వికీపీడియా, సోదర ప్రాజెక్టులు - విద్యార్థులకు ఒక పరిచయం
ఈ డిజిటల్ యుగంలో విద్యార్ధులు సమాచారం పొందడానికి ఇంటర్నెట్ను ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తున్నారు. అనేక వనరులలో వికిపీడియా మరియు దాని సొదర ప్రాజెక్టులు ప్రత్యేకమైన స్థానం కలిగి ఉన్నాయి. ఈ ప్రాజెక్టులు కేవలం సమాచార భాండారాలు మాత్రమే కాకుండా, విద్యార్ధులకు అధ్యయనం, పరిశోధన మరియు జ్ఞాన వృద్ధికి అపూర్వమైన అవకాశాలను అందిస్తున్నాయి.
గమనిక: ఈ మార్గదర్శక పుస్తకాన్ని రూపొందించడంలో అనువాద సాధనాలు, పెద్ద భాషా నమూనాలు (Large Language Models - LLMs), మరియు కృత్రిమ మేధస్సు (Artificial Intelligence - AI) ఆధారంగా రూపొందించిన కంటెంట్ను ఉపయోగించాం. ఈ కారణంగా, కొన్ని చోట్ల భాష పూర్తిగా సహజంగా అనిపించకపోవచ్చు లేదా వాక్య నిర్మాణంలో కొంత కృతకత్వం ఉండవచ్చు. అలాంటి పదాలు లేదా భాగాలను మీరు గుర్తిస్తే, దయచేసి చర్చా పేజీ లో తెలియజేయండి. మా ప్రధాన లక్ష్యం మీకు సరిగ్గా, స్పష్టంగా, ఉపయోగకరంగా ఉండే సమాచారాన్ని అందించడమే. భాషా పరమైన చిన్న లోపాలను మీరు అర్థం చేసుకుంటారని మేము ఆశిస్తున్నాం. మీ సహకారానికి హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు!
వికీపీడియా అంటే ఏమిటి?
[మార్చు]వికీపీడియా అనేది బహుభాషా, వెబ్ ఆధారిత, ఉచిత-విషయ విజ్ఞానకోశ ప్రాజెక్టు. వికీపీడియా ఒక ఉచిత ఆన్లైన్ ఎన్సైక్లోపీడియా. ఇది వికీపీడియన్లు అనే స్వచ్ఛందుల సమూహం ద్వారా, ఓపెన్ సహకార విధానంతో మరియు మీడియావికీ అనే వికీ సాఫ్ట్వేర్ ద్వారా వ్రాయబడుతుంది, నిర్వహించబడుతుంది. జిమ్మీ వేల్స్ మరియు ల్యారీ సాంగర్ 2001 జనవరి 15న దీన్ని స్థాపించారు. 2003 నుండి అమెరికాలోని లాభాపేక్షలేని సంస్థ అయిన వికీమీడియా ఫౌండేషన్ దీన్ని నిర్వహిస్తోంది. ఈ ఫౌండేషన్ ప్రధానంగా పాఠకుల విరాళాలపై ఆధారపడుతుంది.
వికీపీడియా చరిత్రలోనే అతిపెద్దది ఇంకా అత్యధికంగా చదవబడే సమాచార గ్రంథంగా నిలిచింది.ఇది బహిరంగ సహకార నమూనాపై పనిచేస్తుంది, అంటే దాని పేజీలను ఇంటర్నెట్ అందుబాటులో ఉన్న ఎవరైనా సవరించవచ్చు
తెలుగు వికిపీడియా 2003లో ప్రారంభమైంది మరియు నేడు దీనిలో లక్షకు మించిన వ్యాసాలు ఉన్నాయి. విద్యార్ధులకు ఇది తెలుగు భాషలో విస్తృత జ్ఞానాన్ని పొందేందుకు అత్యుత్తమ వనరుగా పనిచేస్తుంది.
వికీపీడియా ముఖ్యాంశాలు:
[మార్చు]- ఉచిత ప్రాప్యత: దాని అసలు లక్ష్యానికి అనుగుణంగా, వికీపీడియా వ్యాసాలను చూడడం మరియు చదవడం పూర్తిగా ఉచితం. చందాల రుసుములు లేదా చెల్లింపు అడ్డంకులు లేవు.
- సహకార సంపాదకత్వం: వికీపీడియా యొక్క ప్రధాన సూత్రం దాని బహిరంగ సంపాదన విధానం. నమోదైన వినియోగదారులు కొత్త వ్యాసాలను సృష్టించవచ్చు మరియు ఇప్పటికే ఉన్నవాటిని సవరించవచ్చు. ఈ సహకార విధానం విస్తృత సమాచారాన్ని సేకరించడానికి మరియు త్వరగా నవీకరించడానికి అనుమతిస్తుంది. అయినప్పటికీ, ఖచ్చితత్వం మరియు నిష్పక్షపాతాన్ని నిర్ధారించడానికి సముదాయ పర్యవేక్షణ మరియు యంత్రాంగాలు కూడా ఉన్నాయి.
- విస్తృత సమాచార సేకరణ: 2001లో ప్రారంభమైన వికీపీడియా వేగంగా విస్తరించింది. 2025 నాటికి, ఇది వందలాది భాషలలో మిలియన్ల వ్యాసాలను కలిగి ఉంది, దీనిని అందుబాటులో ఉన్న అతిపెద్ద మరియు అత్యంత సమగ్రమైన సమాచార వనరులలో ఒకటిగా చేస్తుంది.
- బహిరంగ విషయ లైసెన్స్: వికీపీడియాలోని విషయం ప్రధానంగా క్రియేటివ్ కామన్స్ ఆట్రిబ్యూషన్-షేర్అలైక్ లైసెన్స్ కింద లైసెన్స్ పొందింది. దీని అర్థం వినియోగదారులు అసలు రచయితలకు క్రెడిట్ ఇచ్చినంత వరకు మరియు వారి వ్యుత్పన్న పనులను అదే లేదా అనుకూలమైన లైసెన్స్ కింద లైసెన్స్ ఇచ్చినంత వరకు విషయాన్ని భాగస్వామ్యం చేయడానికి, సవరించడానికి మరియు వాణిజ్యపరంగా ఉపయోగించడానికి కూడా స్వేచ్ఛ ఉంది. ఇది జ్ఞానం యొక్క స్వేచ్ఛా మార్పిడి మరియు వ్యాప్తిని ప్రోత్సహిస్తుంది.
- స్వేచ్ఛా జ్ఞానం యొక్క లక్ష్యం: జిమ్మీ వేల్స్ మరియు లారీ సాంగర్ తో సహా దాని వ్యవస్థాపకులు ఊహించినట్లుగా, వికీపీడియా యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం ప్రపంచంలోని ప్రతి వ్యక్తికి మొత్తం మానవ జ్ఞానాన్ని ఉచితంగా అందించే ప్రపంచాన్ని సృష్టించడం.
- సముదాయ పాలన: ఎవరైనా సవరించగలిగినప్పటికీ, వికీపీడియా సముదాయ-ఆధారిత పాలన యొక్క సంక్లిష్ట వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసింది. అనుభవజ్ఞులైన సంపాదకులు మరియు నిర్వాహకులు చర్చలు, వివాదాల పరిష్కారం మరియు సంపాదన విధానాల అమలుతో సహా వివిధ ప్రక్రియల ద్వారా వ్యాసాల నాణ్యత మరియు నిష్పక్షపాతాన్ని కాపాడటానికి పనిచేస్తారు.
- లాభాపేక్షలేని సంస్థ: వికీపీడియాను వికీమీడియా ఫౌండేషన్ అనే లాభాపేక్షలేని సంస్థ నిర్వహిస్తుంది. ఇది తన కార్యకలాపాలకు నిధులు సమకూర్చడానికి మరియు దాని నిరంతర అందుబాటును నిర్ధారించడానికి విరాళాలపై ఆధారపడుతుంది.
- గ్లోబల్ రీచ్: అనేక భాషల్లో అందుబాటులో ఉన్న వికీపీడియా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రజలకు ఒక ముఖ్యమైన వనరుగా పనిచేస్తుంది, సమాచారాన్ని యాక్సెస్ చేయడానికి భాషా అడ్డంకులను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది.
వికీపీడియా భారీ స్థాయిలో సహకార జ్ఞాన సృష్టి శక్తికి నిదర్శనంగా నిలుస్తుంది. దాని బహిరంగ స్వభావం సంపూర్ణ ఖచ్చితత్వాన్ని నిర్ధారించే విషయంలో సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నప్పటికీ, దాని విస్తృతత, ప్రాప్యత మరియు స్వేచ్ఛా జ్ఞానం పట్ల నిబద్ధత ప్రపంచవ్యాప్తంగా సమాచార అన్వేషకులకు ఒక అనివార్య వనరుగా మారాయి.వికీపీడియా పుట్టుక నుండి సహకారం అనే పునాదిపై నిర్మితమైంది. ప్రపంచం నలుమూలల నుండి సంపాదకులు, రచయితలు మరియు నిపుణులు ఒకేతాటిపైకి వచ్చి జ్ఞానాన్ని సృష్టించడానికి మరియు ఎప్పటికప్పుడు తాజాగా ఉంచడానికి అవిశ్రాంతంగా కృషి చేస్తారు. ఈ ఉమ్మడి ప్రయత్నం భాషా మరియు సాంస్కృతిక భేదాలను చెరిపివేస్తుంది.
అందరికీ అందుబాటు మరియు స్వేచ్ఛ:
వికీపీడియా సమాచారాన్ని ఉచితంగా మరియు ప్రతి ఒక్కరికీ అందుబాటులో ఉంచుతుంది. భాష, ప్రాంతం లేదా ఆర్థిక పరిస్థితితో సంబంధం లేకుండా ప్రతి ఒక్కరూ జ్ఞానాన్ని పొందేందుకు ఇది అవకాశం కల్పిస్తుంది. ఇది నిజమైన జ్ఞాన స్వేచ్ఛను ప్రతిబింబిస్తుంది.
నిరంతర నవీకరణ:
వికీపీడియా ఎల్లప్పుడూ మారుతూ ఉంటుంది. కొత్త సమాచారం, పరిశోధనలు మరియు సంఘటనలు చాలా తక్కువ సమయంలోనే ఇందులో చేర్చబడతాయి. ఇది జ్ఞానాన్ని ఎల్లప్పుడూ తాజాగా మరియు కచ్చితత్వంతో ఉండేలా సహాయపడుతుంది.
సహకార యంత్రాంగం:
- స్వచ్ఛంద విరాళాలు: మీరు చెప్పినట్లు, వికీపీడియాకు ప్రాణాధారం అసంఖ్యాక స్వచ్ఛంద సేవకుల అంకితభావం. వ్యక్తులు తమ జ్ఞానాన్ని, సమయాన్ని మరియు శ్రమను ఎటువంటి వేతనం లేకుండా దానం చేస్తారు. సవరణలు చేయడానికి నమోదు ఐచ్ఛికం, అయినప్పటికీ నమోదైన వినియోగదారులు తరచుగా మరిన్ని పనిముట్లు మరియు సౌలభ్యాలకు ప్రాప్యత పొందుతారు.
