissoo;


విరుచు, virucu
-v. t.
--break;


విరుద్ధ, viruddha
-adj.
--contradictory; contrary; at variance;


విరేచనం, virEcanaM
-n.
--motion; bowel movement; stool; often misspelled as విరోచనం;


విరోచనం, virOcanaM
-n.
--one that shines brightly;


విరోచనుడు, virOcanuDu
-n.
--the father of Emperor Bali of Indian legends;


విరోధం, virOdhaM
-n.
--enmity; hostility;


విరోధవికాసం, virOdhavikAsaM
-n.
--dialecticism; a type of philosophy propounded by Hegel; Believed to be the basis for communism;


విరోధాభాసం, virOdhAbhAsaM
-n.
--paradox; a figure of speech containing opposing views in verbal expression but not in substance;  % to e2t


విరోధి, virOdhi
-n.
--enemy;


విలక్షణం, vilakshaNaM
-adj.
--different; not in the main stream;


విలపించు, vilapiMcu
-v. i.
--lament; speak with sorrow;


విల్లంగం, villaMgaM
-n.
--claim; reservation; dispute;


విల్లంగశుద్ధిగా, villaMgaSuddhigA
-adv.
--without any claim; without any reservation; without any dispute;


విలాపం, vilApaM
-n.
--lamentation;


విలాసం, vilAsaM
-n.
--(1) address;
--(2) luxury;
--(3) grace;
---విలాస పురుషుడు = luxury loving man.
---విలాసవతి = luxury loving woman.


విలాసభరిత, vilAsabharita
-adj.
-- epicurean;


విలీనం, vilInaM
-n.
--merge; merger; amalgamation; absorption;


విలీన, vilIna
-adj.
--merged; amalgamated; absorbed;


విలుప్తం, viluptaM
-n.
--obsolete;


విలువ, viluva
-n.
--value;


విలువిద్య, viluvidya
-n.
--archery;


విలువైనది, viluvainadi
-n.
--valuable; dear; precious;
---ఇది చాలా విలువైనది = this is much too dear.


విల్లు, villu
-n.
--(1) bow;
--(2) will; the document that spells out the inheritance rights; వీలునామా;


విలేకరి, vilEkari
-n.
--journalist; news reporter; correspondent;


విలేపనం, vilEpanaM
-n.
--ointment; balm; a paste suitable for rubbing on the skin, used esp. to relieve pain;


విలోమ, vilOma
-adj.
--pref. inverse; against the grain;
---విలోమ అనుపాతం = inversely proportional.


విలోమ వర్గం, vilOma vargaM
-n.
--inverse square;


వివక్షత, vivakshata
-n.
--discrimination; ability to distinguish good from bad;


వివరం, vivaraM
-n.
--(1) hole; window;
--(2) detail;


వివరణ, vivaraNa
-n.
--explanation; description; detailed account;


వివర్ణం, vivarNaM
-n.
--pale; pallid; colorless;


వివాదం, vivAdaM
-n.
--dispute;


వివాహం, vivAhaM
-n.
--marriage;
---అనులోమ వివాహం = hypergamus marriage.
---ప్రతిలోమ వివాహం = hypogamus marriage.
---వివాహ ఉత్సవం = wedding ceremony.


వివాహిత, vivAhita
-n.
--married woman;


వివిక్త, vivikta
-adj.
--(1) solitary, lonely;
--(2) retired;


వివిధ, vividha
-adj.
-- varied; diverse;


వివేకం, vivEkaM
-n.
--intelligence; power of discrimination; wisdom;


విశ్, viS
-pref.
--(1) enter;
--(2) create;
---విశ్వకర్త = (lit) creator of the universe; సృష్టించువాడు;


విశల్యకరణి, viSalyakaraNi
- n.
-- a herb used in treating broken bones; [bot.] Echites dichotoma; [see also] సంధానకరణి, సౌవర్ణకరణి, సంజీవకరణి;


విశ్రమస్థానం, viSrama sthAnaM
-n.
--resting place; point of equilibrium;


విశాంక, viSaMka
-n.
--suspicion; doubt;


విశదీకరించు, viSadIkariMcu
-v. t.
--explain; elucidate; expound;


విశ్వ, viSva
-adj.
--universal;


విశ్వ కిరణాలు, viSva kiraNAlu
-n.
--cosmic rays; the radiation that bombards the Earth from outer space;


విశ్వతోముఖ, viSvatOmukha
-adj.
--omnidirectional; in all directions; spreading everywhere;


విశ్వశాస్త్రం, viSva SAstraM
-n.
--cosmology; Cosmology (from the Greek κόσμος, kosmos "world" and -λογία, -logia "study of"), is the study of the origin, evolution, and eventual fate of the universe;


విశ్వసనీయ, viSvasanIya
-adj.
--trustworthy; believable;


విశ్రమించు, viSramiMcu
-v.i.
--rest; relax;


విశాఖ, viSAkha
-n.
--(1) Beta Libre; Yoga tara of the 16th lunar mansion; located in the constellation Libra;
--(2) The 16th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;
--(3) చేటిరిక్క;


విశాల, viSAla
-adj.
--spacious; roomy; broad;


విశాల హృదయుడు, viSAla hRdayuDu
-n.
--broad-minded person; liberal person;


విశ్వాసం, viSvAsaM
-n.
--(1) trust; faith; belief;
--(2) gratitude;


విశ్రాంతి, viSrAMti
-n.
--(1) rest;
--(2) intermission; break;


విశేష, viSEsha
-adj.
--special; not general; not normal;


విశేష్యం, viSEshyaM
-n.
--noun;


విశిష్ట, viSishTa
-adj.
--special; specific; qualified
---విశిష్ట అద్వైతం = qualified dualism;


విశిష్ట గురుత్వం, viSishTa gurutvaM
-n.
--specific gravity;


విశిష్ట సాపేక్ష సిద్ధాంతం, viSishTa sApEksha siddhAMtaM
-n.
--special theory of relativity;


విశృంఖలం, viSRMkhalaM
-adj.
--unrestrained; unfettered;


విశేషం, viSEshaM
-n.
--(1) feature; featured item;
--(2) news of special interest; particulars; details;


విశేష, viSEsha
-adj.
--special; not general; not normal;


విశేషణం, viSEshaNaM
-n.
--[gram.] adjective;
---సంబంధ విశేషణం = possessive adjective; attribute; quality;


విశ్లేషక, viSlEshaka
-adj.
--analytical;


విశ్లేషణ, viSIEshaNa
-n.
--analysis; breaking down; (ant.) సంశ్లేషణ;


విశ్లేషణాత్మక, viSIEshaNAtmaka
-adj.
--analytical;


విషం, vishaM
-n.
--poison; toxin; venom;


విషకన్య, vishakanya
- n.
-- (1) poisonous woman; young women reportedly used as assassins, often against powerful enemies, in Ancient India. Their blood and bodily fluids were purportedly poisonous to other humans, as was mentioned in the ancient Indian treatise on statecraft, Arthashastra, written by Chanakya, an adviser, and a prime minister to the first Maurya Emperor Chandragupta (c. 340–293 BCE); (2) a decorative foliage plant; [bot.] Dieffenbachia seguine of the Araceae family;


విషఘ్నము, vishaghnamu
- n.
-- a poison-killing substance; an antidote for poison.
 

విషపూరిత, vishapUrita
-adj.
--poisonous; venomous;


విషమ, vishama
-adj.
--(1) uneven; irregular;
--(2) critical;


విషమించు, vishamiMcu
-v. i.
--become critical; dangerous; get worse;


విషముష్టి, vishamushTi
-n.
--[bot.] Strychnos nux vomica; ముషిణి;


విషయం vishayaM
-n.
--(1) subject; issue; topic; matter;
--(2) sensual object;


విషయాసక్తి, vishayAsakti
-n.
--interest in sensual objects and activities;


విషణ్ణము, vishaNNamu
-adj.
--dejected; grieved; sorrowful;


విషాణం, vishANaM
-n.
--horn; tusk;


విషాదం, vishAdaM
-n.
--grief; sorrow; sadness;


విషాద, vishAda
-adj.
--sad; piteous; deplorable;


విషువత్, vishuvat
-n.
--equinox; విషువం; These are the times of the year when the Sun arrives at the intersection of its path (the Ecliptic) with the Great Circle formed by extending the Equator. On these days, the lengths of day and night are approximately equal; (ety.) equi = equal, nox = nights;
---వసంత విషువత్ = spring equinox; March 21.
---శరద్ విషువత్ = autumnal equinox; September 23.


విషువత్ చలనం, vishuvat calanaM
-n.
--precession of the equinoxes. The axis on which the Earth spins does not always point in the same direction relative to the stars; once every 25,800 years it completes a small circular motion; As a result of this, the Earth does not always point toward the Pole Star. Several hundred years from now, the axis would be pointing toward the star Vega; This motion is called the precession of the equinoxes. Because of this, the equinoxes appear to move backward among the constellations at the rate of one constellation in every 2150 years.


విషువచ్ఛాయ, vishuvacchAya
-n.
--the shadow cast by a gnomon when the sun is at one of the two equinoxes;


విషూచి, vishoochi
- n.
-- amebiasis; infection with amoebas, especially as causing dysentery;
--వాంతిభేది; విషూచిక; మరిడి వ్యాధి;


విష్ణుకాంతం, viShNukAMtaM
- n.
-- [bot.] Evolvulus alsinoides, Evolvulus hirsutus;

 
విష్ణువు, vishNuvu
-n.
--Lord Vishnu of the Hindu trinity; (ety.) the one who expands and fills the universe;


విషూచి, vishUci
-n.
--cholera;


విసనకర్ర, visanakarra
-n.
--hand-held fan typically made of a palm leaf; see also చామరం;


విసరణ, visaraNa
-n.
--diffusion; the inherent property of spreading;


విసర్గ, visarga
-n.
--the two small circles found in words such as, అః; అంతఃపురం; ప్రాతఃకాలం;


విసర్జించు, visarjiMcu
-v. t.
--give up; abandon; shun;


విస్తరణ, vistaraNa
-n.
--expansion;


విస్తరించు, vistariMcu
-v. i.
--spread out; extend;


విస్తరి, vistari
-n.
--leaf-plate;


విస్పష్టం, vispashTaM
-n.
--very clear; quite obvious;


విస్పష్ట సత్యం, vispashTa satyaM
-n.
--axiom; obvious fact;


విస్మయం, vismayaM
-n.
--surprise; amazement;


విస్తారం, vistAramu
-n.
--abundance;


విస్తీర్ణం, vistIrNamu
-n.
--area;


విసుగు, visugu
-n.
--(1) boredom;
--(2) impatience; annoyance;
--(3) weariness; tiredness;


విసురు, visuru
-n.
--(1) rashness in behavior; lack of respect;
--(2) repartee;
-v. t.
--(1) grind; dry grind;
--(2) fling; toss; throw;
--(3) fan; flip a fan to blow air;


విసురురాయి, visururAyi
-n.
--grindstone; తిరుగలి;


విస్తు, vistu
-n.
--surprise;


విస్ఫులింగం, visphuliMgaM
-n.
--spark;


విహంగం, vihaMgaM
-n.
--bird; (lit.) one that moves on air;


విహంగావలోకనం, vihaMgAvalOkanaM
-n.
--bird’s eye view; overview;


విహారం, vihAraM
-n.
--(1) stroll; a walk in fresh air;
--(2) a Buddhist monastery;


విహిత, vihita
-adj.
--directed; showing a direction; prescribed; stipulated;


విహితరేఖ, vihitarEkha
-n.
--directed line; phasor, vector;


విహీన, vihIna
-suff.
--devoid of;
---కళా విహీన = devoid of brightness.


వీడు, vIDu
-pron.
--sing. he; this person;


వీడ్కోలు, vIDkOlu
-n.
--send-off;


వీథి, vIthi
-n.
--street; way;


వీను, vInu
-n.
--ear;
-- వీనుల విందు = a feast to the ears; a festival of sounds;


వీపు, vIpu
-n.
--back; upper back; (rel.) నడుము = lower back;


వీరంగం, vIraMgaM
- n.
-- naughty and mischievous behavior by chidren;


వీరపూజ, vIrapUja
-n.
--hero worship;


వీర్యం, vIryaM
-n.
--(1) sperm; semen; శుక్ర కణం;
--(2) prowess; heroism; valor; (ant.) నిర్వీర్యం;


వీర్యపటుత్వం, vIryapaTutvaM
-n.
--virility;


వీర్యకణం, vIryakaNaM
-n.
--sperm cell; spermatozoa;


వీరు, vIru
-pron. pl.
--(1) this person; this plural version is used to show respect;
--(2) these people;


వీలు, vIlu
-n.
--convenience;
---వీలు చూసుకొని రాండి = come at your convenience.


వీలునామా, vIlunAmA
-n.
--will; the document that spells out the final wishes of a person that must be fulfilled; విల్లు;


వీసం, vIsaM
-n.
--one-in-sixteenth; the fraction 1/16;
-- వందలో నాలుగో వంతు పాతిక; పాతికలో సగం పరక; పరకలో సగం వీసం; వీసం అనగా 100లో 16 వ వంతు;


వీశ, vI-Sa
-n.
--a measure of weight in pre-independence India; 1 వీశ = 5 శేర్లు = 40 పలములు = 120 తులములు;



వూడూ లిలీ, vooDU lilI
- n.
-- Voodoo lily; snake plant; [bot.] Amorphophallus bulbifer of the Araceae family;
-- కంద, చేమ కుటుంబానికి చెందిన ఈ ఆకర్షణీయమైన మొక్కలు మీటర్ ఎత్తు వరకూ పెరుగుతాయి. కొన్నేళ్ళు పెరిగిన తరువాత ఈ మొక్కలు పుష్పిస్తాయి. అస్సాం, ఇండోనేషియాలలోని చిత్తడి అడవులలో ఇవి కనిపిస్తాయి;



వ్యుత్పత్తి, vyutpatti
-n.
--production; derivation;


వ్యుత్పన్న, vyutpanna
-adj.
--derived; produced;


వ్యుత్పన్నం, vyutpannaM
-n.
--derivative;


వ్యూహము, vyUhamu
-n.
--(1) plan; strategy;
--(2) array; arrangement; structure, the formation of soldiers in a battlefield into defensive and offensive postures;

వృ - vR, వె - ve, వే - vE, వై - vai


వృంతం, vRMtaM
-n.
--pedicel; the structure at the base of a leaf or flower; తొడిమ;


వృకం, vRkaM
-n.
--wolf;


వృక్వకం, vRkvakaM
-n.
--pancreas;


వృక్షం, vRkshaM
-n.
--tree;


వృక్షవాటిక, vRkshavATika
-n.
--grove; arboretum;


వృత్తం, vRttaM
-n.
--(1) circle;
--(2) a style of writing a poem in Sanskrit and Telugu; If there are n alphabetical characters, then one can create 2^n వృత్తములు;
-- తెలుగులో కొన్ని వృత్తాల పేర్లు: చంపకమాల, ఉత్పలమాల, శార్దూల విక్రీడితము, మత్తేభ విక్రీడితము, తరళం, తరలము, తరలి, మాలిని, మత్తకోకిల, ఇంద్రవజ్రము, ఉపేంద్రవజ్రము, కవిరాజవిరాజితము, తోటకము, పంచచామరము, భుజంగప్రయాతము, మంగళమహశ్రీ, మానిని, మహాస్రగ్ధర, లయగ్రాహి, లయవిభాతి, వనమయూరము, స్రగ్ధర;
 

వృత్తలేఖిని, vRttalEkhini
-n.
--compass; a V-shaped drafting instrument to draw circles;


వృత్తాంతం, vRttAMtaM
-n.
--episode; story; news; (lit.) end of a circle;


వృత్తి, vRtti
-n.
--(1) nature; స్వభావం;
--(2) profession; line of work; occupation;
--(3) figure of speech;
--(4) modification; mode of expression; In Indian theory of dance, there are several types of expression such as the examples shown next.
---భారతి వృత్తి = expression where speech predominates.
---సాత్వతి వృత్తి = expression where mental response and delicate action predominates;
---ఆరభి వృత్తి = expression where violent action predominates.


వృథా, vRthA
-n.
--waste; vain effort;


వృద్ధులు, vRddhulu
-n. pl.
--(1) seniors; old people;
--(2) [gram.] the vowels ఐ and ఔ;


వృద్ధి, vRddhi
-n.
--growth;


వృద్ధి సంధి, vRddhi saMdhi
-n.
--[gram.] the union of two words at which the original vowels are replaced by vowels ఐ and ఔ;


వృశ్చికం, vRscikaM
-n.
--(1) scorpion;
--(2) Scorpio; one of the twelve signs of the Zodiac;


వృషభం, vrshabhaM
-n.
--(1) Taurus; one of the twelve signs of the Zodiac; వృషభరాసి;
--(2) bull;


వృషణం, vrshaNaM
-n.
--testicle; scrotum;


వృషణాయాసం, vRshaNAyAsaM
-n.
--wasted effort;


వృష్టి, vRshTi
-n.
--rain;
---అతివృష్టి = excessive rain.
---అనావృష్టి = drought.


వెంట, veMTa
- adj.
-- behind;


వెంటనే, veMTanE
-adv.
--immediately; at once; soon after;


వెంటాడు, veMTADu
-v. t.
--follow; tail; stalk; chase; pursue; hunt;


వెంటి, veMTi
-n.
--rope made by twisting hay;


వెంట్రుక, veMTruka
- n.
-- hair; a single strand of hair;


వెంట్రుక వాసి, veMTruka vAsi
- ph.
-- hair's breadth;


వెండి, veMDi
-n.
--silver;


వెండితెర, veMDitera
- n.
-- silver screen;
-- వెండితెర అనే ప్రయోగం ఆంగ్లం లోని Silver Screen నుండి వచ్చించి. 1910 లో బొమ్మను సిల్క్ గుడ్డపై ప్రదర్శించేవారు. బొమ్మ స్ఫుటంగా కనిపించడానికి తెరపై సిల్వర్ మెటాలిక్ పెయింట్ వేసేవారు. ఈ పద్ధతిలో తెరపై పడిన బొమ్మ తెరకు దగ్గరగా, ఎదురుగా కూరుచున్న వారికి మాత్రమే కాకుండా రెండు ప్రక్కల ఉన్నవారికి, దూరంగా బాల్కనీలో ఉన్నవారికీ కూడ ఒకేలా కనిపిస్తుంది.


వెంపలి, veMpali
-n.
-- Purple Galega; Wild indigo; [bot.] Tephrosia purpurea of the Papilionaceae family;
-- గ్రీకు భాషలో టెఫ్రోస్ ( Tephros) అంటే 'బూడిద వర్ణపు' అని అర్థం. ఈ ప్రజాతిలోని కొన్ని మొక్కలలో ఆకుపచ్చని ఆకులపై ఉండే బూడిదవర్ణపు పూత కారణంగా ఆ పేరు. పూల Purple colour ని బట్టి purpurea అనే పేరు ఏర్పడింది.
-- ఇది ఖాళీ స్థలాలలో, బాటల వెంబడి పిచ్చి మొక్కగా పెరిగే ఒక బహువార్షిక మొక్క; వెంపలి మొక్కలలో నూగు వెంపలి, ములు వెంపలి, జిడ్డు వెంపలి, వెలి వెంపలి, పెద్ద వెంపలి వంటి పలు రకాలున్నాయి; వెంపలికి వైద్యపరమైన ప్రయోజనాలు చాలా ఉన్నాయి;
-- కుందేటి కొమ్ము (శశవిషాణం), గాడిద గుడ్డు సాధించటంలాగే "వెంపలి చెట్టుకు నిచ్చెనలు వేయటం" కూడా అసాధ్యం;
-- [Sans.] శరపుంఖా; బాణపుంఖా; మణికాచము;
 

వెంబడించు, veMbaDiMcu
-v. t.
--follow; track; shadow;


వెంబడి, veMbaDi
-prep.
--with; along with; behind; after;

వెంబడించు, veMbaDiMchu
- v. t.
-- follow; chase;


వెకిలినవ్వు, vekilinavvu
- n.
-- smirk;


వెక్కిరించు, vekkiriMcu
-v. t.
--mock; ridicule;


వెక్కుడుతీగ, vekkuDutIga
-n.
--[bot.] Cardiospermum halicacabum;


వెచ్చం, veccaM
-n.
--expense; expenditure; allowance;
---దిన వెచ్చం = daily expense allowance.


వెచ్చదనం, veccadanaM
-n.
--warmth;


వెచ్చబెట్టు, veccabeTTu
-v. t.
--warm up; heat;


వెచ్చించు, vecciMcu
-v. t.
--expend;


వెజ్జు, vejju
- n.
-- physician; doctor;


వెట్టిపని, veTTipani
-n.
--unpaid work; drudgery; thankless job;


వెడల్పు, veDalpu
-n.
--width; breadth;


వెణుతురు, veNuturu
-n.
--[bot.] Dichrostachys cinerea;


వెతుకు, vetuku
-v. t.
--search;


వెదురు, veduru
-n.
--bamboo; [bot.] Bambusa bambos; Bambusa vulgaris; Bambua spinosa; Gigantochola albociliata;
--కోల్ కాతా వెదురు = [bot.] Bambusa tulda;
--మగ వెదురు = male bamboo; solid bamboo; [bot.] Dendrocalamus strictus; సాధనపు వెదురు;
--బొంగు వెదురు = Hollow bamboo; [bot.] Bambusa arundinacea; ముళ్ల వెదురు; పెంటి వెదురు;
-- పులి వెదురు = tiger bamboo; [bot.] Bambusa vulgaris;
-- లక్కీ వెదురు = lucky bamboo; Chinese water bamboo; [bot.] Dracaena braunii of the Asperagacae family;
-- (Note) లేత వెదురు చిగుళ్ళు ఆకుకూరగా వాడతారు. ఈ చిగుళ్ళు అజీర్తిని తొలగించి, ఆకలిని పెంచుతాయి. కొందరు ఈ చిగుళ్ళతో ఊరగాయ పచ్చళ్ళు కూడా పడతారు. ఏనుగులు, అడవి దున్నలు ఈ వెదురు చిగుళ్ళను ఆసక్తిగా తింటాయి.
-- (Note) వైద్యంలో ఈ చిగుళ్ళను స్త్రీలకు ఋతురక్త స్రావం సక్రమంగా అయ్యేందుకు, క్రిమిదోష నివారణకు, జ్వర నివారణకు ఉపయోగిస్తారు. అతిసార వ్యాధిని నయం చేసేందుకు ఈ వెదురు చిగుళ్ళను మిరియాలు, ఉప్పుతో కలిపి నూరి పశువులచే తినిపిస్తారు. ఈ వెదురు చిగుళ్ళను ఆయుర్వేద వైద్యంలో రక్తశుద్ధికి, శ్వేత కుష్ఠు (ల్యూకో డెర్మా) నివారణకూ వినియోగిస్తారు. ఈ ఆకుల పసరును బ్రాంకైటిస్, గనేరియా, జ్వరం నివారణకు ఉపయోగిస్తారు. ఈ వేళ్ళను కాల్చి, తామరకు పైపూత మందుగా ఉపయోగిస్తారు.