- సముదాయ సర్వసమ్మతి: వికీపీడియా యొక్క విస్తృత స్థాయికి బలమైన సామూహిక భావన అవసరం. ప్రతి భాషా సంస్కరణలో, వినియోగదారులు సంపాదన విధానాలు మరియు ప్రాథమిక నిర్వహణ సూత్రాలను అభివృద్ధి చేశారు మరియు అంగీకరించారు. ఈ సమిష్టి ఒప్పందాలు స్థిరమైనవి కావు; సముదాయం చర్చించి కొత్త అవగాహనలకు చేరుకున్నప్పుడు అవి అభివృద్ధి చెందుతాయి. ఈ "నిరంతర-అభివృద్ధి" విధానం అంటే స్థాపించబడిన నిర్ణయాలను కూడా పునఃసమీక్షించవచ్చు మరియు మార్చవచ్చు.
మార్గదర్శక సూత్రాలు: ఐదు స్తంభాలు ఈ ప్రాథమిక సూత్రాలు వికీపీడియా యొక్క అన్ని భాషల సంస్కరణల పనితీరుకు మార్గదర్శకంగా ఉంటాయి:
- వికీపీడియా ఒక విజ్ఞానకోశం: ఇది ఇప్పటికే ఉన్న జ్ఞానాన్ని సేకరించి అందించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇది నిఘంటువు కాదు (దాని సోదర ప్రాజెక్టు, విక్షనరీ అయినప్పటికీ), మూల రచనల సేకరణ (అది వికీసోర్స్), లేదా ప్రచారం లేదా వ్యక్తిగత అభిప్రాయాలకు వేదిక కాదు.
- తటస్థ దృక్పథం (ఎన్పివోవి): సమర్పించిన సమాచారం తటస్థత కోసం ప్రయత్నించాలి, నిష్పక్షపాతంగా, సమానుపాతంగా మరియు సాధ్యమైనంత వరకు, సంపాదకీయ పక్షపాతం లేకుండా, విశ్వసనీయ వనరుల ద్వారా ప్రచురించబడిన అన్ని ముఖ్యమైన అభిప్రాయాలకు ప్రాతినిధ్యం వహించాలి.
- స్వేచ్ఛా విషయం: వికీపీడియాలో చాలా పాఠ్యం క్రియేటివ్ కామన్స్ ఆట్రిబ్యూషన్-షేర్అలైక్ లైసెన్స్ కింద లైసెన్స్ పొందింది, ఇది విషయం యొక్క స్వేచ్ఛా ఉపయోగం, పంపిణీ మరియు మార్పును అనుమతిస్తుంది, గుర్తింపు ఇవ్వబడి మరియు వ్యుత్పన్న రచనలకు అదే విధంగా లైసెన్స్ ఇవ్వబడుతుంది. నిర్దిష్ట పరిమిత మార్గాల్లో తమ పనిని స్వేచ్ఛా విషయంగా పరిగణించకూడదని కోరుకునే సహకారులకు గౌరవం ఇవ్వబడుతుంది.
- మర్యాద (సభ్యత): సంపాదకులు ఒకరితో ఒకరు మర్యాదగా మాట్లాడాలి. సద్భావంతో ఉండటం, వ్యక్తిగత దాడులను నివారించడం మరియు వ్యాసాలను మెరుగుపరచడానికి కలిసి పనిచేయడం ఇందులో ఉన్నాయి.
- కఠినమైన నియమాలు లేవు: విధానాలు మరియు మార్గదర్శకాలు ఉన్నప్పటికీ, అవి సంపూర్ణమైనవి కావు. విజ్ఞానకోశాన్ని మెరుగుపరిచే భావన తరచుగా ప్రాధాన్యతను పొందుతుంది మరియు సహేతుకమైన మినహాయింపులు ఇవ్వవచ్చు. ముఖ్యంగా, గత సవరణలను ఎల్లప్పుడూ సమీక్షించవచ్చు మరియు అవసరమైతే తిరిగి చేయవచ్చు, ప్రమాదవశాత్తు నష్టం లేదా దోషాలకు భద్రతా వలయాన్ని అందిస్తుంది.
అదనపు విషయ విధానాలు:
Wikipedia యొక్క కంటెంట్ మూడు ప్రధాన పాలసీల ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది: తటస్థ దృక్పథం, నిరూపణ మరియు అసలు పరిశోధన కాదు. సంపాదకులు ఈ మూడింటితో పరిచయం కలిగి ఉండాలి, వాటిని కలిపి అర్థం చేసుకోవాలి:
తటస్థ దృక్పథం (WP:NPOV) – అన్ని వికీపీడియా వ్యాసాలు మరియు ఇతర విజ్ఞాన సర్వస్వ కంటెంట్ తటస్థ దృక్పథంతో వ్రాయబడాలి, ముఖ్యమైన అభిప్రాయాలను నిష్పాక్షికంగా, దామాషా ప్రకారం మరియు పక్షపాతం లేకుండా ప్రదర్శించాలి.
నిరూపణ (WP:V) – సవాలు చేయబడిన లేదా సవాలు చేయబడే అవకాశం ఉన్న మెటీరియల్, మరియు అన్ని కోట్స్, నమ్మకమైన, ప్రచురించబడిన మూలానికి ఆపాదించబడాలి. వికీపీడియాలో, నిరూపణ అంటే విజ్ఞాన సర్వస్వాన్ని చదివే మరియు సవరించే వ్యక్తులు సమాచారం నమ్మకమైన మూలం నుండి వచ్చిందని తనిఖీ చేయగలరు. ఇది పాఠకులు మరియు ఇతర సంపాదకులు సమర్పించిన సమాచారాన్ని ధృవీకరించడానికి అనుమతిస్తుంది.
అసలు పరిశోధన కాదు (WP:NOR) – వికీపీడియా అసలు ఆలోచనను ప్రచురించదు: వికీపీడియాలోని అన్ని మెటీరియల్ నమ్మకమైన, ప్రచురించబడిన మూలానికి ఆపాదించబడాలి. మూలాధారాల ద్వారా స్పష్టంగా ముందుకు తీసుకెళ్లబడని స్థానాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడానికి ఉపయోగపడే ప్రచురించబడిన మెటీరియల్ యొక్క కొత్త విశ్లేషణ లేదా సంశ్లేషణను వ్యాసాలు కలిగి ఉండకూడదు.గతంలో విశ్వసనీయ మూలం ద్వారా ప్రచురించబడని మూల ఆలోచనలు, విశ్లేషణలు, వ్యాఖ్యానాలు లేదా ముగింపులను వికీపీడియా ప్రచురించదు. ఇది ప్రాథమిక పరిశోధన లేదా వ్యక్తిగత వ్యాసాలను ప్రచురించే వేదికల నుండి వికీపీడియాను వేరు చేస్తుంది.
ఈ పాలసీలు వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఆమోదయోగ్యమైన మెటీరియల్ రకం మరియు నాణ్యతను నిర్ణయిస్తాయి. అవి ఒకదానికొకటి అనుబంధంగా ఉంటాయి కాబట్టి, వాటిని ఒకదాని నుండి మరొకటి వేరుగా అర్థం చేసుకోకూడదు. ఈ పాలసీ ప్రకటనలు ఆధారపడిన సూత్రాలు ఇతర పాలసీలు లేదా మార్గదర్శకాలు, లేదా సంపాదకుల ఏకాభిప్రాయం ద్వారా భర్తీ చేయబడవు. ఈ మూడు పాలసీ పేజీలను సూత్రాల అప్లికేషన్ మరియు వివరణను మెరుగుపరచడానికి మాత్రమే సవరించవచ్చు.
వివరణాత్మక సమాచారం
[https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Core%20content%20policies https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Core_content_policies]
[http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Five%20pillars http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Five_pillars] https://en.wikipedia.org/wiki/Category:Wikipedia_basic_information వద్ద లభించును
వికీపీడియా ఒక సంక్లిష్టమైన కానీ అంతిమంగా స్వీయ-వ్యవస్థీకృత వ్యవస్థ, ఇది ఒక భారీ మరియు విస్తృతంగా అందుబాటులో ఉన్న జ్ఞాన వనరును సృష్టించడానికి ఇంకా నిర్వహించడానికి అనుమతిస్తుంది.
మల్టీమీడియా మరియు లైసెన్సింగ్: వికీపీడియా తన బహుళమాధ్యమ విషయం కోసం వికీమీడియా కామన్స్ పై ఆధారపడుతుంది, స్వేచ్ఛా ఉపయోగం , భాగస్వామ్యాన్ని నిర్ధారించడానికి క్రియేటివ్ కామన్స్ లైసెన్సుల వాడకాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.
సముదాయ-నిర్దిష్ట పద్ధతులు: వికీపీడియా యొక్క వివిధ భాషా సంస్కరణలు తమ స్వంత శైలి మార్గదర్శకాలను, కొత్త వాడుకరులకు స్వాగత ప్రోటోకాల్లను, విధ్వంసక నిరోధక వ్యూహాలను మరియు సున్నితమైన విషయాలను, సంభావ్య ప్రయోజనాల ఘర్షణలను నిర్వహించే విధానాలను అభివృద్ధి చేశాయి.
సముదాయ ద్వారాలు: ప్రతి భాషా సంస్కరణ సాధారణంగా ఒక సముదాయ ద్వారాన్ని అందిస్తుంది, మార్గదర్శకాలు, సిఫార్సులు, పనులు, వార్తలు మరియు ప్రాజెక్టుల కోసం కేంద్ర స్థానాన్ని అందిస్తుంది.
పాఠకులు మరియు సంపాదకులు: వికీపీడియాను ప్రధానంగా చదివేవారికి, సంపాదకులుగా చురుకుగా పనిచేసేవారికి మధ్య వ్యత్యాసం ఉంది.
నమోదిత వినియోగదారులు (వికీపీడియనులు): నమోదిత వినియోగదారులు, 20 మిలియన్లకు పైగా ఖాతాలలో నిత్యం కొంత భాగం మాత్రమే సహకరించినప్పటికీ, తరచుగా ఈ ప్రాజెక్టులో మరింత లోతుగా పాల్గొంటారు.
వినియోగదారు పాత్రలు మరియు అనుమతులు: సహకారం సాధారణంగా సమానంగా ఉన్నప్పటికీ, నిర్దిష్ట సాంకేతిక సామర్థ్యాలతో నిర్దిష్ట పాత్రలను (సవరణలు లేదా సవరణ వడపోతలను నిర్వహించడం వంటివి) సముదాయ సర్వసమ్మతి ఆధారంగా కేటాయించవచ్చు.
స్వయం-ధృవీకృత స్థితి: నాలుగు రోజుల తరువాత, కొత్త నమోదిత వినియోగదారులు సాధారణంగా "స్వయం-ధృవీకృత" స్థితిని పొందుతారు, ఇది వారికి మరిన్ని సంపాదన అధికారాలను ఇస్తుంది.
నిర్వాహకులు మరియు అధికారులు: సముదాయం ద్వారా ఎన్నుకోబడిన నిర్వాహకులు, వినియోగదారులను నిరోధించే / నిరోధం తొలగించే మరియు పేజీలను రక్షించే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటారు, ప్రధానంగా విధ్వంసాన్ని ఎదుర్కోవటానికి. సముదాయం-ఎన్నికైన అధికారులు కూడా, వినియోగదారులను నిర్వాహక పాత్రలకు పదోన్నతి చేయవచ్చు.
వికీపీడియాకు ఎవరు సహకరిస్తారు?
వికీపీడియా ఒక స్వచ్ఛంద ప్రాజెక్టు. దీని కోసం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న వాలంటీర్లు — వీరిని వికీపీడియన్లు అని పిలుస్తారు — కలిసి వ్యాసాలు రాస్తారు, సవరిస్తారు, నిర్వహిస్తారు. వీరిలో కొందరు నమోదు చేసుకున్న వాడుకదారులు కాగా, మరికొందరు అజ్ఞాతంగా కూడా సహకరిస్తారు. వికీపీడియాలో కంటెంట్కు సంబంధించిన నిర్ణయాలు ఈ వాడుకదారుల కమ్యూనిటీ చర్చల ద్వారా తీసుకుంటారు.
ఈ గొప్ప కృషికి మద్దతుగా, అమెరికాలోని శాన్ ఫ్రాన్సిస్కోలో ప్రధాన కార్యాలయం ఉన్న లాభాపేక్షలేని వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పనిచేస్తుంది. 2003లో స్థాపితమైన ఈ ఫౌండేషన్ ఉచితంగా అందుబాటులో ఉన్న విజ్ఞాన ప్రాజెక్టుల అభివృద్ధికి, నిర్వహణకు కృషి చేస్తోంది. వికీపీడియా తో పాటు, విక్షనరీ, వికీకోట్, వికీబుక్స్, వికీసోర్స్ వంటి ఇతర ప్రాజెక్టులను కూడా ఇది నిర్వహిస్తుంది.
వికీపీడియాలోని కంటెంట్ను వాడుకదారులే సృష్టిస్తారు – ఇవి ఫౌండేషన్లో పనిచేసే ఉద్యోగుల నుంచి రావు. అయితే డొమైన్ పేర్లు, సర్వర్లు, దృశ్యమాధ్యమ హక్కులు వంటి మౌలిక సదుపాయాలను వికీమీడియా ఫౌండేషన్ అందిస్తుంది.
పలు దేశాల్లో వికీమీడియా ఉద్యమానికి స్థానిక అధ్యాయాలు కూడా ఉన్నాయి. ఇవి స్వతంత్ర సంస్థలుగా పనిచేస్తూ, వికీమీడియా విలువలను స్థానిక స్థాయిలో ప్రోత్సహిస్తాయి. ఇవి ఫౌండేషన్తో అనుసంధానంగా ఉండే స్వతంత్ర భాగస్వామ్య సంస్థలుగా వ్యవహరిస్తాయి.
వికీపీడియా ఉద్యమం ప్రజలకు జ్ఞానం అందుబాటులోకి తెచ్చే ఒక గొప్ప ప్రజాస్వామిక పరివర్తన. ఇది కేవలం ఎన్సైక్లోపీడియా సృష్టి వరకు మాత్రమే కాకుండా, డిజిటల్ అక్షరాస్యత, విద్యా సమగ్రత, మరియు ప్రత్యేక జ్ఞాన రంగాలపై అనేక విధాలుగా పనిచేస్తోంది — ప్రజల మధ్య ఉన్న భౌగోళిక, ఆర్థిక, సామాజిక అవరోధాలను తొలగించేందుకు ఇది పాటుపడుతోంది.
2001లో ప్రారంభమైన వికీపీడియా, ఇప్పుడు 350 కి పైగా భాషలలో 55 మిలియన్లకు పైగా వ్యాసాలు కలిగిన ప్రపంచ అతిపెద్ద ఎన్సైక్లోపీడియాగా మారింది. ఇది సమష్టి బుద్ధి, సహకార భావం, మరియు విద్యా పట్ల ఉన్న అంకితభావం యొక్క ప్రత్యక్ష నిదర్శనం.
సాంప్రదాయ జ్ఞాన సంస్థలు ఇంకా వికీపీడియా సహకార నమూనా మధ్య సంబంధం
సాంప్రదాయ జ్ఞాన సంస్థలకు మరియు వికీపీడియా యొక్క సహకార నమూనాకు మధ్య ఒక బలమైన అనుబంధం ఉంది. ఈ అనుబంధం, నిపుణులైన వారి పర్యవేక్షణ మరియు అందరికీ అందుబాటులో ఉండే జ్ఞానాన్ని గౌరవిస్తూ, సమగ్రమైన జ్ఞానం కోసం ఒక నిర్మాణాత్మకమైన మార్గాన్ని ఏర్పరుస్తుంది.
విద్యా వేదికగా వికీపీడియా
వికీపీడియా కేవలం కొన్ని ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు మరియు ప్రయత్నాలకు మాత్రమే పరిమితం కాకుండా, ప్రత్యేకమైన బోధనా లక్షణాలతో ఒక వినూత్నమైన విద్యా వేదికగా పనిచేస్తుంది. దాని సాంకేతిక పునాది, విషయానికి సంబంధించిన నియమాలు మరియు సంఘం యొక్క పద్ధతులు సాంప్రదాయ విద్యా విధానాల కంటే భిన్నమైన ప్రత్యేకమైన అభ్యాస వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తాయి.
వికీపీడియా బోధనా కోణాలు
వికీపీడియా యొక్క నిర్మాణం మరియు దాని వెనుక ఉన్న ఆలోచనలు అనేక విద్యా సూత్రాలను కలిగి ఉన్నాయి:
నిర్మాణాత్మక అభ్యాసం: వికీపీడియాలో దిద్దుబాటు చేసే అవకాశం ఉండటం వల్ల, కేవలం సమాచారాన్ని చదవడానికి బదులుగా, చురుకుగా పాల్గొనడం ద్వారా జ్ఞానాన్ని నిర్మించడానికి ప్రోత్సాహం లభిస్తుంది.
సహకార మేధస్సు: అనేక మంది కలిసి పనిచేయడం ద్వారా, ఎక్కువ జ్ఞానం ఉన్న వనరులను ఎలా తయారు చేయవచ్చో ఈ వేదిక చూపిస్తుంది.
పారదర్శక జ్ఞాన ఉత్పత్తి: వికీపీడియాలో ఒక వ్యాసంలో చేసిన మార్పుల చరిత్ర, చర్చా పేజీలు మరియు నిర్వహణ విధానాలు జ్ఞానం ఎలా తయారవుతుందో, ఎలా సరిదిద్దబడుతుందో మరియు ఎలా పోటీపడుతుందో స్పష్టంగా చూపిస్తాయి.
మల్టీమోడల్ లిటరసీ: పాఠాలు, చిత్రాలు, వీడియోలు, డేటా విజువలైజేషన్లు మరియు ఇంటరాక్టివ్ అంశాలు కలిసి ఉండటం వల్ల, వేర్వేరు అభ్యాస శైలులు ఉన్నవారికి కూడా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది.
మెటాకాగ్నిటివ్ డెవలప్మెంట్: వికీపీడియాలో సమాచారం యొక్క ఖచ్చితత్వాన్ని పరిశీలించే ప్రక్రియలో పాల్గొనడం వల్ల, సమాచారం యొక్క నాణ్యత మరియు విశ్వసనీయత గురించి విమర్శనాత్మకంగా ఆలోచించే సామర్థ్యం పెరుగుతుంది.ఈ లక్షణాల వల్ల వికీపీడియా కేవలం ఒక సమాచార వనరు మాత్రమే కాకుండా, నేటి విద్యా పరిస్థితుల్లో అవసరమైన ఆధునిక సమాచార అక్షరాస్యత నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేయడానికి ఒక ముఖ్యమైన కేంద్రంగా మారింది.
వికీపీడియా మరియు అధికారిక విద్యా సంస్థల మధ్య సంబంధం చాలా మారింది. మొదట్లో ఉన్న అనుమానాలు లేదా పూర్తిగా నిషేధించడం వంటివి తగ్గిపోయాయి. విద్యావేత్తలు వికీపీడియా యొక్క విద్యాపరమైన విలువను గుర్తించడంతో, దానితో మరింత లోతుగా కలిసి పనిచేయడం మొదలైంది. ప్రస్తుతం ఉన్న కొన్ని విధానాలు:
- సమాచార అక్షరాస్యతను బోధించేటప్పుడు వికీపీడియాను ఒక ఉదాహరణగా ఉపయోగించడం.
- జ్ఞానాన్ని ఎలా నిర్మిస్తారో అర్థం చేసుకోవడానికి వికీపీడియా వ్యాసాలను విశ్లేషించడం.
- వికీపీడియాలో ఉన్న సమాచారాన్ని సాంప్రదాయ విద్యా వనరులతో పోల్చడం.
- వికీపీడియాలో మార్పులు చేసే నైపుణ్యాలను విద్యాపరమైన సామర్థ్యాలుగా అభివృద్ధి చేయడం.
- సేవా విద్య లేదా ప్రజల కోసం చేసే పరిశోధనలో భాగంగా వికీపీడియాకు సహకరించడం.
- సహకార జ్ఞాన నిర్వహణకు ఒక నమూనాగా వికీపీడియా యొక్క పాలనా విధానాన్ని అధ్యయనం చేయడం.
వికీపీడియాతో విమర్శనాత్మకంగా వ్యవహరించడం, దానిని నిషేధించడం కంటే, విద్యార్థులను వారి వృత్తిపరమైన మరియు వ్యక్తిగత జీవితాల్లో ఎదురయ్యే సమాచార పరిస్థితులకు మెరుగ్గా సిద్ధం చేస్తుందని విద్యా సంస్థలు గుర్తిస్తున్నాయి.
విద్యా పర్యావరణ వ్యవస్థలో వికీపీడియా భవిష్యత్తు దిశలు
[మార్చు]డిజిటల్ సాంకేతికత విద్యారంగంలో మార్పులు తెస్తున్న కొద్దీ, వికీపీడియా యొక్క విద్యాపరమైన పాత్ర కూడా మారుతోంది. ఈ క్రింది అభివృద్ధి చెందుతున్న అంశాలు విద్యా సందర్భాలలో వికీపీడియా యొక్క భవిష్యత్తును సూచిస్తున్నాయి:
- సాంకేతిక అభివృద్ధి
- స్ట్రక్చర్డ్ డేటా ఇంటిగ్రేషన్: వికీడేటా వంటి ప్రాజెక్టులు డేటా అక్షరాస్యత విద్య మరియు కంప్యూటేషనల్ థింకింగ్ కోసం కొత్త అవకాశాలను అందిస్తాయి.
- మెషిన్ లెర్నింగ్ అప్లికేషన్స్: కంటెంట్ను సిఫార్సు చేయడానికి మరియు ఏ సమాచారం తక్కువగా ఉందో గుర్తించడానికి AI సాధనాలు విద్యా విషయాలు ఎలా ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడతాయి మరియు అభివృద్ధి చేయబడతాయో మార్గనిర్దేశం చేస్తాయి.
- మొబైల్ లెర్నింగ్ ఇంటిగ్రేషన్: మొబైల్ ఫోన్లలో విద్యా వనరులను అందుబాటులో ఉంచడం పరిమిత సౌకర్యాలు ఉన్న ప్రాంతాలలో విద్యను మరింత మందికి చేరువ చేస్తుంది.
- ఇంటరాక్టివ్ లెర్నింగ్ మాడ్యూల్స్: వికీపీడియాలోని సమాచారంలో ఇంటరాక్టివ్ అంశాలను చేర్చడం వల్ల అభ్యాసకులు మరింత ఆసక్తిగా పాల్గొంటారు మరియు మంచి ఫలితాలు సాధిస్తారు.