వెధవ, vedhava
-n. m.
--rascal; a somewhat amicable rebuke; see also విధవ;


వెనక, venaka
-n.
--back side;


వెనకపడు, venakapaDu
-v. i.
--fall behind; lag;


వెనకాడు, venakADu
-v. i.
--hesitate;


వెనువెంటనే, venuveMTanE
-adv.
--immediately;


వెన్న, venna
-n.
--butter;


వెన్నదేవికూర, vennadEvikUra
-n.
--[bot.] Commelina communis; Commelina benghalensis Linn.;


వెన్నాడు, vennADu
-v. t.
--follow; shadow;


వెనుక, వెనుక
- adj.
-- back;


వెన్ను, vennu
-n.
--(1) spine; backbone; back;
--(2) seedhead; ear of corn; the cob on which corn-like grains grow;
--(3) Lord Vishnu; one of the trinity of Hindu gods;


వెన్నుపాము, vennupAmu
-n.
--(1) spine; spinal cord;
--(2) the serpent Sesha on which Lord Vishnu lies;


వెన్నుపూస, vennupUsa
-n.
--vertebra;


వెన్నుపూసలు, vennupUsalu
-n. pl.
--vertebrae;


వెన్నెముక, vennemuka
-n.
--backbone; spine;


వెన్నెల, vennela
-n.
--moonlight; (def.) నెల (చంద్రుడు) యొక్క వెలుగే వెన్నెల;


వెయ్యి, veyyi
-n.
--thousand;


వెయ్యి వరహాలు, veyyi varahAlu
-n.
--[bot.] Plumeria acuminata;
-- (see also) నూరు వరహాలు;


వెరగుపాటు, veragupATu
-n.
--astonishment; surprise;


వెరవు, veravu
-n.
--method; way; means; technique;


వెరసి, verasi
-n.
--total amount; grand total; sum;


వెర్రి, verri
-n.
--(1) insanity; madness;
--(2) naiveté, see also పిచ్చి;
---ఓరి వెర్రి వెధవా! = you naïve fellow!


వెర్రిచెరకు, verriceraku
-n.
--[bot.] Sacharum spontaneum;


వెర్రితుమ్మ, verritumma
-n.
--[bot.] Phlomis zeylanica;


వెర్రిపుచ్చ, verripucca
-n.
--[bot.] Citrullus colosynthis;


వెర్రిమేడి, verrimEDi
-n.
--[bot.] Ficus appositifolia;


వెర్రి వెధవ, verri vedhava
-n.
--naïve person; (not a mad person);


వెల, vela
-n.
--price; cost; value;


వెలకిల, velakila
-adj.
--on the back;


వెలగ, velaga
-n.
--wood apple; elephant apple; bael fruit; Bengal quince; [bot.] Aegle marmelos; Feronia elephantum; Limonia acidissima;
-- కపిత్థ;


వెలనాడు, velanADu
- n.
-- a geographical region in the Telugu speaking parts of coastal Andhra Pradesh;
-- కృష్ణకు దక్షిణంగా, పెన్నకు ఉత్తరంగా ఉన్న ప్రాంతానికి వెలనాడు అని పేరు. నేటి రేపల్లె తెనాలి చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతం. కాకతీయ సామ్రాజ్యం పడిపోయిన తర్వాత తిరిగి తెలుగు వారి రాజ్యం ఏర్పరచే ప్రయత్నం చేసిన ప్రోలయ నాయకుడు, కాపయ నాయకుడు ఈ ప్రాంతం వారే.


వెలపల, velapala
-n.
--the right side; a word used to refer to the right side of a bullock cart; the starboard side as opposed to the port (left) side; far side; outside; see also వలపటి;


వెలపల తోక, velapala tOka
-n.
--suffix;


వెలలేని, velalEni
-adj.
--priceless; invaluable;


వెలసిన, ve-la-si-na
-adj.
--one that came into being;


వెలయు, velayu
-v. i.
--come into existence; come into being;


వెల్ల, vella
-n.
--whitewash;


వెల్లడియగు, vellaDiyagu
- v. i.
--reveal;


వెల్లడి చేయు, vellaDi cEyu
-v. t.
--reveal; expose;


వెల్వరించు, velvariMcu
-v.i.
--emit; force out; send out; publish;


వెలార్చు, velArcu
-v. t.
--make public; expose;


వెల్లాటకం, vellATakaM
-n.
--(1) publicity;
--(2) publication  % to e2t


వెలికి, veliki
-n.
--[bot.] Vangueria spinosa;


వెలిగారం, veligAraM
-n.
--borax; sodium borate;  % to e2t


వెలిగించు, veligiMcu
-v. t.
--light up a lamp; kindle;


వెలితి, veliti
-n.
--deficiency; insufficiency; lacuna; (ant.) నిండు;


వెలిబుచ్చు, velibuccu
-v. i.
--reveal; make known;


వెలిబూడిద, velibUDida
-n.
--ashes of dried cow-dung cakes; కచిక;


వెలివేయు, velivEyu
-v. t.
--ostracize; socially excommunicate;


వెలిసిన, velisina
-adj.
--faded;


వెలిసిపోవు, velisipOvu
-v. i.
--fade; fadeout; washout;


వెల్లివిరియు, velliviriyu
-v. i.
--flourish; spread; become known;


వెలుగు, velugu
-n.
--glow; illumination; light;


వెలుతురు, veluturu
-n.
--illumination; light;


వెలుపల, velupala
-adv.
--outside;


వెలుపలి, velupali
-adj.
--outer;


వెలువడు, veluvaDu
-v. i.
--come out; exit; release; publish;


వెలువరించు, veluvariMcu
-v. t.
--bring out; publish;


వెల్లువ, velluva
-n.
--flood; inundation;


వెల్లుల్లి, vellulli
-n.
--garlic; [bot.] Allium sativum of Liliaceae family; (rel.) అడవి వెల్లుల్లి;
-- తెల్ల గడ్డ; వెల్లిపాయ; చిన్న ఉల్లి;
-- నల్ల వెల్లుల్లి = తెల్ల వెల్లుల్లిని పులియబెట్టగా వస్తుంది;
--[Sans.] రసోన; లశున; మత్స్యగంధా; మహౌషధ;


వెళ్లగొట్టు, veLlagoTTu
-v. t.
--drive out; chase away;


వెళ్లు, veLlu
-v. i.
--go; proceed;


వేంచేయు, vEMcEyu
-v. i.
--come; visit;


వేకువ, vEkuva
-n.
--dawn;


వేకువజాము, vEkuvajAmu
-n.
--the early hours of the morning;


వేగం, vEgaM
-n.
--speed; velocity;


వేగపడు, vEgapaDu
-v. i.
--hurry; hasten;


వేగాలు, vEgAlu
-n. pl.
--uncontrollable bodily reflexes like sneezes, coughs and yawns;


వేగిస, vEgisa
-n.
--Indian Kino; [bot.] Pterocarpus marsupium;


వేగిరం, vEgiraM
-n.
--speed; quickness; velocity;


వేగు, vEgu
-v. i.
--(1) fry; (2) grieve; (3) endure;


వేగుచుక్క, vEgucukka
-n.
--morning star; the planet Venus when seen in the morning sky;


వేగులవాడు, vEgulavADu
-n.
--spy; scout;


వేచు, vEcu
-v. t.
--(1) fry;
--(2) roast;


వేట, vETa
-n.
--hunt;


వేటకత్తె, vETakatte
-n. f.
--huntress;


వేటగాడు, vETagAdu
-n. m.
--hunter;


వేటాడు, vETADu
-v. t.
--hunt; fish;


వేడి, vEDi
-n.
--heat; warmth;


వేడుక, vEDuka
-n.
-- (1) curiosity;
--(2) a festivity celebrating a specific occasion;
--(3) fun; celebration;
--(4) desire;


వేడుకొను, vEDukonu
-v. i.
--pray; request; entreat; beseech;


వేతనం, vETanaM
-n.
--wage; stipend;
---కనీస వేతనం = minimum wage.
---విద్యార్థి వేతనం = scholarship; stipend to a student.


వేత్త, vEtta
-n.
--scholar;
---శాస్త్రవేత్త = scientist; scientific scholar.


వేదం, vEdaM
-n.
--(1) knowledge;
--(2) one of the four Vedas; the books expounding the essence of early Hindu philosophy and thought;
--(3) truth;
-- నిగమము;


వేదాంతం, vEdAMtraM
- n.
-- (lit.) the last part of the Vedas; Upanishads; the books expounding the essence of Hindu philosophy and thought;
-- నిగమాంతములు; ఉపనిషత్తులు;


వేదన, vEdana
-n.
--agitation; anxiety; agony; suffering; distress;


వేదవాసరం, vEdavAsaraM
-n.
--a powdery concoction made from a mixture of equal parts by weight of the following substances; turmeric, salt; dried ginger; black peppers, long peppers, coriander, cumin seed, pomegranate seed, and asafetida; a teaspoon of this powder with hot rice and a spoon of clarified butter is considered a good way to start a meal;


వేదాంతం, vEdAMtaM
-n.
-- (1) that part of Hindu philosophy based on the Upanishads; (lit.) the end of the Vedas; (2) philosophizing talk with no practical basis;
-- మెట్ట వేదాంతం = కార్యరంగంలోకి ఉరకనీయకుండా నిరాశగా మాట్లాడి, పని చేసేవాళ్ళ ఉత్సాహం తగ్గించడం; పనిలోకి దిగే చొరవ లేకుండా గట్టున కూర్చొని అన్నిటికీ అడ్డుపుల్లలు వేయడం;


వేదిక, vEdika
-n.
--platform; podium; dais; stage;


వేధించు, vEdhiMcu
-v. t.
--penetrate; tease; torment;


వేప, vEpa
-n.
--neem; margosa; mwarubaine; Indian lilac; [bot.] Azadirachta indica A. Juss. Meliaceae; [Persian] Fever bark of India; a tree widely found in all parts of India; it has bitter leaves and small bitter fruits and all parts of this tree are known to have many medicinal properties;
--[Sans.] there are 32 names in Sanskrit; some of them are, నింబ; వేము; శుకప్రియ; జ్వరత్వచ; సూతిక; పిచుమర్దని; హింగునిర్యాన;


వేపపవ్వు, vEpapuvvu
-n.
--(1) flower of neem tree;
--(2) chicken pox;


వేపి, vEpi
-n.
--dog; hunting dog;  % to e2t


వేపుడు, vEpuDu
-n.
--stir-fried food item as opposed to deep-fried; (rel.) sauteed means lightly fried or దోర వేపుడు;


వేమదొండ, vEmadoMDa
-n.
--[bot.] Echinops echinatus;


వేయించు, vEyiMcu
-v. t.
--(1) fry;
--(2) roast;


వేర్పడు, vErpaDu
-v. i.
--separate;


వేర్పాటు, vErpATu
-n.
--separation; dissociation;


వేరు, vEru
-n.
--(1) root;
--(2) separate; another;


వేరుపనస, vErupanasa
-n.
--[bot.] Artocarpus intigrifolia;


వేరుమల్లె, vErumalle
-n.
--[bot.] Ipomoca cymosa;


వేరుసంపెంగ, vErusaMpeMga
-n.
--[bot.] Polyanthes tuberosa;