ఈ మార్పులు విద్యా రంగంలో వికీపీడియా యొక్క ప్రాముఖ్యతను మరింత పెంచుతాయి
వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు అనేవి ఓపెన్ నాలెడ్జ్కి మూలస్తంభాలుగా ఉన్నాయి. ఇవి వికీపీడియాతో పాటు మరిన్ని వనరులను కలిగి ఉన్నాయి, ఇవన్నీ వికీమీడియా ఫౌండేషన్ అనే లాభాపేక్షలేని సంస్థ ద్వారా నిర్వహించబడతాయి. ఈ సోదర ప్రాజెక్టుల లక్ష్యం ఉచితంగా అందరికీ జ్ఞానం అందించడమే.
వికీమీడియా వాలంటీర్లు: విశ్వవ్యాప్త ఉచిత జ్ఞాన విస్తరణలో అలుపెరగని సైనికులు
[మార్చు]వికీపీడియా వాలంటీర్లు, మరో మాటలో చెప్పాలంటే వికీమీడియన్లు, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉచిత జ్ఞానాన్ని వ్యాప్తి చేయడంలో మరియు దానిని ప్రతి ఒక్కరికీ అందుబాటులోకి తీసుకురావడంలో ఒక వెన్నెముకలాంటి వారు. వికీమీడియా ఉద్యమంలోని వివిధ సోదర ప్రాజెక్టులకు వారు నిస్వార్థంగా అందించే సహకారం వారికి అపారమైన సంతృప్తిని, గౌరవాన్ని మరియు ఒక గొప్ప కార్యాన్ని పూర్తి చేశామనే భావనను కలిగిస్తుంది. వారు సృష్టించే ప్రతి పదం, సమకూర్చే ప్రతి కంటెంట్ వికీమీడియా ప్రాజెక్టుల పట్ల వారికున్న తిరుగులేని అంకితభావానికి నిదర్శనం.
కొన్ని ముఖ్యమైన కోణాలు:
- ప్రపంచవ్యాప్త ప్రభావం: వికీపీడియా మరియు దాని సోదర ప్రాజెక్టులు నేడు ప్రపంచంలోని అనేక భాషల్లో సమాచారాన్ని అందిస్తున్నాయి. లక్షలాది మందికి ఉచితంగా, విశ్వసనీయమైన సమాచారాన్ని అందించే అవకాశం వాలంటీర్లకు వారి పని యొక్క ప్రాముఖ్యతను నిరంతరం గుర్తుచేస్తుంది. ఒక సాధారణ ఉదాహరణగా, మారుమూల ప్రాంతాల్లో నివసించే విద్యార్థులు కూడా నాణ్యమైన సమాచారాన్ని పొందగలుగుతున్నారు.
- సహకారం మరియు సంఘీభావం: వికీమీడియా ప్రాజెక్టులలో పనిచేయడం వాలంటీర్ల మధ్య ఒక బలమైన అనుబంధాన్ని ఏర్పరుస్తుంది. భిన్న దేశాలు, భాషలు మరియు సంస్కృతులకు చెందిన వ్యక్తులు ఒకే లక్ష్యం కోసం కలిసి పనిచేయడం వారి దృక్పథాన్ని విస్తృతం చేస్తుంది. ఈ సహకారం జ్ఞానాన్ని పంచుకోవడంలో ఒక బలమైన ఐక్యతను మరియు శాశ్వతమైన స్నేహాలను పెంపొందిస్తుంది. ఉదాహరణకు, ఒక చారిత్రక అంశంపై వివిధ దేశాల వాలంటీర్లు కలిసి పనిచేయడం ద్వారా సమగ్రమైన సమాచారం అందుబాటులోకి వస్తుంది.
- సాధికారత మరియు స్వయం నిర్ణయాధికారం: వాలంటీర్లు ప్రాజెక్ట్ యొక్క కంటెంట్ను రూపొందించడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తారు. ఏమి చేర్చాలో, ఎలా చూపించాలో మరియు నాణ్యతా ప్రమాణాలు ఎలా పాటించాలో నిర్ణయించే అధికారం వారికి ఉంటుంది. ఈ స్థాయి స్వాతంత్ర్యం వారిలో మరింత ప్రేరణను కలిగిస్తుంది మరియు బాధ్యతాయుతంగా వ్యవహరించేలా చేస్తుంది. ఒక వాలంటీర్ తనకు ఆసక్తి ఉన్న అంశంపై ఒక కొత్త వ్యాసాన్ని సృష్టించగలడు లేదా ఉన్న వ్యాసానికి మెరుగులు దిద్దగలడు.
- నిష్కాపట్యత మరియు అందుబాటు: ఓపెన్ కంటెంట్ యొక్క నైతిక సూత్రాలపై పనిచేయడం వాలంటీర్లకు గర్వకారణం. ఉచిత జ్ఞానాన్ని అందించాలనే లక్ష్యంతో, కాపీరైట్ పరిమితులు లేకుండా ప్రపంచానికి సమాచారాన్ని అందుబాటులో ఉంచడం వికీమీడియా ప్రాజెక్టుల యొక్క ప్రధాన ఉద్దేశం. దీని ఫలితంగా, ఎవరైనా, ఎక్కడి నుండైనా సమాచారాన్ని ఉచితంగా పొందగలరు.
- విద్యా మరియు పరిశోధనా మద్దతు: విద్యావంతులు, ఉపాధ్యాయులు మరియు పరిశోధకులు వంటి వాలంటీర్లకు ఇది ఒక అద్భుతమైన వేదిక. వారు తమ జ్ఞానాన్ని మరియు నైపుణ్యాలను ఉపయోగించి విలువైన సమాచారాన్ని రూపొందించడంలో పాలుపంచుకుంటారు. ఇది వారి విద్యా మరియు పరిశోధనా ప్రయాణాలకు ఎంతో తోడ్పడుతుంది. ఉదాహరణకు, ఒక ప్రొఫెసర్ తన పరిశోధనలో భాగంగా ఒక ప్రత్యేకమైన అంశంపై సమగ్రమైన సమాచారాన్ని వికీపీడియాలో పొందుపరచగలరు.
- నిరంతర అభ్యాస ప్రక్రియ: వికీమీడియా ప్రాజెక్టులలోని సహకార ప్రక్రియలో వాలంటీర్లు నిరంతరం కొత్త విషయాలను నేర్చుకుంటారు. వ్యాసాలు రాయడం, సమాచారం కోసం వెతకడం మరియు పరిశోధన చేయడం వంటి నైపుణ్యాలను మెరుగుపరుచుకుంటారు. ఇది జీవితాంతం కొనసాగే అభ్యాసానికి ఒక గొప్ప అవకాశం. ఒక వాలంటీర్ ఒక కొత్త భాష గురించి లేదా ఒక తెలియని చారిత్రక సంఘటన గురించి పరిశోధన చేసి తెలుసుకోవచ్చు.
- ప్రజాదరణ మరియు గుర్తింపు: వాలంటీర్ల కృషి అనేక విధాలుగా గుర్తించబడుతుంది. తోటి వాలంటీర్ల నుండి ప్రశంసలు, వ్యాసాల యొక్క సంకలన చరిత్రలో వారి పేరు నమోదు కావడం లేదా వారు చేసిన విశేషమైన కృషికి మీడియాలో గుర్తింపు లభించడం వంటివి వారిని మరింత ప్రోత్సహిస్తాయి. కొన్నిసార్లు, వారి కృషి కారణంగా ఒక ముఖ్యమైన విషయం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రజల్లోకి వెళ్తుంది.
- వైవిధ్యమైన సహకారం: తాము చేసే చిన్న సహకారం కూడా ప్రపంచానికి ఎంతో ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని తెలుసుకోవడం వాలంటీర్లకు ఎంతో సంతృప్తి నిస్తుంది. వారు "జ్ఞాన ప్రజాస్వామ్యం" అనే గొప్ప లక్ష్యానికి తమవంతుగా సహాయం చేస్తున్నారు. ఒక చిన్న దిద్దుబాటు లేదా ఒక వాక్యాన్ని చేర్చడం కూడా సమాచారాన్ని మరింత సమగ్రంగా చేస్తుంది.
- వారసత్వం మరియు శాశ్వతత్వం: వికీమీడియా ప్రాజెక్టులకు వాలంటీర్లు అందించే కంటెంట్ భవిష్యత్ తరాలకు నిరంతరం ఉపయోగపడుతుంది. ఈ శాశ్వతమైన ప్రభావం వారి సమయాన్ని మరియు కృషిని మరింత విలువైనదిగా చేస్తుంది. రాబోయే తరాలు కూడా వారు అందించిన జ్ఞానాన్ని ఉపయోగించుకుంటాయి.
- వ్యక్తిగత ఎదుగుదల: ఈ సహకార ప్రక్రియ ద్వారా వాలంటీర్లు పరిశోధన, విమర్శనాత్మక ఆలోచన, రచన మరియు డిజిటల్ అక్షరాస్యత వంటి ముఖ్యమైన నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకునే అవకాశం పొందుతారు. ఇది వారి వ్యక్తిగత మరియు వృత్తిపరమైన జీవితంలో ఎంతో ఉపయోగపడుతుంది. వారు కొత్త టెక్నాలజీలను మరియు సమాచారాన్ని విశ్లేషించే పద్ధతులను నేర్చుకుంటారు.
This set of modules helps students get started with English
Wikipedia.https://dashboard.wikiedu.org/training/students
వికీమీడియా సోదర ప్రాజెక్టులు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ నిర్వహించే స్వతంత్ర వికీ ప్రాజెక్టుల సమూహం. అవి జ్ఞానాన్ని సేకరించడం, నిల్వ చేయడం, పంచుకోవడం అనే లక్ష్యంతో పనిచేస్తాయి. ఈ అన్ని ప్రాజెక్టులూ మీడియావికీ అనే ఒకే సాఫ్ట్వేర్పై నడుస్తాయి, ఒక ఖాతాతో వాడుకరులు అన్ని ప్రాజెక్టులలో పాల్గొనవచ్చు.
ప్రధాన వికీమీడియా సోదర ప్రాజెక్టులు:
[మార్చు]వికిపీడియాతో పాటు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ అనేక ఇతర ప్రాజెక్టులను నిర్వహిస్తుంది:
వికీకామన్స్: ఇది ఒక భాగస్వామ్య మీడియా రిపాజిటరీ. ఇందులో చిత్రాలు, వీడియోలు, ఆడియో ఫైల్స్ మరియు ఇతర మీడియా ఫైల్స్ ఉచితంగా అందుబాటులో ఉంటాయి. విద్యార్ధులు తమ ప్రాజెక్టులకు, పరిశోధనలకు అవసరమైన చిత్రాలను మరియు మీడియా కంటెంట్ను ఇక్కడ నుండి పొందవచ్చు.
వికీబుక్స్: ఇది ఉచిత పాఠ్యపుస్తకాలు మరియు విద్యా వనరుల సేకరణ. వివిధ విషయాలపై పూర్తి పుస్తకాలు మరియు మార్గదర్శకాలు ఇక్కడ అందుబాటులో ఉంటాయి. విద్యార్ధులు తమ అధ్యయనానికి అవసరమైన అదనపు వనరులను ఇక్కడ కనుగొనవచ్చు.
వికీవర్సిటీ: ఇది ఒక ఉచిత విద్యా వేదిక. ఇక్కడ వివిధ కోర్సులు, అధ్యయన మెటీరియల్స్ మరియు పరిశోధన ప్రాజెక్టులు అందుబాటులో ఉంటాయి. విద్యార్ధులు తమ ఆసక్తి ఉన్న విషయాలపై లోతుగా అధ్యయనం చేయవచ్చు.
వికీసోర్స్: ఇది చారిత్రక మరియు సాహిత్యిక గ్రంథాల డిజిటల్ లైబ్రరీ. ప్రాచీన గ్రంథాలు, సాహిత్య కృతులు మరియు చారిత్రక దస్తావేజులు ఇక్కడ సేకరించబడ్డాయి. సాహిత్యం మరియు చరిత్ర అధ్యయనం చేసే విద్యార్ధులకు ఇది అమూల్యమైన వనరు.
వికీక్వోట్: ఇది ప్రసిద్ధ వ్యక్తుల మరియు రచనల నుండి సేకరించిన కొటేషన్ల సేకరణ. వివిధ విషయాలపై గొప్ప వ్యక్తుల ఆలోచనలను మరియు వాక్యాలను ఇక్కడ కనుగొనవచ్చు.
విద్యార్ధులకు ప్రయోజనాలు
[మార్చు]ఉచిత మరియు సులభ ప్రాప్యత: ఈ అన్ని వనరులు పూర్తిగా ఉచితం. ఇంటర్నెట్ కనెక్షన్ ఉన్న ఎక్కడైనా ఈ వనరులను ఉపయోగించవచ్చు. ఇది ఆర్థిక పరిమితులు ఉన్న విద్యార్ధులకు గొప్ప వరం.
బహుభాషా మద్దతు: ఈ ప్రాజెక్టులు అనేక భాషలలో అందుబాటులో ఉంటాయి. తెలుగు మాట్లాడే విద్యార్ధులు తమ మాతృభాషలో జ్ఞానాన్ని పొందవచ్చు, అదే సమయంలో ఇతర భాషలలోని వనరులను కూడా ఉపయోగించవచ్చు.
నవీన మరియు నమ్మకమైన సమాచారం: వికిపీడియా మరియు సొదర ప్రాజెక్టులలోని కంటెంట్ నిరంతరం నవీకరించబడుతుంది. అనేక మంది సంపాదకులు మరియు నిపుణులు ఈ వనరుల నాణ్యతను నిర్వహిస్తున్నారు.
ఇంటర్యాక్టివ్ అధ్యయనం: ఈ ప్లాట్ఫారమ్లు కేవలం చదవడానికి మాత్రమే కాకుండా, విద్యార్ధులు తమ సహకారాన్ని కూడా అందించవచ్చు. వ్యాసాలను సవరించడం, కొత్త కంటెంట్ జోడించడం వంటి కార్యకలాపాల ద్వారా వారు అధ్యయన ప్రక్రియలో చురుకుగా పాల్గొనవచ్చు.
విద్యార్ధులకు ఉపయోగ సూచనలు
[మార్చు]విమర్శనాత్మక దృక్పథం: వికిపీడియాలోని సమాచారం చాలా మంచిది అయినప్పటికీ, విద్యార్ధులు ఎల్లప్పుడూ విమర్శనాత్మక దృక్పథంతో దానిని అధ్యయనం చేయాలి. ముఖ్యమైన విషయాలకు ఇతర వనరుల నుండి కూడా ధృవీకరణ పొందాలి.
మూలాధారాలను తనిఖీ చేయడం: వికిపీడియా వ్యాసాలలో ఇవ్వబడిన మూలాధారాలను తనిఖీ చేసి, అసలు మూలాలను కూడా చదవాలి. ఇది లోతైన అవగాహనకు దోహదపడుతుంది.
క్రమబద్ధమైన ఉపయోగం: ఈ వనరులను కేవలం హడావిడిగా సమాచారం పొందడానికి మాత్రమే ఉపయోగించకుండా, క్రమబద్ధమైన అధ్యయనంలో భాగంగా ఉపయోగించాలి.
సహకార భావన: విద్యార్ధులు కేవలం వినియోగదారులుగా మాత్రమే కాకుండా, తమ జ్ఞానాన్ని పంచుకునే సహకారులుగా కూడా వ్యవహరించాలి. చిన్న సవరణలు చేయడం, లోపాలను గుర్తించి సూచించడం వంటి కార్యకలాపాల ద్వారా వారు సమాజానికి సేవ చేయవచ్చు.
సవాళ్లు మరియు పరిమితులు
[మార్చు]నాణ్యత వైవిధ్యం: అన్ని వ్యాసాలు ఒకే నాణ్యతలో ఉండవు. కొన్ని విషయాలపై వివరమైన మరియు మంచి వ్యాసాలు ఉండగా, కొన్ని విషయాలపై సమాచారం తక్కువగా లేదా అసంపూర్ణంగా ఉండవచ్చు.
భాషా పరిమితులు: తెలుగు వికిపీడియా ఇంగ్లీష్ వికిపీడియా కంటే తక్కువ వ్యాసాలను కలిగి ఉంది. కొన్ని ప్రత్యేక విషయాలపై తెలుగులో సమాచారం అందుబాటులో ఉండకపోవచ్చు.
పక్షపాత అవకాశం: అనేక మంది వ్రాసే కారణంగా కొన్నిసార్లు వ్యాసాలలో పక్షపాతం కనిపించవచ్చు. ఈ విషయంలో విద్యార్ధులు జాగ్రత్త వహించాలి.
అదనపు సోదర ప్రాజెక్టులలో వికీస్పీషీస్ (జీవ వర్గీకరణ సమాచారం), వికీడాటా (డేటా నిధి), వికీవాయేజ్ (ప్రయాణ మార్గదర్శి), మెటా-వికీ (సమన్వయ వేదిక) మరియు వికీవర్సిటీ (విద్యా వనరులు) ఉన్నాయి.
ఈ ప్రాజెక్టులన్నీ స్వేచ్ఛా లైసెన్సింగ్తో ఉచితంగా మరియు బహిరంగంగా అందుబాటులో ఉంటాయి. వారి కంటెంట్ను ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఎవరైనా చదవచ్చు, మార్చవచ్చు, పంచుకోవచ్చు. ఇవన్నీ కలిసి మానవ జ్ఞానాన్ని ప్రజాస్వామ్యీకరించడమే ప్రధాన లక్ష్యంగా పనిచేస్తాయి.
వికీమీడియా కామన్స్:
[మార్చు]వికీమీడియా కామన్స్ అనేది ఒక పెద్ద ఆన్లైన్ లైబ్రరీ లాంటిది. దీని లింక్ https://commons.wikimedia.org/. ఇక్కడ చాలా రకాలైన చిత్రాలు (ఫోటోలు) మరియు వీడియోలు ఉచితంగా లభిస్తాయి. ముఖ్యంగా ఇక్కడ ఉన్న చిత్రాలు మరియు వీడియోలపై సాధారణంగా కాపీరైట్ ఉండదు. వాటిని క్రియేటివ్ కామన్స్ లేదా ఇతర ఉచిత లైసెన్సుల ద్వారా పంచుకోవడానికి అనుమతిస్తారు. కాబట్టి, ఎవరైనా సరే ఈ చిత్రాలను మరియు వీడియోలను తమ అవసరాలకు అనుగుణంగా ఉపయోగించుకోవచ్చు మరియు ఇతరులతో పంచుకోవచ్చు. మీరు కూడా మీ దగ్గర ఉన్న కాపీరైట్ లేని చిత్రాలు, పుస్తకాలు లేదా ఇతర ఫైళ్ళను ఇక్కడ అప్లోడ్ చేయవచ్చు.
వికిసోర్స్:
వికిసోర్స్ యొక్క వెబ్సైట్ http://te.wikisource.org/. ఇది ఒక స్వేచ్ఛా విజ్ఞాన మూలాల సమాహారం. అంటే, ఇక్కడ అనేక రకాలైన ముఖ్యమైన గ్రంథాలు వాటి అసలు రూపంలో అందుబాటులో ఉంటాయి. ఎవరైనా ఈ ప్రాజెక్టును అభివృద్ధి చేయవచ్చు. మనం నిత్యం చదువుకునే అనేక పవిత్ర గ్రంథాలు (స్మృతి, శృతి సంహితలు), మన ప్రాచీన కవులు రచించిన శతకాలు, వేదాలు, వేదాంగాలు, పురాణాలు మరియు ఇతిహాసాలు వంటి ముఖ్యమైన రచనలు వాటి మూల రూపంలో ఇక్కడ భద్రపరచబడి ఉన్నాయి. మీ దగ్గర ఏదైనా పుస్తకం యొక్క స్కాన్ చేసిన కాపీ లేదా PDF ఫైల్ ఉంటే, దానిని కూడా ఇక్కడ పంచుకోవచ్చు. అంతేకాకుండా, OCR (ఆప్టికల్ క్యారెక్టర్ రికగ్నిషన్) వంటి సౌకర్యాలు ఉండటం వలన, మీరు అప్లోడ్ చేసిన డాక్యుమెంట్ లోని అక్షరాలను టెక్స్ట్ రూపంలోకి మార్చుకునే అవకాశం కూడా ఉంది.
వికీడేటా:
వికీడేటా యొక్క వెబ్సైట్ http://wikidata.org/. ఇది ఒక ఉచితమైన, సహకార మరియు బహుభాషా డేటాబేస్. దీనిని మనుషులు మరియు కంప్యూటర్లు కూడా చదవగలవు మరియు ఎడిట్ చేయగలవు. ఇది ఒక రకమైన ఓపెన్ నాలెడ్జ్ బేస్, అంటే అందరికీ అందుబాటులో ఉండే సమాచార నిధి. ఇది ఒక నిర్మాణాత్మకమైన డేటాకు కేంద్ర నిల్వగా పనిచేస్తుంది. ఉదాహరణకు, వికీమీడియా కామన్స్ లో ఉన్న మీడియా ఫైళ్ళకు ఇది ఒక నిల్వ ప్రాజెక్టు లాంటిది. ఇది అన్ని వికీమీడియా ప్రాజెక్టులకు ఒక సాధారణ జ్ఞాన భాండాగారం వలె ఉపయోగపడుతుంది. అంటే, వివిధ వికీపీడియా భాషల్లో ఒకే విషయం గురించి ఉన్న సమాచారాన్ని ఇక్కడ అనుసంధానం చేయవచ్చు, తద్వారా సమాచారం మరింత సులభంగా అందుబాటులోకి వస్తుంది.
విక్షనరి యొక్క వెబ్సైట్ http://te.wiktionary.org/. ఇది ఒక స్వేచ్ఛా బహుభాషా నిఘంటువు. అంటే, ఇది ఒక డిక్షనరీ లాంటిది, కానీ దీనిని ఎవరైనా పాల్గొని అభివృద్ధి చేయవచ్చు. మనమందరం కలిసి ప్రయత్నిస్తే, ఒక సంవత్సరంలో మన ప్రాంతీయ మరియు మౌఖిక పదాలను వాటి అర్థాలతో, స్వరూపంతో మరియు ఉదాహరణలతో సహా ఇందులో చేర్చి ఉపయోగించుకోవచ్చు. ఇది భాషా పరిరక్షణకు మరియు వివిధ ప్రాంతాల పదాలను ఒక చోట చేర్చడానికి చాలా ఉపయోగకరమైన ప్రాజెక్టు.
వికికోట్:
వికికోట్ యొక్క వెబ్సైట్ http://te.wikiquote.org/. ఇది ఒక ఉచిత ఆన్లైన్ వ్యాఖ్యల భాండాగారం. ఇక్కడ అన్ని భాషల్లోని ప్రముఖులు చెప్పిన ముఖ్యమైన వ్యాఖ్యలు మరియు వాటి అనువాదాలు కూడా లభిస్తాయి. ఇది ఒక రకమైన కొటేషన్ల లైబ్రరీ. వివిధ వ్యక్తుల యొక్క ఆలోచనలు, సూక్తులు మరియు ప్రసిద్ధ వాక్యాలను తెలుసుకోవడానికి ఇది ఉపయోగపడుతుంది.