వేరుశనగ, vEruSanaga
-n.
--peanut; groundnut; monkey nut; earthnut; pignut; Manila gram; [bot.] Arachis hypogea of the Leguminosae family; (note.) Peanut is originally from S. America; it is not a pea, and it is not a nut; so, the word "peanut" is a misnomer; it is related to the fava bean; Some of the proteins in peanuts can cause allergies; Out of the 13 allergens Ara h1, h2, h3, h6, h8 are the more important ones;
-- [alt.] శనగ పిక్కలు; పల్లీలు;


వేలంపాట, vElaMpATa
-n.
--auction;


వేలాడడం, vElADaDaM
-v. i.
--hanging;


వేలాడతీయడం, vElADatIyaDaM
-n.
--suspending;


వేలాడు, vElADu
-v. t.
--hang; suspend;


వేలు, vElu
-n.
--(1) finger;
--(2) toe;
--(3) plural form of వెయ్యి;


వేలుపు, vElupu
-n.
--god; goddess; oracle; celestial being;


వేలువిడచిన,
-adj.
--once-removed; a kinship term describing distance in a relationship;


వేలువిడచిన మేనమామ
-n.
--consanguineous uncle, once-removed; your mother's cousin brother;


వేళ, vELa
-n.
--time; time of the day;


వేళాకోళం, vELAkOLaM
-n.
--teasing behavior; practical joke; jest; derision;


వేళావిశేషం, vELAviSEshaM
-n.
--significance of a specific time;


వేళ్లు, vELlu
-n. pl.
--(1) roots;
--(2) fingers;


వేవిళ్లు, vEviLlu
-n.
--morning sickness; nausea that a woman feels in the early stages of pregnancy;


వేశ్య, vESya
-n.
--prostitute;


వేషం, vEshaM
-n.
--(1) costume; disguise; pretence;
--(2) role in a play or cinema;


వేషధారి, vEshadhAri
-n.
--imposter;


వేసంగి, vEsaMgi
-n.
--summer;


వేసడం, vEsaDaM
-n.
--mule;  % to e2t


వేసవి, vEsavi
-n.
--summer; వేసవికాలం;


వేసారు, vEsAru
-v. i.
--get tired; get frustrated;
---విసిగి వేశారు = get tired due to frustration.


వైకల్యం, vaikalyaM
- n.
-- mutilation; defect; impairment; state of incompleteness;
-- వికలత్వం; వికలత;


వైకల్పికం, vaikalpikaM
-adj.
--optional; having one or more alternatives;


వైఖరి, vaikhari
-n.
--attitude;


వైచిత్రి, vaicitri
-n.
-- manifoldness; strangeness; wonder; peculiarity;


వైజయంతం, vaijayaMtaM
-n.
--banner; flag;


వైడూర్యం, vaiDUryaM
-n.
--lapis-lazuli; cat's-eye; (lit.) lapis = stone; lazuli = blue; beryl; a semi-precious stone;
-- రాజావర్తం; పిల్లికన్నుల రాయి;


వైతాళికుడు, vaitALikuDu
-n. m.
--heralder; harbinger; trend setter; trail blazer; avantgarde;
-- వివిధ తాళాలతో, మంగళ వాయిద్యాలతో మేలుకొలుపు వాడు; ఒక జాతి మొత్తం నిద్రావస్థలో ఉన్నప్పుడు వారిని మేల్కొలిపి కొత్త దా


వైదగ్ధ్యం, vaidagdhyaM
- n.
-- skill; expertise; subtlety;


వైద్యం, vaidyaM
-n.
--treatment; medical treatment;


వైద్య, vaidya
-adj.
--medical;


వైద్యశాల, vaidyaSAla
-n.
--clinic; hospital; dispensary;


వైద్య సౌకర్యాలు, vaidya saukaryAlu
-n.
--medical services, medical facilities;


వైదికులు, vaidikulu
- n. pl.
-- a sub-sect among Brahmins;
-- కేవలం వైదికవృత్తి వ్యవసాయం మాత్రమే చేసేవారు వైదికులు;
-- ఇక వైదీకులలో వెలనాట్లు అనగా కోనసీమ ఇంకా పైకి వున్నవారు, ములికినాట్లు అనగా రాయలసీమ వైపు వారు; తెలగాణ్యులనగా తెలంగణా ప్రాంతం వారు. ఈవిధంగా వృత్తిపరంగా, ప్రాంతీయతాపరంగా వచ్చినవి ఈ భేదాలు.



వైదుష్యం, vaidushyaM
-n.
--scholarship;


వైద్యుడు, vaidyuDu
-n.
--doctor; physician; surgeon;


వైద్యుత, vaidyuta
-adj.
--electronic;  % to e2t


వైపరీత్యం, vaiparItyaM
-n.
--(1) abnormality
--(2) calamity;


వైఫల్యం, vaiphalyaM
-n.
--failure;


వైభవం, vaibhavaM
-n.
--glory; grandeur; wealth;


వైభాషికం, vaibhAshikaM
-adj.
--optional;


వైమనస్యం, vaimanasyaM
-n.
--strife; discord; estrangement; dislike; ill-will; discord; aversion;



వైమానికుడు, vaimAnikuDu
-n.
--pilot; a person who flies a plane;


వైముఖ్యం, vaimukhyaM
-n.
--reluctance;


వైయక్తిక, vaiyaktika
-adj.
--individual;


వైరం, vairaM
-n.
--enmity;


వైరాగ్యం, vairAgyaM
-n.
--asceticism; (note) ప్రాపంచిక సుఖాలపై విరక్తి; పురాణ వైరాగ్యం, ప్రసూతి వైరాగ్యం, స్మశాన వైరాగ్యం అని మూడు రకాల వైరాగ్యాలు ఉన్నాయి;


వైరి, vairi
-n.
--enemy;


వైవస్వత నౌక, vaivasvata nauka
-n.
--Argo Navis; a constellation of stars visible in the southern skies;  % to e2t


వైవాహికం, vaivAhikaM
-adj.
--related to marriage; matrimonial; nuptial;


వైవాహిక, vaivAhika
-adj.
--married; marital; conjugal;


వైవిధ్యత, vaividhyata
-n.
--variety; diversity;


వైశ్వదేవం, vaiSvadEvaM
- n.
-- విశ్వేదేవతలను ఉద్దేశించి చేసే హోమం వైశ్వ దేవం. ఈ దేవతలకు అన్నం హోమంలో బలి ఇస్తారు. (బలి అంటే బలకరమైనది.) దీనితోబాటు ఇతర దేవతలకు గూడా భోజనానికి ముందు బలి ఇస్తారు. దీనివల్ల అన్నం పవిత్రమై భోజన యోగ్యం అవుతుంది. ప్రతి దినమూ గృహస్థులు కొన్ని దోషాలు చేస్తూనే ఉంటారు. ఉదాహరణ: వంట చేయడంలో కట్టెలను ఆశ్రయించి క్రిమి కీటకాలు ఉండవచ్చు. ఈ హింస లు జరగనిదే వంట సాగదు. ఈ దోషాలు అన్నాన్ని చేరుతాయి గాబట్టి పరిహారంగా పంచ మహాయజ్ఞాలు, వైశ్వదేవమూ చేసి భోజనం చేయాలి.


వైశేషికం, vaisEshikaM
-n.
--one of the six systems of Hindu philosophical thought, founded by కాణాద;


వైశాల్యం, vaiSAlyaM
-n.
--area;


వైషమ్యత, vaishamyata %e2t
-n.
--(1) inequality;
--(2) dissimilarity;

Part 2: శం - SaM, శ - Sa


శంక, SaMka
-n.
--doubt; hesitation; scruple;


శంకుమల్లె, SaMkumalle
- n.
-- Butterfly Pea; Asian Pigeon Wings; [bot.] Clitoria ternatea of the Fabaceae family;


శంకువు, SaMkuvu
-n.
--peg; stake; stump; pole;


శంకుస్థాపన, SaMkusthApana
-n.
--groundbreaking ceremony; (lit.) driving a peg into the ground to commemorate the commencement of construction work;


శంఖం, SaMkhaM
-n.
--conch shell; conch; seashell with a spiral three-dimensional structure to it; see also ఆలిచిప్ప;


శంఖపుష్పి, SaMkhapushpi
-n.
-- speedwheel; [bot.] Chrysopogon acicularis; Convolvulus pluricaulis Choisy; a perennial herb that resembles morning glory. All parts of the herb are known to possess therapeutic benefits. The plant is used locally in Indian and Chinese medicine to cure various diseases. It is used in Ayurvedic formulations for chronic cough, sleeplessness, epilepsy, hallucinations, anxiety etc.;
-- భారతదేశంలోని అనేక ప్రాంతాలలో, ముఖ్యంగా బీహార్‌లో కనిపించే అందమైన, శాశ్వతమైన, అడవి మొక్క. పువ్వులు సాధారణంగా తెలుపు, లేత గులాబీ లేదా నీలం రంగులో ఉంటాయి. శంఖపుష్పి వేద కాలం నుండి వైద్యంలో ఉపయోగించబడింది. ఇది ఆయుర్వేదంలో కూడా తరచుగా ప్రస్తావించబడింది. ఆయుర్వేదంలో ఈ మొక్కను రసాయనం అని పిలుస్తారు,
-- విష్ణుగంధీ అని కూడా పిలుస్తారు.



శంఖాకార, SaMkhAkAra
-adj.
--conical;


శంఖావర్తం, SaMkhAvartaM
-n.
--spiral;


శంఖావర్తుల, SaMkhAvartula
-adj.
--spiral;


శంపాకం, SaMpAkaM
-n.
--[bot.] Cassia fistula;


శంబరవల్లి, SaMbaravalli
-n.
--[bot.] Vitis indica;


శకం, SakaM
-n.
--era; age; epoch; eon;


శకటం, SakaTaM
-n.
--cart; carriage;


శకటు, SakaTu
-n.
--bishop in chess;


శకము, Sakamu
- n
-- an historical era;
--- క్రీస్తు శకము = the Christian era;
--- శాలివాహన శకము = the era named after శాలివాహనుడు; this era starts from 78 AD of the Western calendar; Some southern states in India use this for their official calendar;


శకలం, SakalaM
-n.
--fragment;
---గ్రహ శకలం = asteroid.
---అణు శకలం = ion; particle.
---విద్యుదావేశ శకలం = electrically charged particle.
---కాంతి శకలం = light particle.
---ధనావేశ శకలం = positively charged particle.


శకలార్భకం, SakalArbhakaM
-n.
--yearling; baby fish; young fish;


శక్త్యనుసారం, SaktyanusaaraM
- adv.
-- as per one's capability;
-- శక్తికి అనుగుణంగా

 
శకునం, SakunaM
-n.
-- (1) omen; augury;
-- (2) presage; portent; foretelling; prognostication;


శకులి, Sakuli
-n.
--fish;


శక్తి, Sakti
-n.
--(1) energy; effort; power; ability; faculty; capacity; strength; prowess;
--(2) the active power of a deity;
---స్థితిజశక్తి = potential energy.
---గతిజశక్తి = kinetic energy.
---ప్రేషశక్తి = pressure energy.
---శక్తి వంచన లేకుండా = [idiom.] without sparing any effort.
---శక్తి నిత్యత్వ నియమం = law of conservation of energy.