వికిబుక్స్:
వికిబుక్స్ యొక్క వెబ్సైట్ http://te.wikibooks.org/. ఇది స్వేచ్ఛా నకలుహక్కులతో (ఓపెన్ లైసెన్స్) సమిష్టిగా తయారు చేయగల పుస్తకాల యొక్క ఆన్లైన్ వేదిక. ఇది ఒక రకమైన పుస్తకాల నిలయం. ఇక్కడ ఎవరైనా ఒక కొత్త పుస్తకాన్ని రాయవచ్చు. మీ స్వంత అభిప్రాయాలతో ఏ అంశం గురించైనా, సాహిత్యం గురించైనా, కథల గురించైనా లేదా కవిత్వం గురించైనా మీరు ఇక్కడ పుస్తకం రాయవచ్చు. అంతేకాకుండా, మీరు ఇతరుల సహాయం కూడా తీసుకోవచ్చు, అంటే ఒకే పుస్తకాన్ని చాలా మంది కలిసి రాయవచ్చు. ఇది జ్ఞానాన్ని పంచుకోవడానికి మరియు ఉమ్మడిగా పుస్తకాలను రూపొందించడానికి ఒక అద్భుతమైన అవకాశం.
వికీమీడియా కామన్స్
[మార్చు]Wikimedia Commons https://commons.m.wikimedia.org/
వికీమీడియా కామన్స్ అంటే ఏమిటి?
[మార్చు]వికీమీడియా కామన్స్ అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రతీ ఒక్కరికీ ఉచితంగా ఉపయోగించడానికి అందుబాటులో ఉన్న ఒక భారీ మీడియా నిల్వ కేంద్రం. ఇక్కడ మీరు ఫోటోలు, వీడియోలు, ఆడియోలు, మరియు ఇంకా అనేక రకాల ఫైల్స్ ఉచితంగా చూడవచ్చు, డౌన్లోడ్ చేసుకోవచ్చు, లేదా మీ స్వంత ప్రాజెక్ట్ల కోసం ఉపయోగించుకోవచ్చు.
ఈ ఫైళ్ళన్నీ విద్యా, పరిశోధన, అభ్యాసం వంటి ప్రయోజనాల కోసం ఉచిత లైసెన్సుల క్రింద ఉంచబడ్డాయి. అంటే, మూలాన్ని సూచిస్తూ, రచయితలకు సరైన గౌరవం ఇవ్వడం వంటి కొన్ని సాధారణ నిబంధనలను పాటిస్తూ మీరు ఈ ఫైళ్ళను ఎటువంటి రుసుములు లేకుండా ఉపయోగించవచ్చు.
ఇది ఎవరి కోసం?
[మార్చు]- విద్యార్థులు
- ఉపాధ్యాయులు
- రచయితలు
- డిజైనర్లు
- ఫోటోగ్రాఫర్లు
- మరియు క్రియేటివ్ రంగాల్లో ఉన్న ప్రతీ ఒక్కరు
అంటే basically, ఎవరికైనా ఉపయోగపడే వనరు ఇది.
వికీమీడియా కామన్స్ ఎలా పనిచేస్తుంది?
[మార్చు]- ఇది వికీ సాంకేతికత ఆధారంగా నడుస్తుంది (వికీపీడియా వలె).
- ప్రతీ ఒక్కరు ఇందులో ఫైళ్ళను జోడించవచ్చు, సవరించవచ్చు, మెరుగుపరచవచ్చు.
- కామన్స్కు అప్లోడ్ చేసిన ఫైళ్ళను వికీపీడియా, వికీబుక్స్, వికీవర్సిటీ, వికీప్రాజెక్టులు వంటి అనేక వేదికలలో నేరుగా ఉపయోగించుకోవచ్చు.
- ఒకసారి కామన్స్లో అప్లోడ్ చేస్తే, మళ్లీ మళ్లీ అప్లోడ్ చేయాల్సిన అవసరం ఉండదు.
చరిత్ర
[మార్చు]- ప్రారంభం: సెప్టెంబర్ 7, 2004
- 1 మిలియన్ ఫైళ్ళ మైలురాయి: నవంబర్ 30, 2006
- ప్రస్తుతం (2025 నాటికి): 117 మిలియన్లకు పైగా ఫైళ్ళు ఉన్నాయి!
వికీమీడియా కామన్స్ ప్రత్యేకత
[మార్చు]- ఉచితం: ఎవరికైనా ఉచితంగా ఉపయోగించుకునే అవకాశం.
- స్వేచ్ఛగా లైసెన్స్ పొందిన కంటెంట్ మాత్రమే ఉంటుంది.
- స్వచ్ఛందుల సమూహం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది (జీతం తీసుకునే వారు కాదు).
- పబ్లిక్ డొమైన్ ఫైల్స్ కూడా ఉన్నాయి — అంటే ఎటువంటి పరిమితులు లేని ఫైల్స్!
మీరు ఎలా సహకరించవచ్చు?
[మార్చు]1. మీ ఫైళ్ళను అప్లోడ్ చేయండి
[మార్చు]మీ దగ్గర ఉన్న అసలైన ఫోటోలు, వీడియోలు, ఆడియో క్లిప్లు ఉంటే, అవి కామన్స్లో అప్లోడ్ చేయవచ్చు.
2. అనువాదం చేయండి
[మార్చు]వికీమీడియా కామన్స్ పేజీలను లేదా ఫైల్ వివరణలను తెలుగు వంటి ఇతర భాషలలోకి అనువదించండి.
3. ఫైళ్ళను మెరుగుపరచండి
[మార్చు]చిత్రాల వివరాలను మెరుగుపర్చడం, గమనించని అంశాలను గుర్తించడం, లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయడం చేయవచ్చు.
4. కాపీరైట్ సాయం అందించండి
[మార్చు]ఎవరైనా తప్పుగా అప్లోడ్ చేసిన కాపీరైట్ ఉల్లంఘనలను గుర్తించి నివేదిక ఇవ్వవచ్చు.
5. సాఫ్ట్వేర్ అభివృద్ధిలో సహాయం
[మార్చు]సైట్ ఫీచర్లు మెరుగుపరచడానికి కోడింగ్ పరిజ్ఞానం ఉంటే మీరు దాని అభివృద్ధిలో కూడా భాగస్వాములు కావచ్చు.
6. సమయం ఇవ్వండి
[మార్చు]చిన్న చిన్న పనులు చేయడం (ఉదాహరణకు, వర్గాల వారీగా ఫైళ్ళను కేటాయించడం) కూడా పెద్ద సహాయమే.
మొదలు పెట్టాలంటే...
[మార్చు]- ఖాతా సృష్టించండి: "లాగిన్ / ఖాతాను సృష్టించు" క్లిక్ చేసి మీ ఖాతా మొదలుపెట్టండి.
- అప్లోడ్ చేయండి: ఖాతాతో సైన్ ఇన్ అయ్యాక ఫైళ్ళను అప్లోడ్ చేయవచ్చు.
- మొదటి అడుగుల ట్యుటోరియల్ చదవండి: అప్లోడ్ మరియు లైసెన్సింగ్ ప్రక్రియను బాగా అర్థం చేసుకోవటానికి.
ముఖ్యమైన విషయాలు గుర్తుంచుకోండి
[మార్చు]- ప్రతి ఫైల్కు సరైన లైసెన్స్ ఉండాలి.
- మూలం (Source) మరియు రచయిత (Author) వివరాలు తప్పనిసరిగా ఇవ్వాలి.
- ఇతరుల రచనలను అనుమతి లేకుండా అప్లోడ్ చేయకండి.
మరిన్ని వనరులు
[మార్చు]- https://commons.wikimedia.org/wiki/Commons:Community_portal — సహాయపడే వేదిక
- Village Pump — చర్చలు జరిపే ప్రదేశం
- IRC చానెల్ #wikimedia-commons — ప్రత్యక్ష చాట్
1. వికీమీడియా కామన్స్ యాప్ ఉపయోగించడం (సులభమైన మార్గం)
[మార్చు]- దశలు:
- యాప్ డౌన్లోడ్: Android లేదా iOS నుండి ఇన్స్టాల్ చేయండి.
- లాగిన్: మీ వికీమీడియా ఖాతాతో ప్రవేశించండి (లేదా కొత్త ఖాతా సృష్టించండి).
- అప్లోడ్:
- "+" బటన్ నొక్కి, కెమెరాతో నేరుగా ఫోటో తీయండి లేదా గ్యాలరీ నుండి ఎంచుకోండి.
- మెటాడేటా జోడించండి:
- శీర్షిక (ఉదా: "హైదరాబాదులోని చార్మినార్ - 2024")
- వివరణ (ఉదా: "ఈ ఫోటో 2024 జనవరిలో తీసినది, చార్మినార్ యొక్క దక్షిణ దృశ్యం")
- వర్గాలు (ఉదా: Charminar, Monuments of Hyderabad)
- లైసెన్స్: సాధారణంగా "CC BY-SA 4.0" ఎంచుకోండి.
- సబ్మిట్: "అప్లోడ్" బటన్ నొక్కండి.
2. మొబైల్ బ్రౌజర్ ద్వారా (వెబ్ ఇంటర్ఫేస్)
[మార్చు]- దశలు:
- commons.wikimedia.org ను తెరవండి.
- ఎగువ కుడి మూలలోని "అప్లోడ్ ఫైల్" లింక్ను నొక్కండి.
- "ఫైల్ ఎంచుకోండి" ద్వారా మీ ఫోటోను ఎంచుకోండి.
- ఫారమ్ పూరించండి:
- మూలం: "నేను తీసినది" లేదా "నేను సృష్టించినది" ఎంచుకోండి.
- లైసెన్స్: CC-BY-SA 4.0 సిఫార్సు చేయబడింది.
- వివరణలు: ఫోటో యొక్క ప్రాముఖ్యతను వివరించండి.
- "అప్లోడ్ ఫైల్" బటన్ నొక్కండి.
3. వికీపీడియా యాప్ ద్వారా (సెకండరీ ఎంపిక)
[మార్చు]- దశలు:
- వికీపీడియా యాప్లో, మెనూ → "Contribute" → "Upload an image" ఎంచుకోండి.
- మిగతా దశలు యాప్తో సమానం.
సహకరించడానికి ప్రత్యేక అవకాశాలు:
[మార్చు]- Wiki Loves Monuments (సెప్టెంబర్ ప్రాజెక్ట్):
- సమీపంలోని చారిత్రక స్మారకాల ఫోటోలు తీసి, ప్రత్యేక వర్గంతో అప్లోడ్ చేయండి (ఉదా: Category:Wiki Loves Monuments 2024 in India).
- స్పెషల్ కంటెస్ట్లు:
- "Wiki Loves Earth", "Wiki Loves Folklore" వంటి స్పర్ధల్లో పాల్గొనండి.
ముఖ్యమైన సూచనలు:
[మార్చు]- కాపీరైట్: మీ స్వంత ఫోటోలు మాత్రమే అప్లోడ్ చేయండి. Google నుండి డౌన్లోడ్ చేసిన చిత్రాలు అనుమతించబడవు.
- నాణ్యత: అస్పష్టమైన లేదా లో-రిజల్యూషన్ ఫోటోలను నివారించండి.
- ట్యాగింగ్: GPS డేటా ఉంటే, ఫోటో స్థానం స్వయంచాలకంగా జోడించబడుతుంది (యాప్లో ఈ ఫీచర్ డిఫాల్ట్గా ఉంటుంది).
ఉదాహరణ: ఒక ఫోటో అప్లోడ్ ప్రక్రియ
[మార్చు]- ఫోటో: మీరు తీసిన "గోల్కొండ కోట" ఫోటో.
- శీర్షిక: "Golconda Fort entrance view - 2024".
- వివరణ: "South entrance of Golconda Fort, Hyderabad, taken during sunrise. The fort was built in the 16th century by the Qutb Shahi dynasty."
- వర్గాలు:
- Copy
- Download
Golconda Fort
Monuments of Telangana
- Wiki Loves Monuments 2024
- లైసెన్స్: Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0.
సహాయక వనరులు:
[మార్చు]- వర్గాలు కనుగొనడం: Commons Category Tree ఉపయోగించండి.
- మార్గదర్శిక: Commons Mobile Upload Tutorial చూడండి.
మీ సహకారం వికీమీడియా ప్రాజెక్టులకు జీవాన్నిస్తుంది! ప్రతి ఫోటో ఒక కథనాన్ని చెప్పగలదు, మరియు అది ప్రపంచానికి ఉచితంగా అందుబాటులో ఉంటుంది. 📸🌍
వికీడేటా Wikidata https://www.wikidata.org/
[మార్చు]వికీడేటా అంటే ఏమిటి మరియు అది ఎలా పనిచేస్తుంది
వికీడేటా అనేది ఒక ఉచిత, సహకార, బహుభాషా డేటా నిల్వ వ్యవస్థ, ఇది వికీపీడియా మరియు ఇతర వికీమీడియా ప్రాజెక్టులకు నిర్మాణాత్మక డేటాను అందిస్తుంది. ఇది అన్ని భాషల వికీపీడియాలకు ఒకే సమాచారాన్ని కేంద్రీకృతంగా నిల్వ చేయడం ద్వారా పనిచేస్తుంది.
https://m.wikidata.org/
ముఖ్య లక్షణాలు:
- ఉచితం: డేటా క్రియేటివ్ కామన్స్ పబ్లిక్ డొమైన్ లైసెన్స్ కింద లభిస్తుంది, అంటే ఎవరైనా దానిని అనుమతి లేకుండా వినియోగించవచ్చు, వాణిజ్య ప్రయోజనాల కోసం కూడా.
- సహకారం: సంపాదకులు మరియు స్వయంచాలక బాట్లు డేటాను నమోదు చేసి నిర్వహిస్తారు.
- బహుభాషా: ఒక భాషలో నమోదు చేసిన డేటా అన్ని భాషలలో అందుబాటులో ఉంటుంది.
- నిర్మాణాత్మక: డేటా యంత్రాలు "అర్థం చేసుకునే" విధంగా నిర్మాణాత్మకంగా ఉంటుంది.
వికీడేటా ఎలా నిర్మించబడింది:
- అంశాలు (Items): Q అక్షరం మరియు సంఖ్యతో గుర్తించబడతాయి (ఉదా: Q3523054 - టంగుటూరి ప్రకాశం) https://www.wikidata.org/wiki/Q3523054
- లేబుల్స: అంశానికి పేరు
- వివరణలు: అంశం గురించి సంక్షిప్త వివరణ
- మారుపేర్లు: అంశానికి ప్రత్యామ్నాయ పేర్లు
- ప్రకటనలు: ఒక అంశం గురించి వాస్తవాలు, ఇవి గుణం-విలువ జతల రూపంలో ఉంటాయి
- గుణాలు: P అక్షరం మరియు సంఖ్యతో గుర్తించబడతాయి (ఉదా: P69 - విద్య పొందిన ప్రదేశం)
- గుర్తింపులు: బాహ్య డేటాబేస్లకు లింక్లు
- సైట్లింక్లు: ఇతర వికీమీడియా ప్రాజెక్టుల్లోని సంబంధిత కంటెంట్కు లింక్లు
ప్రయోజనాలు:
- సమాచారం అన్ని భాషలలో ఒకేసారి నవీకరించబడుతుంది
- సంపాదకుల పనిభారాన్ని తగ్గిస్తుంది
- డేటాను అనేక వినియోగాలకు మళ్లీ ఉపయోగించవచ్చు
- నాణ్యమైన సమాచారాన్ని అందిస్తుంది కాబట్టి ప్రతి భాషా వికీకి ప్రత్యేకంగా నిర్వహించాల్సిన అవసరం లేదు
దీని వలన వికీపీడియా మరియు ఇతర వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు సమాచారాన్ని సులభంగా భాగస్వామ్యం చేయడానికి మరియు నిర్వహించడానికి అనుమతిస్తుంది, అలాగే ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎవరైనా ఉపయోగించుకోవడానికి సమాచారం అందుబాటులో ఉంటుంది.
ఉదాహరణ : https://www.wikidata.org/wiki/Q1361
వికీడేటాతో పనిచేయడం అంతర్నిర్మిత సాధనాలు, బాహ్య సాధనాలు లేదా ప్రోగ్రామింగ్ ఇంటర్ఫేస్లను ఉపయోగించి వికీడేటాను యాక్సెస్ చేయడానికి అనేక మార్గాలు ఉన్నాయి. వికీడేటా క్వెరీ మరియు రీజనేటర్ వికీడేటా అంశాలను శోధించడానికి మరియు పరిశీలించడానికి కొన్ని ప్రసిద్ధ సాధనాలు. సాధనాల పేజీలో అన్వేషించడానికి ఆసక్తికరమైన ప్రాజెక్ట్ల యొక్క విస్తృతమైన జాబితా ఉంది. విభిన్న APIలు మరియు సేవలను ఉపయోగించి మీరు మొత్తం డేటాను ప్రోగ్రామాటిక్గా తిరిగి పొందవచ్చు. క్లయింట్ వికీలు Lua స్క్రిప్టు ఇంటర్ఫేస్ను ఉపయోగించి వాటి పేజీల కోసం డేటాను యాక్సెస్ చేయగలవు.
ఎక్కడ ప్రారంభించాలి కొత్త వినియోగదారుల కోసం రూపొందించిన వికీడేటా టూర్స్, వికీడేటా గురించి మరింత తెలుసుకోవడానికి ఉత్తమమైన ప్రదేశం.
Link: https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Tours
మొబైల్ బ్రౌజర్ ద్వారా వికీడేటా ఉపయోగించడం:
- సైట్కు వెళ్ళడం: మీ మొబైల్ బ్రౌజర్లో wikidata.org ఓపెన్ చేయండి.
- లాగిన్ అవ్వడం: పై విధంగా మీ వికీమీడియా ఖాతాతో లాగిన్ అవ్వండి.
- మొబైల్ ఫ్రెండ్లీ అనుభవం: వికీడేటా వెబ్సైట్ మొబైల్-అనుకూలంగా ఉండటంతో, మీరు:
- ఎంట్రీలను సవరించవచ్చు
- కొత్త అంశాలు లేదా ప్రకటనలు (statements) జోడించవచ్చు
- ఉన్న సమాచారాన్ని ధృవీకరించవచ్చు
వికీడేటాలో సహకరించడానికి చేసే చిన్న పనులు:
- సమాచారాన్ని తనిఖీ చేయడం: ఉన్న డేటా సరైనదేనా అని తనిఖీ చేయడం.
- అనువాదాలు జోడించడం: అంశాల వివరణలు, లేబుళ్లు (labels) ఇతర భాషల్లో ఇవ్వడం.
- అంశాలను వర్గీకరించడం: సంబంధిత వర్గాలకు (categories) అంశాలను జతచేయడం.
- ప్రకటనలు (Statements) జోడించడం లేదా నిర్ధారించడం: ఉదాహరణకు, వ్యక్తుల జనన తేదీ, స్థలాలు వంటి వివరాలను జోడించడం.
- చిత్రాలను లింక్ చేయడం: సంబంధిత వికీమీడియా కామన్స్ చిత్రాలను అంశాలకు అనుసంధానం చేయడం.
ప్రారంభించడానికి చిట్కాలు:
- చిన్న సవరణలతో మొదలు పెట్టండి: మొదట తేలికపాటి మార్పులతో ప్రారంభించి, నెమ్మదిగా మెల్లిగా పెద్ద ఎడిటింగ్ పనులు చేయడం నేర్చుకోండి.
- వికీడేటా హెల్ప్ పేజీలు చదవండి: వికీడేటా నిర్మాణం మరియు మార్గదర్శకాలను అర్థం చేసుకోవడానికి హెల్ప్ పేజీలను పఠించండి.
- ప్రశ్నలకు కమ్యూనిటీ పోర్టల్ ఉపయోగించండి: మీకు ఏమైనా సందేహాలు వస్తే, కమ్యూనిటీ పోర్టల్లో అడిగి సహాయం పొందండి.
మొబైల్ ద్వారా తోడ్పడటం:
మొబైల్ ఫోన్ ద్వారా పెద్ద ఎడిటింగ్ పనులు కొంచెం కష్టమైనప్పటికీ, చిన్నచిన్న మార్పులు చేయడం, కొత్త సమాచారాన్ని జోడించడం చాలా సులభంగా ఉంటుంది. ప్రత్యేకించి వేగంగా స్పందించాల్సిన సమయంలో, మొబైల్ ద్వారా సహకరించడం చాలా ఉపయోగకరం.
వికీడేటా (Wikidata) కు మొబైల్ ద్వారా తోడ్పడటం చాలా సులభం. మీరు స్మార్ట్ఫోన్ లేదా టాబ్లెట్ ఉపయోగించి కూడా వికీడేటాలో డేటాను జోడించడం, సవరించడం లేదా మెరుగుపరచడం చేయవచ్చు. ఇక్కడ దశలవారీ గైడ్ మరియు ఉదాహరణలు ఉన్నాయి:
1. మొబైల్ బ్రౌజర్ ద్వారా వికీడేటాకు ప్రవేశించడం
[మార్చు]- మీ మొబైల్ బ్రౌజర్లో (Chrome, Firefox, Safari) Wikidata.org ను తెరవండి.
- ఎగువ కుడి మూలలో ఉన్న "Log in" బటన్ను నొక్కి, మీ వికీమీడియా ఖాతాతో లాగిన్ అవ్వండి (ఖాతా లేకుంటే, ముందుగా నమోదు చేసుకోండి).
2. వికీడేటా ఐటెమ్ను శోధించడం
[మార్చు]- ఉదాహరణకు, "గాంధీ" (Q1001) అని శోధించండి.
- శోధ ఫలితాల నుండి "మహాత్మా గాంధీ" ఐటెమ్పై క్లిక్ చేయండి.
3. డేటాను సవరించడం లేదా జోడించడం
[మార్చు]- ఐటెమ్ పేజీలో, "Edit" బటన్ను నొక్కండి (ఇది ప్రతి ప్రాపర్టీకి పక్కన ఉంటుంది).
- ఉదాహరణకు, గాంధీ జనన తేదీ (date of birth (P569)):
- ప్రస్తుత డేటాను సవరించడానికి లేదా కొత్త విలువను జోడించడానికి ఫీల్డ్ను ఎడిట్ చేయండి.
- "2 October 1869" అని టైప్ చేసి, "Save" బటన్ను నొక్కండి.