శక్తిమంత, SaktimaMta
-adj.
--strong; energetic;


శఠగోపం, SaThagOpaM
- n.
-- శఠము + అరి = శఠారి = మాయకు శత్రువు; గుడికి వెళ్లినప్పుడు తీర్థం అయ్యాక ఈ శఠారి పెట్టేటప్పుడు "స్వామీ! నా శఠాన్ని తొలగించి నీ నిజ రూపం చూపించు. నాకు ఈ మాయ నుంచి విముక్తి కలిగించి జ్ఞానం కలిగించు" అని మనస్ఫూర్తిగా వేడుకోవాలి. శఠగోపం విష్ణుని ఆలయాలలో మాత్రమే ఉంటుంది;

 
శత, Sata
-pref.
--hundred;


శతకం, SatakaM
-n.
--a collection of hundred verses on the same theme; almost all these collections have 108 verses;


శతకోటి, SatakOTi
-n.
--hundred crores; billion; one followed by nine zeros; This is the American billion; The English billion is one followed by twelve zeros;


శతఘ్ని, Sataghni
-n.
--cannon; (lit.) a weapon that can kill hundreds at once;


శతపాది, SatapAdi
-n.
--centipede; one with hundred feet;


శతపుష్పం, SatapushpaM
-n.
--dill; a herb used widely in European cusine and in pickling; [bot.] Aniethum graveolens of the Apiaceae family;
-- సోయికూర;


శతభిషం, SatabhiShaM %updated
-n.
--(1) Lambda Aquarii; Hydor; Yoga tara of the 24th lunar mansion; located in the constellation Aquarius;
--(2) The 24th of the 27 star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;
--(3) నీటిరేని రిక్క;


శత్రర్థకం, SatrarthakaM
-n.
--[gram.] verbs in present continuous tense, such as వచ్చుచు, తాగుచు;


శతాంశం, SatAmSaM
-n.
--a hundredth part; one percent; percentage;


శతావరి, SatAvari %e2t
-n.
--asparagus; [bot.] Asparagus racemosus; పిల్లిపీచర; పిల్లితేగ; పిల్లిపీచరగడ్డ;
-- శతావరి కి ఆయుర్వేదంలో చాలా ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఈ మొక్క ను తవ్వి, లాగితే తేగల్లాగా సన్నంగా వేళ్ళు వస్తాయి. ఈ వేళ్ళని చిన్న ముక్కలుగా తరుగుతారు. తరిగిన ముక్కల్ని తొక్క నుండి వేరు చేస్తారు. ఈ ముక్కల్ని ఎండలో ఎండబెడతారు. ఎండిన ముక్కలు మార్కెట్ లో అమ్ముతారు. ఇందులో "శతావరిన్" అనే పదార్ధం ఉంటుంది. ఇది పాలు పెరగటానికి ఉపయోగ పడుతుంది. దీంతో తయారు చేసిన మందు కొన్ని హర్మోన్లను ప్రేరేపించి పాలను పెంచుతుంది.


శత్రుత్వం, SatrutvaM
-n.
--enmity; antagonism;


శత్రువు, Satruvu
-n.
--enemy; foe; adversary;


శనగపప్పు, Sanagapappu
-n.
--Bengal gram dal; split chickpeas; chana dal;


శనగపిండి, SanagapiMDi
-n.
--Bengal gram flour; chickpea flour; besan;


శనగలు, Sanagalu
-n.
--Bengal gram; chick pea; [bot.] Cicer arietinum of Leguminosae (pea) family; హరిమంధజం; శనగ;


శనిగ్రహం, SanigrahaM
-n.
--Saturn;


శని మహాదశ, SanimahAdaSa
-n.
--the long period of Saturn’s influence on a horoscope;


శపించు, SapiMcu
-v. t.
--imprecate; curse;


శపథం, SapathaM
-n.
--vow; oath; solemn pledge;


శబ్దం, SabdaM
-n.
--sound; (ant.) నిశ్శబ్దం;


శబ్దశాస్త్రం, SabdaSAstraM
-n.
--philology;


శమనం, SamanaM
-n.
--relief; tranquility;


శని, Sani
- n.
-- (1) the planet Saturn; (2) euphemism for anyone who bothers;


శనైశ్చరుడు, SanaiScharuDu
- n.
-- Saturn, viewed as a god; (lit.) slow moving object;
-- శనైః + చోరుడు = శనైశ్చరుడు; శనైః అంటే నెమ్మదిగా, చరః అంటే చరించే (అంటే కదిలే);


శయ్య, Sayya
-n.
--couch; bed;


శయ్యాళువు, SayyALuvu
-n.
--[idiom] couch potato; slothful, sluggish person; a person who spends a lot of time in front a TV set, rather than being active;


శరత్, Sarat
-adj.
--autumnal; Fall; related to autumn;


శరత్కాలం, SaratkAlaM
-n.
--Autumn; Fall; the season in which the moon shines the brightest, the days are cool and in the northern latitudes, the trees shed their leaves;


శరద్ విషువత్, SaraD vishuvat
-n.
--autumnal equinox;


శరం, SaraM
-n.
--arrow;


శరణం, SaraNaM
-n.
--protection; shelter;


శరభము, Sarabhamu
- n.
-- (1) a young elephant;(2) a camel; (3) a grasshopper; (4) a locust.
-- (5) a fabulous animal - described in Hindu Puranas - said to have eight legs and to be stronger than a lion or tiger; "వేయి చేతులతో, జడధారియై, చంద్రరేఖాజూటుడై, సువిశాలమైన రెండు రెక్కలతో, పొడవైన ముక్కుతో, పెద్ద పెద్ద కోరలతో, వజ్రభాలైన గోళ్ళతో, నీలకంఠంతో, నాలుగు కాళ్లతో, మూడు కళ్ళతో, హుంకారాలు చేస్తూ విజృంభించాడు. అటువంటి శరభ రూపాన్ని కనబడగానే తన బల సామర్థ్యాలను కోల్పోయాడు నరసింహుడు. అతని శక్తులన్నీ లాగేసాడు. శరభవతారుడైన ఆ వీరభద్రుడు ఆ నరసింహుని చేతులు పట్టుకున్నాడు. రెక్కలతో అతని నాభిని, పాదాలను తాడిస్తూ, పుచ్ఛంతో అతనిని బంధించాడు."


శరవేగం, SaravEgaM
-adj.
--very fast; as fast as an arrow;


శర్మ, Sharma
- adj.
-- "శర్మ" అనేది సంస్కృత పదం. ఈ పదం యొక్క అర్థం "దేవునిచే రక్షించబడినవాడు." నిజానికి "శర్మ" అనే పదం గుణవాచకం, ఇంటిపేరు కాదు. ఇది బ్రాహ్మణుని ఏ పేరునైనా సూచించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.


శరీరం, SarIraM
-n.
--body;


శరీరి, SarIri
-n.
--the soul dwelling inside the physical body;


శలభం, SalabhaM
-n.
--cricket; locust; moth; మిడుత;


శలవు, Salavu
-n.
--leave;
---శలవు తీసికొంటాను = I’ll take leave.
---శలవు పెడతాను = I’ll apply for leave.


శల్యం, SalyaM
-n.
--bone;


శల్యపరీక్ష, SalyaparIksha
-n. idiom
--thorough examination; thorough inspection; this idiom used to refer to thorough investigation to locate a fault, knowing such fault doesn't exist;
-- శల్యపరీక్ష అనే జాతీయం పూర్తిరూపం స్తనశల్యపరీక్ష. స్తనంలో శల్యం (ఎముక) ఉండదు. లేదు అని తెలిసి కూడా అతిజాగ్రత్తపరులు కొందరు సోదా చేస్తూ ఉంటారు. ఫలితం తెలిసి కూడా చేసే వృథా పరీక్ష అనే అర్థంలో పై జాతీయాన్ని ఉపయోగిస్తారు.


శల్యసారధ్యం, SalyasAradhyaM
-n.
--[idiom] discouragement by planting a doubt;


శలాకం, SalAkaM
-n.
--thin rod; ramrod; rib of an umbrella; probe; used to refer to an investigation for deeper understanding;


శలాక పరీక్ష, SalAka parIksha %e2t
-n.
--deep probing; in-depth examination;


శవం, SavaM
-n.
--corpse; the dead body of a human;


శవపరీక్ష, SavaparIksha
-n.
--autopsy;


శవసంరక్షకుడు, SavasaMrakshakuDu
-n.
--mortician; the person who prepares a body for rites such as viewing by friends and relatives and for eventual burial or cremation;


శశము, SaSamu
-n.
--rabbit;


శషబిషలు, Sashabishalu
- n.
-- acts; put-ons;
-- వేషాలు;


శశవిషాణము, SaSavishANamu
-n.
--absurdity; (lit.) the horn of a rabbit, which is an impossibility;


శశాంకం, SaSAMkaM
-n.
--crude camphor; పచ్చకర్పూరం;


శశాంకుడు, SaSAMkuDu
-n. m.
--moon;


శశి, SaSi
-n.
--moon; camphor;



శషబిషలు, Sashabishalu
-n. pl.
-- (1) purposeless and impeding discussions; (2) warnings, threats and bullying;
-- (1) ప్రయోజనం లేని తిరకాసులతో కూడిన చర్చలు; (2) హెచ్చరికలు; బెదిరింపులు;


శస్త్రం, SaStraM
-n.
--weapon; an ordinary weapon like a bow and arrow or a gun;
-- [rel] అస్త్రం = a weapon that only works with the assistance of a "mamtram" - sacred phrase;


శస్త్రచికిత్స, SaStracikitsa
-n.
--surgical treatment; surgery;


శస్త్రజీవి, SastrajIvi
-n.
--surgeon; (ety.) a person whose implements are surgical tools;


శ్రద్ధ, Sraddha
-n.
--faith; attention;


శ్రద్ధాంజలి, SraddhAMjali
-n.
--tribute;


శ్రద్ధాళువు, SraddhALuvu
-n.
--diligent person;


శ్రమ, Srama
-n.
--(1) labor; toil;
--(2) trouble;
--(3) fatigue;


శ్రమజీవి, SramajIvi
-n.
--a person who works hard for a living;


శ్రవణం, SravaNaM %updated
-n.
--(1) Altair; Aquila; these stars are about 16.5 light years from us;
--(2) Beta Capricorni; Dabih; Yoga tara of the 22nd lunar mansion; located in the constellation Capricorn;
--(3) The 22nd of the 27-star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar;
--(4) కరివేలుపు రిక్క;


శ్రవణనాడి, SravaNanAdi
-n.
--auditory nerve;


శ్రవణపేయ, SravaNapEya
-adj.
--pleasing to the ear; melodious; charming to hear;


శ్రవ్య, Sravya
-adj.
--audible;


%శా - SA, శ్రా - SrA

శాంతి, SAMti
-n.
--(1) peace; tranquility;
--(2) propitiation; a rite to pacify unfriendly planets in a horoscope;


శాంతించు, SAMtiMcu
-v.i.
--quiet down; settle down;


శాంతింపచేయు, SAMtiMpacEyu
-v. t.
--quiet one down;


శాంతియుతంగా, SAMtiyutaMgA
-adj.
--peacefully;


శాకం, SAkaM
-n.
--vegetable;


శాకాహారం, SAkAhAraM
-n.
--vegetarian food;


శాకాహారి, SAkAhAri
-n.
--(1) vegetarian;
--(2) herbivore;


శాకిని, SAkini %e2t
-n. f.
--fiend;


శాకినీ డాకినీలు, SakinI DakinIlu
-n. pl.
--fairies and elves; spirits and goblins;


శాఖ, SAkha
-n.
--(1) branch; bow;
--(2) arm; sub-division;
-- (3) sect; a subdivision in the Hindu caste system;


శాఖానగరం, SAkhAnagaraM
-n.
--suburb;  % to e2t


శాఖాచంక్రమణం, SakhAcaMkramaNaM
-n.
--shifting from place to place without settling down; (lit.) moving from branch to branch;


శాఖోపశాఖలుగా, SAkhOpaSAkhalugA
-adv.
--dendritic; abundantly;


శాతం, SAtaM
-n.
--percentage; percent;


శాపం, SApaM
-n.
--imprecation; curse;


శాబకం, SAbakaM
-n.
--yearling; fledgeling; the young one of an animal;


శాబరం, SAbaRaM
-n.
--[bot.] Symplocos racemosus;


శారది, Saradi
-n.
--[bot.] Jussiena repens;


శాల, SAla
-n.
--house; place; hall; shed;
---అశ్వశాల = stable.
---చెర శాల = jail house.
---టంకశాల = mint.
---పశువుల శాల = cattle shed.
---పాకశాల = kitchen.
---పాఠశాల = school; school house.
---పానశాల = bar; a place where people gather to drink.
---పురిటి శాల = delivery room; delivery ward.
---ముద్రాక్షర శాల = printing house.
---వైద్త్యశాల = hospital; clinic.


శాలి, SAli
-suff.
--a person possessing the trait of the preceding adjective;
---బలశాలి = strong person.
 ---బుద్ధిశాలి = wise person


శాలిహోత్రశాస్త్రం, SAlihOtra SAstraM
-n.
--science dealing with the diseases of horses and elephants;


శాలిహోత్రుడు, SalihOtruDu
-n.
--Salihotra; a great Indian veterinary physician of ancient India;


శాల్తీ, SAItI
-n.
--character; item;
---అక్షర శాల్తీ = alphabetical character.
---అక్షర మూర్తి = alphabetical character.
---అక్షరాంకిక శాల్తీ = alphanumeric character.
---దశాంశ శాల్తీ = decimal character.
---మూడు శాల్తీలు = three items.


శాలువా, SaluvA
-n.
--shawl; a piece of cloth, usually of wool, of oblong shape and used as a covering for the head or shoulders;


శాలేయం, SAlEyaM
-n.
--[bot.] Anethum panmorium;


శాశ్వతం, SASvataM
-n.
--permanent;


శాసనం, SASanaM
-n.
--(1) inscription;
--(2) edict; legislation;
---తామ్ర శాసనం = inscription in copper.


శాసన మండలి, SASana maMDali
-n.
--Legislative Council; the upper house of parliament in Indian states;
--ఎగువసభ, శాసననిర్మాణమునకు అనుభవజ్ఞులతో కూడిన సభ; (రాష్ట్రానికి పరిమితమైన) విధానసభ;


శాసనసభ, SASanasabha
-n.
--Legislative Assembly; the lower house of parliament in Indian states;
--ఎన్నికైన ప్రజాప్రతినిధులు చట్టాలు చేసి, ప్రభుత్వ విధానాలను రూపొందించి నిర్ణయించే (రాష్ట్రానికి పరిమితమైన) విధానసభ;


శాస్త్రం, SAStraM
-n.
--science; theory; rule;


శాస్త్రోక్తంగా, SAStrOktaMgA
-adv.
--(1) lawfully;
--(2) by the rule book;


శాస్తి, Sasti
-n.
--lesson of punishment; lesson in chastisement; గుణపాఠం,


శాస్త్రి, Saastri
- n.
-- శాస్త్రి అంటే శాస్త్రాలను అధ్యయనం చేసినవాడు అని అర్థం. మొదట "శర్మ," "శాస్త్రి" గుణ వాచకాలు కానీ కాలక్రమేణా నామ వాచకాలు అయ్యాయి.


శాస్త్రీయ దృక్పథం, SastrIya dRkpathaM
-n.
--scientific perspective;


శాస్త్రీయ విధానం, SastrIya vidhAnaM
-n.
--scientific method;


శాస్త్రీయ వైఖరి, SastrIya vaikhari
-n.
--scientific attitude;


శ్యామసీమలు, SyAmaSImalu
-n.
--[astron.] Coal Sacks; dark regions of our Milky Way galaxy;


శ్రాద్ధం, SraaddhaM
- n. religious rites performed on the death annivesary of a parent;
-- పితృ కార్యాలకు దైవ కార్యాలకంటే నియమాలు ఎక్కువ. అందుచేత శ్రాద్ధం (శ్రద్ధతో చేసేది) అంటాం.


శ్రామిక, SrAmika
-adj.
--laboring; working; toiling;
---శ్రామిక వర్గం = working people; labor force; blue collar workers.


శ్రామికుడు, SrAmikuDu
-n.
--laborer; worker;


శ్రావ్య, SrAvya
-adj.
--melodious;


శ్లాఘనీయ, SIAghanIya
-adj.
--praiseworthy; (ant.) గర్హనీయ;


శ్వాస, SvAsa
-n.
--breath; respiration;


శ్వాసక్రియ, SvAsakriya
-n.
--respiration;


శ్వాసనాళం, SvAsanALaM
-n.
--trachea; windpipe;


శ్వాసమండలం, SvAsamaMDalaM
-n.
--respiratory system;


శ్వాస వ్యవస్థ, SvAsa vyavastha
-n.
--respiratory system;


%శిం –-SiM, శి - Si, శీ - SI, శ్రీ - SrI

శింశుపా వృక్షం, SiMsupaa vRkshaM
-n.
--see ఇరుగుడు చెట్టు;


శింశుమారం, SiMsumAraM
-n.
--porpoise, dolphin;


శిక్ష, Siksha
-n.
--punishment;


శిక్షణ, SikshaNa
-n.
--training;


శిక్షించు, SikshiMcu
-v. t.
--punish;


శిఖరం, SikharaM
-n.
--peak; pinnacle; crest; summit;


శిఖరాగ్రం, SikharAgraM
-n.
--summit; peak; pinnacle; crest;
---శిఖరాగ్ర సమావేశం = summit conference.


శిగ్రువు, Sigruvu
-n.
--[bot.] Hyyperanthera morunga;


శిథిలం, SithilaM
-n.
--ruined object; ruined structure; dilapidated building;


శిరస్త్రాణం, SirastrANaM
-n.
--helmet;


శిరస్సు, Sirassu
-n.
--head;


శిరీషం, SirIshaM
-n.
--[bot.] Albezia lebbeck; Mimosa lebbeck; Acacia sirisa;
-- దిరిసెన; దిరిసెన పువ్వు; శృ + ఈషన్ అని వ్యుత్పత్తి. తొందరగా వాడిపోయేది అని దాని అర్థం; ఈ చెట్టుకు, దాని ఆకులు, కాయలు, పూవులకు ఆయుర్వేదంలో విశేషమైన ప్రాధాన్యం ఉంది. ఎన్నో రోగాలకు దివ్యౌషధంగా ఈ చెట్టు తాలూకు భాగాలు పనిచేస్తాయి.



శిరోబిందువు, SirObiMduvu
-n.
--[astron.] zenith; the point on the celestial sphere that is directly above the observer; ఊర్ధ్వబిందువు;


శిరోబిందు కోణం, SirObiMdu kONam
-n.
--[astron.] the angle subtended at the observer’s eye by the lines drawn between the observer and the zenith and the line between the observer and a celestial object.


శిరోమణి, SirOmaNi
-n.
--a degree conferred on a Sanskrit scholar after achieving a certain level of educatin;


శిరోవారం, SirOvAraM
-n.
--[math.] overbar; viniculum; a small line drawn over a letter to indicate the nature of the variable it represents;


శిల, Sila
-n.
--stone; lithos;


శిలతైలం, SilatailaM
-n.
--petroleum; crude oil;


శిలతైల ఖమీరం, Silataila khamIraM
-n.
--petroleum jelly;


శిల్పం, SilpaM
-n.
--(1) sculpture; statue; artistic work;
--(2) technique;


శిలాజం, SilAjaM
-n.
--fossil;


శిలాజ, SilAja
-adj.
--petrified; fossilized;


శిలాజిత్, SilAjit
-n.
--(1) red chalk; bitumen; It is the gummy substance that exudes from the mountain rocks;
-- ఇది నల్లగా, మెరుస్తూ, మైనంలా ఉంటుంది. శిలాజిత్ నీటిలో వేయగానే ఆ నీళ్ళు ఎర్రగా మారతాయి. శిలాజిత్ గాయాలు మాన్పుతుంది. విరిగిన ఎముకలను బాగుచేస్తుంది. ఎముకలు విరిగిన వారికి త్వరగా కట్టుకొనడానికి, నొప్పులు తగ్గడానికి గురిగింజ ఎత్తు శిలాజిత్ ని నేతిలో కలిపి కొన్ని రోజులపాటు తీసుకోవాలి. దానినే కాస్త విరిగిన ఎముకలమీద రాస్తే మరింత ప్రయోజనం; అలసట, నిస్సత్తువ వంటివి మధుమేహం ఉన్నవారిలో ఎక్కువగా కనిపిస్తుంటాయి. వాటిని తగ్గించడానికి సిలాజిత్తును వాడుతుంటారు;
-- సిలాజిత్తు; రాతిమదము; మొమ్మాయి; మోమియా;
--(2) a medicinal herb; [bot.] Oppdlia elegans; Opquelia multiflora;


శిలాద్రవం, SilAdravaM
-adj.
--lava;


శిలాపుష్పం, SilApushpaM
-n.
--storax; the balsam of liquid amber tree used in medicines and perfumes;  % to e2t


శిలావరణం, SilAvaraNaM
-n.
--[geol.] lithosphere;


శిలాస్థి, SilAsthi
-n.
--[geol.] fossil;  % e2t


శిల్పి, Silpi
-n.
--sculptor; the artisan who creates sculptures; designer; architect;


శిలీంధ్రం, SilIMdhraM
-n. s.
--fungus; mushroom;


శిలీంధ్ర శాస్త్రం, SilIMdhra SastraM
-n.
--micology;  % to e2t


శిలువ, Siluva
-n.
--Cross; a sacred symbol of Christianity;


శివవేము, SivavEmu
-n.
--[bot.] Indigofera aspalathoides of the Fabacaeae family;


శివరాత్రి, శివరాత్రి
- n.
-- ప్రతినెలా అమావాస్య ముందు చతుర్దశిని శివరాత్రిగా పరిగణిస్తారు. కాని, మాఘమాసంలో అమావాస్యకు ముందు రాత్రిని మహాశివరాత్రి అంటారు. మాసశివరాత్రి: ప్రతినెలా కృష్ణపక్షంలో వచ్చే చతుర్దశి (అనగా అమావాస్యకు ముందురోజు). మహాశివరాత్రి: మాఘబహుళ చతుర్దశి.


శివార్లు, SivArlu
-n. pl.
--outskirts; suburbs;


శిశ్నము, SiSnamu
-n.
--penis; the external male genital organ;


శిశువు, SiSuvu
-n.
--infant; baby; child;


శిశుత్వం, SiSutvaM
-n.
--infancy; childhood;


శిశుసంకల్పన, SiSusaMkalpana
- n.
-- conception; fertilization of egg with sperm;


శిష్టం, SishTaM
-n.
--remainder; remnant; left over item;


శిష్ట, SishTa
-adj.
--trained; disciplined; learned; wise;


శిష్ట వ్యావహారికం, SishTa vyAvahArikaM
-n.
--the vernacular of the learned;


శిష్యుడు, SishyuDu
-n. m.
--disciple; student; pupil;


శిష్యురాలు, SishyurAlu
-n. f.
--disciple; student; pupil;


శిష్టోక్తి, SishTOkti
-n.
--euphemism;  % to e2t


శిశువు, SiSuvu
- n.
--infant; a child from the time of delivery until the child speaks;
-- (note).మానవులలో యుగాండం (zygote) అన్న పేరు శిశుసంకల్పన (conception) సమయం నుండి ఐదో వారం వరకు వర్తిస్తుంది. ఐదవ వారం నుండి పదవ వారం వరకు దీనిని పిండం (embryo) అని పిలుస్తారు. పదకొండవ వారం నుండి ప్రసవం అయి బిడ్డ భూపతనం అయేవరకు భ్రూణం (ఇంగ్లీషులో ఫీటస్, fetus) అంటారు. ప్రసవం అయినప్పటినుండి మాటలు వచ్చేవరకు శిశువు (infant) అంటారు - ఇంగ్లీషులో ఇన్^ఫెంట్ అంటే మాటలు రాని పసిబిడ్డ అని అర్థం. మాటలు మాట్లాడడం మొదలు పెట్టిన తరువాత బిడ్డ (child) అంటారు. బిడ్డ అనే మాట ఆడ, మగ కి వర్తిస్తుంది.


శిశుమేధం, SiSumEdhaM
-n.
--infanticide; mass killing of infants;


శిస్తు, Sistu
-n.
--rent on land given to farming;


శీఘ్రం, SigraM
-adj.
--quick; swift; rapid; fast;


శీతలం, SitalaM
-n.
--cold;


శీతకన్ను, SItakannu
-n.
--cold-eye; act of ignoring; benign neglect;
---మామీద శీతకన్ను వేశావేమిరా? = why did you ignore us?


శీతశ్వాసం, SItaSvAsaM
-n.
--hibernation;  % to e2t


శీతాకాలం, SItAkAlaM
-n.
--winter;


శీతువు, SIthuvu
-n.
--a potent potable made from sugarcane juice; rum;


శీర్షం, SIrshaM
-n.
--head; end; terminal; vertex;
---ఆమ్ల శీర్షం = acid end; acid terminal.
---నవ శీర్షం = amine end.


శీర్ష, Sirsha
-pref.
--head; prefix;


శీర్షబిందువు, SIrshabiMduvu
-n.
--[math.] dot placed over a variable;


శీర్షరేఖ, SIrsharEkha
-n.
--[math.] line placed over a variable;


శీర్షిక, SIrshika
-n.
--title; heading; headline;


శీర్షోన్నతి, SIrshOnnati
-n.
--altitude;


శీలం, SIlaM
-n.
--(1) nature; character; inherent quality;
--(2) chastity;


శీలవంతుడు, SilavaMtuDu
-n. m.
--a man of good character;


శీలవతి, SIlavati
-n. f.
--a chaste woman;


శీలి, SIli
-suff.
--a person possessing the character described by the preceding adjective;
---వ్రతశీలి = a person with impeccable character.
---వితరణశీలి = charitable person.
---పఠనశీలి = voracious reader.
---రచనాశీలి = prolific writer.


శీధు, SIdhu
-n.
--rum; a fermented liquor made from sugarcane juice;


శ్రీరంగనీతులు, SrIraMganItulu
- ph.
-- (lit.) the moral precepts taught by the temple at Srirangam; a proverbial expression for precpts the precher himself does not follow; hypocricy;


శ్రీవేష్టం, SrIvEshTaM
-n.
--turpentine; దేవదారు మొక్కలనుండి కారే రసం;


%శుం - SuM, శు - Su, శూ - SU

శుంఠ, SuMTha
-n.
--dullwit; stupid; blockhead; (rel.) వజ్రశుంఠుడు;


శుకం, SukaM
-n.
--parrot;


శుకనాశం, SukanASaM
-n.
--[bot.] Biguonia indica;


శుక్రం, SukraM
-n.
--sperm; see also శుక్లం;


శుక్రలోపం, SukralOpaM
-ph.
--defective sperm.


శుక్రవాహకి, SukravAhaki
-n.
--[anat.] vas deferens;


శుక్రుడు, SukruDu
-n.
--the planet Venus; the second planet from the Sun in the solar system.


శుక్ల, Sukla
-adj. pref.
--white; (ant.) కృష్ణ;
---శుక్లపదార్ధం = [astron.] white matter.
---శుక్లపక్షం = the waxing half of a lunar month.


శుక్లాలు, SuklAlu
-n.
--cataract; an eye disease;


శుచి, Suci
-n.
-- godliness; tidiness;
-- శుచి అంటే అగ్ని. అది అన్నిటినీ పవిత్రం చేస్తుంది. ప్రదేశమూ, వస్తువూ, ఆర్జన ఇవన్నీ పవిత్రం అయినపుడే ఆ వస్తువు శుచి ఔతుంది. పుణ్య కార్యానికీ వాడదగినది శుచి యైన వస్తువే.. మంత్రం చేత అభిమంత్రితమైనది శుచి. చక్కగా చేసిన వంట శుభ్రం.. అది భగవన్నివేదితమై శుచి ఔతుంది.
-- Neatness is next to Godliness అంటారు గదా! Godliness అనేది శుచి, Neatness అనేది శుభ్రత.


శుచి, శుభ్రం, Suci, SubhraM
-ph.
--[idiom] tidy, clean అండ్ godly;


శుద్ధ, Suddha
-adj.
--white; pure; clean; stainless; spotless;


శుద్ధిచేయు, SuddhicEyu
-v. t.
--clean and purify;


శునకం, SunakaM
-n.
--dog;


శుని, Suni
-n. f.
--bitch; female dog;


శుభం, SubhaM
-n.
--auspicious thing; good thing; (rel.) అభం, శుభం = good or bad;


శుభముహూర్తం, SubhamuhUrtaM
-n.
--auspicious moment;


శుభశ్య శీఘ్రం, SubhaSya SIghraM
- ph.
-- a Sanskrit phrase meaning, "the sooner the better";


శుభసూచకం, SubhasUcakaM
-n.
--good omen;


శుభ్రం, SubhraM
-adj.
--clean; tidy; bright; white; neat;


శుభ్రం చేయు, SubhraM cEyu
-v. t.
--make something white, bright and shiny; by implication, to clean;


శుభ్రత, Subhrata
-n.
--cleanliness;


శుభాకాంక్షలు, SubhAkAMkshalu
-n.
--greetings;
---నూతన సంవత్సర శుభాకాంక్షలు = new year greetings.


శురూ, shuroo (pronounced as షురూ from Urdu)
- n.
- beginning; the start;


శుల్కం, SulkaM
-n.
--(1) tax; duty; toll; fee;
--(2) dowry; 'శుల్కం' అన్నది ఒక వెల, డిపాజిట్, టాక్స్. వేశ్యకు ఆమె సేవలకు గాను ఇచ్చే డబ్బును కూడా శుల్కం అంటారని నిఘంటువులు చెబుతున్నాయి. 'కన్యా శుల్కం' అంటే ఒక కన్యను తెచ్చుకోవడానికి ఆమెను కన్నవారికి ఇచ్చే ధర, లేక డిపాజిట్; కన్యాశుల్కం ఇచ్చి కొన్నాడు కనుక ఆ కన్యపై సర్వాధికారాలు ఆ పురుషుడికి జమ అయిపోయాయి. అదే వరకట్నం విషయంలో అది వెల యిచ్చి పురుషుని కొనడం కాదు. అతనికి భక్తితో సమర్పించుకొన్న కానుక. కనుక వరకట్నం ఎంత ఇచ్చినా అది ఆ మగవాడి 'ఎంటైటిల్మెంట్' అవుతుంది కానీ అతడు అమ్ముడు పోయినట్లు కాదు.


శుల్భం, SulbhaM
-n.
--a string without any twist; a wire; copper wire;


శుశ్రుతుడు, SuSrutuDu
-n.
--Susruta; the great Indian surgeon of the 6th century B.C. whose book, SuSruta SalyataMtra, was an authoritative treatise on surgery;


శుష్కించు, SushkiMcu
-v. i.
--emaciate; become dry;


శుష్క వచనం, Sushka vacanaM
-n.
--empty words; useless promise;


శ్రుతం, SrutaM
-n.
--(1) the Vedas; (lit.) one that was heard;
--(2) hearsay;


శ్రుత, Sruta
-adj.
--heard;


శ్రుతపాండిత్యం, SrutapAMDityaM
-n.
--superficial knowledge; knowledge acquired through the grapevine; knowledge acquired by listening to others;


శ్రుతి, Sruti %replacement for old entry
-n.
--(1) one that was heard;
--(2) [music] a singer's signature pitch; starting frequency of a singer's octave;
--(3) frequency; pitch; tone;


శ్రుతిదండం, SrutidaMDaM
-n.
--[phys.] tuning fork;


శూన్యం, SUnyaM
-n.
--(1) vacuum;
--(2) zero; nothing; నివర్తం; (rel.) ఖాళీ;


శూన్యనాళిక, SUnyanALika
-n.
--vacuum tube;


శూన్యవాదం, SUnyavAdaM
-n.
--nihilism; relativity; (exp.) this word is especially used while referring to Nagarjuna's మాధ్యమిక వాదం. The central premise of this theory is that everything is interdependent. There is nothing absolute. Here శూన్య should be translated as ‘relative’;


శూరత్వం, SUratvaM
-n.
--heroism; bravery; valor;


శూరుడు, SUruDu
-n. m.
--hero; champion; warrior;


శూలం, SUlaM
-n.
--(1) a weapon comprised of a long stick with a sharp tip; ఈటె; బల్లెం;
---త్రిశూలం = trident; Shiva’s weapon.


శూల, SUla
-n.
--(1) a stabbing type of pain;
--(2) sharp peg; కొర్రు;
--(3) evil eye of a planet on a horoscope; గ్రహశూల;

%శృ - SR, శె - Se, శే - SE, శై - Sai, శొ - So, శో - SO, శౌ - Sau


శృంఖలం, SRMkhalaM
-n.
--chain; fetter; cuff;


శృంగం, SRMgaM
-n.
--(1) peak; tip; apex;
--(2) horn;
---ఏకశృంగం = one-horned one; rhinoceros.


శృంగభంగం, SRMgabhaMgaM
-n.
--humiliation; to cut one down to size; (lit) de-horning;


శృంగాటకం, SRMgATakaM
-n.
--crossroads; a meeting place of four roads;


శృంగారం, SRMgAraM
-n.
--(1) eroticism;
--(2) romance;
--(3) grace; elegance; beauty;


శృంగారోద్దీపకం, SRMgArOddIpakM
- n.
-- aphrodisiac;


శృంగారోద్దీపకి, SRMgArOddIpaki
- n.
-- aphrodisiac;


శృంగి, SRMgi
-n.
--horned animal;


శృతి, sRti
- n.
-- musical drone sound; a drone is essential in a practice session or concert of Indian classical music;
--సుతి;


శృతి పెట్టి, sRti peTTi
- n.
-- musical drone box; It is similar to a harmonium and is used to provide a drone in a practice session or concert of Indian classical music.

శేఫాలిక, SephAlika
-n.
--[bot.] Nyctanthes arbortristis;


శేముషి, SEmushi
-n.
--intellect; intellectual eminence;


శేషం, SEshaM
-n.
--[math.] remainder; what is left after a division;
---సశేషం = with a remainder; something left over after division.
---నిశ్శేషం = without a remainder; nothing left over after division.


శేషతోలన పట్టి, SEshatOlana paTTI
-n.
--(econ.) trial balance sheet;


శ్వేత, SvEta
-adj.
--white;


శ్వేతకం, SvEtakaM
-n.
--[biol.] albumin; a white protein found in blood, milk, eggs, and so on.


శ్వేతకుబ్జ తార, SvEtakubja tAra
-n.
--[astron.] white dwarf; a type of star;


శ్వేతకుష్టు, SvEtakushTu
-n.
--leucoderma; vitiligo; this is a misnomer as there is no connection between leucoderma and leprosy;


శ్వేతపత్రం, SvEtapatraM
-n.
-- a white paper; a statement containing proposals for action;
-- A white paper is an informational document issued by a company or not-for-profit organization to promote or highlight the features of a solution, product, or service that it offers or plans to offer.
White papers are also used as a method of presenting government policies and legislation and gauging public opinion;


శ్రేఢి, SrEDhi
-n.
--[math.] progression; sequence;


శ్రేణి, SrENi
-n.
--(1) [math.] series;
--(2) line; row; range;
---పర్వతశ్రేణి = mountain range.


శ్రేణీకరణం, SrENIkaraNaM
-n.
--ranking; putting in a specified order;


శ్రేయస్సు, SrEyassu
-n.
--welfare;


శ్రేయోరాజ్యం, SrEyOrAjyaM
-n.
--welfare state;


శ్రేయోభిలాషి, SrEyObhilAshi
-n.
--wellwisher;


శ్రేష్టం, SrEshThaM
-n.
--excellent; best of all;


శ్లేష, SlEsha
-n.
--language with a double meaning; (rel.) double entendre is where the second meaning has sexual or obscene overtones;


శైత్యం, SaityaM
- n.
-- (1) cold; coldness; chilliness; (2) common cold; upper respiratory tract infection consisting of rhinorrhea, nasal congestion, and sore or scratchy throat is familiar to all adults;


శైలి, Saili
-n.
--style; manner of expression;


శైలూషం, SailUshaM
-n.
--[bot.] Argle mormelos; బిల్వవృక్షం; మారేడు;


శైవలం, saivalaM
-n.
--an aquatic plant;


శొంఠి, SoMThi
-n.
--dried ginger;
-- [Sans.] విశ్వభేషజం; మహౌషధం; కటుభద్ర; ఆర్ద్రక; శృంగిబేర;
-- [ety.] శృంగిబేర > {Gr.] జింజిబెరి > [ Lat. ] జింజిబర్ > [Eng. ] జింజిర్


శోచనీయం, SOcanIyaM
-n.
--lamentable; sorrowful;


శోణం, SONaM
-n.
--(1) crimson; a shade of red;
--(2) blood;


శోణితం, SONitaM
-n.
--covered with blood;


శోధకుడు, SOdhakuDu
-n.
--investigator; detective;


శోధన, SOdhana
-n.
--(1) search; investigation;
--(2) resolution; see also పరిశోధన;
---శోధన నాళిక = test tube; పరీక్ష నాళిక.


శోఫ, Sopha
-n.
--inflammation; swelling;
-suff.
---itis;
---ఆంత్రశోఫ = inflammation of the intestines; enteritis.
---క్రిమికశోఫ = inflammation of the appendix; appendicitis.


శోభ, SObha
-n.
--glory; luster; radiance;


శోభనం, SObhanaM
- n.
-- nuptials; శోభ కలిగించేది /ఆనంద దాయకము అని శబ్దార్థం;


శోభించు, SObhiMcu
-v. i.
--shine;


శోభి, shObhi
- n.
-- Tinea versicolor; A rash of small red and sometimes scaly spots. People often confuse it with guttate psoriasis. Tinea versicolor can also cause patches of light or dark skin, which some people might confuse with vitiligo; This is an overgrowth of a type of yeast (fungus) naturally found on your skin. Hot weather, humidity, and sun exposure can make tinea versicolor worse. It's not harmful or contagious but can be mildly itchy. Tinea versicolor is commonly found on your shoulders, back, and upper chest.

 
శోష, SOsha
-n.
--fainting spell; tiredness;


శోషణం, SOshaNaM
-n.
--absorption; drying; the act of making something dry either by absorption or evaporation;


శ్రోత, SrOta
-n.
--listener; hearer;


శ్రోతలు, SrOtalu
-n. pl.
--listeners; audience;


శ్లోకం, SlOkaM
- n.
-- a Sanskrit poem with a specified prosody rule;
-- శ్లోకం అనుష్టుప్ అనే 8 మాత్రల ఛందోవర్గానికి చెందిన ఒక రూపం. ఉత్పలమాల, శార్దూల విక్రీడితం లాగా అది కూడా ఒక కావ్య రచనకు ఉపయోగపడే పద్యం. శ్లోకంలో నాలుగు పాదాలు. ప్రతీ పాదంలోనూ ఐదవ అక్షరం లఘువు అయి ఉండాలి. రెండు, నాల్గవ పాదాలలో ఏడవ అక్షరం లఘువు అయి ఉండాలి. ప్రతీ పాదంలోనూ ఆరవ అక్షరం గురువు అయి ఉండాలి. మిగిలిన చోటులలో నియమమేమీ లేదు. అంటే, నియమం 5,6,7 అక్షరాలలోనే కనపడుతుంది. దీనిని ఈ విధంగా గుర్తు పెట్టుకోవచ్చు - బేసిపాదాలలో 5,6,7 అక్షరాలు యగణం (లఘువు-గురువు-గురువు) కావాలి. సరిపాదాలలో జగణం(లఘువు-గురువు-లఘువు) కావాలి. పాదం చివరి అక్షరం (ఎనిమిదవది) కూడా గురువే కావాలి. ఇలాంటి లక్షణాలున్న పద్యాన్ని 'శ్లోకం' అంటారు. రామాయణం శ్లోకాలతోనే వ్రాయబడింది. కాలిదాసు రఘువంశం ఎక్కువ భాగం శ్లోకాలలోనే వ్రాయబడింది.
-- మంత్రం శ్లోకం రూపంలో కూడా ఒక్కోసారి ఉండవచ్చు. ఐతే అన్ని మంత్రాలూ శ్లోక ఛందస్సులోనే ఉండనవసరం లేదు. అలాగే శ్లోకాలన్నీ మంత్రాలు కావు. మంత్రానికి గురూపదేశం అవసరం;


శౌరి, Sauri
-n.
--[astron.] Hercules; a star constellation; M13, a magnificent globular cluster, can be seen in this constellation;


శ్రౌత, Srauta
-adj.
--audible;

Part 3: ష - sha, షా - shA, షి - shi, షో - shO

షట్, shaT
-adj.
--six;


షట్కం, ShatkaM
- n.
-- a set of six; sextet; six;


షట్కర్మలు, shaTkarmalu
- n.
-- the six functions suitable for a Brahmin;
-- అధ్యయనము, అధ్యాపనము, యజనము, యాజనము. దానము, ప్రతిగ్రహము అనేవి ఆరూ బ్రాహ్మణ విధులు.
-- 1. వేద శాస్త్రాలను గురుముఖంగా నేర్చుకోవడం, 2. నేర్చుకొన్న విద్యలను విద్య నేర్పమని ఆశ్రయించిన విద్యార్థులకు వాళ్ల యోగ్యతననుసరించి బోధించడం, 3. యజ్ఞాలు చేయడం, వైశ్వదేవము, అగ్ని ష్టోమము, సోమయాగము వంటివి. 4. తనను యజ్ఞం చేయించమని అడిగినపుడు యాజకత్వం వహించడం. యజ్ఞ దక్షిణలు ప్రతిఫలంగా గ్రహించడం. 5. దానములు చేయడం, గో భూ హిరణ్యాది దానాలు కాలోచితంగా చేయడం. 6. ఇతరులు ఇచ్చే దానాలు స్వీకరించి, వాళ్లను దోష విముక్తులను చేసి, జప తపాదులతో తనలో ఆ దోషం లేకుండా చేసుకోవడం — ఇవన్నీ బ్రాహ్మణుడు తప్పక చేయవలసినవి;


షట్‌కోణి, shaT^kONi
-n.
--[math.] hexagon; (lit.) the six-angled one;


షడ్‌చక్కెర, shaD^cakkera
-n.
--[chem.] hexose sugar;


షడ్దర్శనాలు, shaD^darSanAlu
- n. pl.
-- the six schools of orthodox Indian philosophy;


షడ్‌భుజి, shaD^bhuji
-n.
--[math.] hexagon; (lit.) the six-sided one;


షడోజు, shaDOju
-n.
--[chem.] hexose; a type of chemical substance that goes under the generic name of sugar, but not related to table sugar or sucrose;


షర్బత్, sharbath
-n.
--syrup;


షరా, sharA
-n.
--(1) note below; post script;
--(2) status; situation;


షరాబు, sharAbu
-n.
--merchant;


షరాయి, shrAyi
-n. s.
--trousers;


షవన దినం, Shavana dinaM %e2t
-n.
-- civil day;


షష్టి, shashTi
-n.
--sixty;


షష్టిపూర్తి, shashTipUrti
-n.
--completion of sixty years of life; celebration of the sixtieth birthday;
-- షష్టిపూర్తి రోజున మనం పుట్టినప్పటి తిథి + పక్షం + మాసం + సంవత్సరం అన్నీ మళ్ళీ కలసి వస్తాయి. ప్రభవ, విభవ, … నుండి మొదలై లెక్కించగలిగిన సంవత్సరాలు మనకు మొత్తం 60 ఉన్నాయి. ఆ 60 సంవత్సరాలు పూర్తయి మళ్ళీ మనం పుట్టినప్పటి తిథి + పక్షం + మాసం + సంవత్సరాల కలయిక వచ్చే సందర్భమే షష్టిపూర్తి.
-- ఈ విధంగా ఆనందంతో అత్యంత వైభవంగా జరుపుకొనే పుట్టినరోజున ఆనందంతో పాటు జీవితంలో సగానికి పైగా గడచిపోయింది, ఇక అంతిమ ప్రయాణానికి రోజులు దగ్గర పడుతున్నాయి అనే ఆలోచన కూడా రాక మానదు. ఈ ఆలోచనవల్ల కలిగే భీతిని సమాధాన పరచడానికి కొన్ని కార్యాలు చేయడం పరిపాటి. అవి ఉగ్రరథ శాంతి, మహా మృత్యుంజయ హోమం, నవగ్రహ, చండి, సుదర్శన, లక్షినారసింహ మొదలగు హోమ క్రతువులు చేయడం, పెద్దల ఆశీర్వాదాలు తీసుకుని దానధర్మాలు చేయడం. ఇక్కడ గమనించవలసిన ముఖ్య విషయం: మనిషి పూర్తి జీవితంలో జరుపవలసినవిగా నిర్ధారించిన 16 సంస్కారాలలో 'షష్టిపూర్తి' అనేది లేదు! దానిని మరో వివాహ దినోత్సవంలా జరుపుకోవడం అనేది అసలే లేదు!!


షష్ఠి, shashThi
-n.
--six; the sixth day of the lunar half-month;


షష్ఠేంద్రియం, shashThEMdriyaM
-n.
--the sixth sense organ;


షష్ఠేంద్రియజ్ఞానం, shashThEMdriya j~nAnaM
-n.
--sixth sense; extra sensory perception;


షామియానా, shAmiyAnA
-n.
--awning; tent; a temporary structure made of canvas;


షావుకారు, shAvukAru
-n.
--merchant; money lender;


షికారు, shikAru
-n.
--stroll; pleasure walk; pleasure boat ride; pleasure trip;


షురూ, shuroo
- n.
-- beginning; start;
-- ప్రారంభం; సినిమా మొదటి ఆట షురూ అయింది;


షోకు, shOku
-n.
--fashion;


షోకులాడి, shOkulADi
-n. f.
--fashionable woman;


షోడశం, shODaSaM
-adj.
--sixteen; sixteenth;

మూలం

  • V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2