4. కొత్త ఐటెమ్ను సృష్టించడం
[మార్చు]- మీ మొబైల్ బ్రౌజర్లో "Create a new Item" లింక్ను నొక్కండి (ఇది ఎడమ ప్యానెల్లో లేదా సెర్చ్ పేజీలో ఉంటుంది).
- ఉదాహరణకు, ఒక కొత్త వ్యక్తి గురించి ఐటెమ్ సృష్టించాలనుకుంటే:
- Label: "రామ్ కృష్ణ" (ఇంగ్లీష్ లేదా స్థానిక భాషలో)
- Description: "భారతీయ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు"
- Aliases: "రామ్", "కృష్ణ"
- ప్రాపర్టీలు జోడించండి:
- instance of (P31): human (Q5)
- occupation (P106): independence activist (Q12308941)
- "Create" బటన్ను నొక్కండి.
5. మొబైల్ యాప్లను ఉపయోగించడం
[మార్చు]- వికీడేటా మొబైల్ ఇంటర్ఫేస్ బ్రౌజర్లో మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటుంది, కానీ అధికృత యాప్ లేదు.
- Wikimedia Commons యాప్ (Android/iOS) ఉపయోగించి కూడా మీడియా ఫైళ్లను అప్లోడ్ చేసి వికీడేటాతో లింక్ చేయవచ్చు.
6. స్క్రీన్షాట్లతో ఉదాహరణ
[మార్చు]- (ఎడిట్ బటన్ ఉదాహరణ)
- (కొత్త ఐటెమ్ సృష్టించడం)
7. సహాయం పొందడం
[మార్చు]- సందేహాలు ఉంటే, "Talk" పేజీలో ప్రశ్నలు అడగవచ్చు.
- Wikidata Telegram Group లేదా IRCలో కమ్యూనిటీకి సంప్రదించండి.
మొబైల్ నుండి వికీడేటాను ఎడిట్ చేయడం డెస్క్టాప్ వలెనే సులభం, కేవలం ఇంటర్ఫేస్ కొంచెం చిన్నదిగా ఉంటుంది. ప్రాక్టీస్ చేస్తే త్వరలో నైపుణ్యం సాధించవచ్చు!
ఇంకా కొన్ని ముఖ్యమైన మార్గాలు:
- వికీపీడియా యాప్ ద్వారా: వికీపీడియా మొబైల్ యాప్ ఉపయోగించి, వ్యాసాల్లోని అంశాల నుండి సంబంధిత వికీడేటా లింక్ను ఉపయోగించి డేటాను సవరించవచ్చు.
- స్కాన్ ఫీచర్ ఉపయోగించడం: కొన్ని యాప్లు QR కోడ్లను స్కాన్ చేసి సంబంధిత వికీడేటా అంశాలను తెరవడానికి అవకాశం ఇస్తాయి.
- డేటా విశ్లేషణకు టూల్స్ ఉపయోగించడం: మల్టీ లాంగ్వేజ్ సపోర్ట్ ఉన్న అనుబంధ టూల్స్ ద్వారా కూడా మొబైల్లో పని చేయవచ్చు.
వికీసోర్స్: స్వేచ్ఛా గ్రంథాలయం Wikisource https://te.wikisource.org/
[మార్చు]వికీసోర్స్ అనేది ఎవరైనా అభివృద్ధి చేయగల స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు కలిగిన రచనల యొక్క ఒక గొప్ప గ్రంథాలయం. ఇది వికీమీడియా ఫౌండేషన్ ద్వారా నిర్వహించబడుతున్న ఒక సహకార ప్రాజెక్ట్. వికీపీడియా ఎలా స్వేచ్ఛా విజ్ఞాన సర్వస్వమో, వికీసోర్స్ అలా స్వేచ్ఛా మూల గ్రంథాల నిధి.
ఎలా పనిచేస్తుంది?
వికీసోర్స్లో ప్రధానంగా రెండు రకాల పనులు జరుగుతాయి:
- కొత్త పాఠాలను సృష్టించడం: పబ్లిక్ డొమైన్లో ఉన్న లేదా స్వేచ్ఛా లైసెన్సుల క్రింద విడుదల చేయబడిన పుస్తకాలు, కవితలు, నాటకాలు, చట్టపరమైన పత్రాలు మరియు ఇతర రకాల వ్రాతపూర్వక రచనలను స్వచ్ఛంద సేవకులు ఇక్కడ చేరుస్తారు.
- ఉన్న పాఠాలను సరిదిద్దడం: గూగుల్ వంటి సంస్థలు పెద్ద సంఖ్యలో పుస్తకాలను స్కాన్ చేస్తున్నప్పటికీ, వాటిలో అనేక తప్పులు దొర్లే అవకాశం ఉంది. అక్షర దోషాలు, వాక్య నిర్మాణ లోపాలు మరియు అసలు పుస్తకం యొక్క ఫార్మాట్ను సరిగా గుర్తించకపోవడం వంటి సమస్యలు ఉండవచ్చు. వికీసోర్స్లోని స్వచ్ఛంద సేవకులు ఈ స్కాన్ చేసిన పాఠాలను జాగ్రత్తగా పరిశీలించి, వాటిని సరిదిద్ది, అసలు రూపానికి దగ్గరగా తీసుకువస్తారు.
- ఇలా : https://te.m.wikisource.org/wiki/ఎందరో_వికీమీడియన్లు
వికీపీడియాలో విషయాలు నిరంతరం మారుతూ ఉంటాయి, కానీ వికీసోర్స్లో ఒకసారి ఒక పాఠ్యం పూర్తిగా సరిదిద్దబడి, ధృవీకరించబడిన తర్వాత, దానిని మార్చాల్సిన అవసరం చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. ఇది విశ్వసనీయమైన మూలాల యొక్క స్థిరమైన సేకరణను నిర్ధారిస్తుంది.
మీరు ఎలా సహాయం చేయగలరు?
వికీసోర్స్లో స్వచ్ఛంద సేవకులకు అనేక అవకాశాలు ఉన్నాయి:
- ప్రూఫ్ రీడింగ్: స్కాన్ చేసిన పాఠ్యంలోని తప్పులను సరిదిద్దడం.
- ఫార్మాటింగ్: పుస్తకం యొక్క అసలు లేఅవుట్ను (అధ్యాయాలు, పేజీలు, ఫుట్నోట్లు మొదలైనవి) పునఃసృష్టి చేయడం.
- కొత్త పాఠాలను అప్లోడ్ చేయడం: పబ్లిక్ డొమైన్లో ఉన్న లేదా స్వేచ్ఛా లైసెన్సు కలిగిన రచనలను చేర్చడం.
ప్రారంభించడానికి, మీరు ప్రస్తుతం ప్రూఫ్ రీడింగ్ జరుగుతున్న పుస్తకాలను కమ్యూనిటీ పోర్టల్, నెలవారీ ప్రూఫ్ రీడ్, అసంపూర్ణ వచనాల వర్గం లేదా ఇటీవలి మార్పుల జాబితాలో కనుగొనవచ్చు.
పని చేసే విధానం
- ఒక పత్రాన్ని ఎంచుకోండి: మీకు ఆసక్తి ఉన్న లేదా పని చేయాలనుకుంటున్న ఒక అసంపూర్ణ పత్రాన్ని కనుగొనండి. ఈ పత్రాలు సాధారణంగా "ఇండెక్స్" అనే నేమ్స్పేస్లో ఉంటాయి.
- మూలాన్ని చూడండి: పత్రం యొక్క "సోర్స్" ట్యాబ్పై క్లిక్ చేయడం ద్వారా స్కాన్ చేసిన అసలు ప్రతిని చూడవచ్చు.
- సవరించడం ప్రారంభించండి: "ఎడిట్" ట్యాబ్పై క్లిక్ చేసి, వికీ మార్కప్ ఉపయోగించి పాఠ్యాన్ని సరిదిద్దండి మరియు ఫార్మాట్ చేయండి. ఎడమవైపు ఎడిట్ చేసే ప్రాంతం మరియు కుడివైపు స్కాన్ చేసిన ప్రతి కనిపిస్తాయి. హెడర్, పేజ్ బాడీ మరియు ఫుటర్ వంటి ప్రత్యేక ప్రాంతాలపై శ్రద్ధ వహించండి.
- ప్రివ్యూ మరియు సేవ్: మీరు చేసిన మార్పులను తనిఖీ చేయడానికి "ప్రివ్యూను చూపించు" నొక్కండి మరియు సంతృప్తి చెందిన తర్వాత "సేవ్" నొక్కండి.
- దశలను నిర్వహించడం: ప్రతి పేజీ ప్రూఫ్ రీడ్ చేయబడి, ధృవీకరించబడే వరకు వివిధ దశల ద్వారా వెళుతుంది. మీరు ఒక దశను పూర్తి చేయలేకపోతే, వెనుకకు వెళ్లడానికి దశ సూచికను ఉపయోగించవచ్చు.
- ట్రాన్స్క్లూజన్: ఒక అధ్యాయం లేదా సహేతుకమైన విభాగం పూర్తయిన తర్వాత, దానిని "ట్రాన్స్క్లూజన్" అనే ప్రక్రియ ద్వారా పుస్తకం యొక్క ప్రధాన పేజీలో చేర్చవచ్చు.
కొత్త ప్రాజెక్ట్ను ప్రారంభించడం
మీరు కొత్త పత్రాన్ని వికీసోర్స్కు అప్లోడ్ చేయాలనుకుంటే, ఈ దశలను అనుసరించాలి:
- పత్రం ఇప్పటికే వికీసోర్స్లో లేదని నిర్ధారించుకోండి.
- దాని కాపీరైట్ షరతులు స్వేచ్ఛా వినియోగానికి అనుకూలంగా ఉన్నాయో లేదో తనిఖీ చేయండి.
- పుస్తకంలోని పేజీల యొక్క చిత్రాలను వికీమీడియా కామన్స్కు అప్లోడ్ చేయండి.
- పేజీల యొక్క టెక్స్ట్ను అప్లోడ్ చేయండి.
- ప్రధాన నేమ్స్పేస్లో ఒక పేజీని సృష్టించండి.
- అధ్యాయాలు లోడ్ అవుతున్నప్పుడు, పేజీలను ప్రధాన నేమ్స్పేస్కు ట్రాన్స్క్లూడ్ చేయండి.
- తగిన కాపీరైట్, వర్గం మరియు అసంపూర్ణత ట్యాగ్లను జోడించండి.
- ప్రూఫ్ రీడింగ్ ప్రారంభించండి.
- తగిన పోర్టల్లో ఎంట్రీలను జోడించండి.
- రచయిత పేజీకి ఎంట్రీని జోడించండి (అవసరమైతే సృష్టించండి).
- పత్రం ధృవీకరించబడిన తర్వాత, అసంపూర్ణత ట్యాగ్లను తొలగించండి.
ఒక ఉదాహరణగా, "జాతుల రకాలు ఏర్పడే ధోరణిపై" అనే ఒకే పేజీ వ్యాసం యొక్క వికీ మార్కప్ కోడ్ ఇవ్వబడింది, ఇది టెంప్లేట్లు మరియు వర్గాలను ఎలా ఉపయోగించాలో చూపిస్తుంది.
మీకు ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే లేదా సహాయం కావాలంటే, వికీసోర్స్ కమ్యూనిటీ ఎల్లప్పుడూ సహాయం చేయడానికి సిద్ధంగా ఉంటుంది. మీ ప్రశ్నలను Wikisource:Scriptorium/Help లో పోస్ట్ చేయవచ్చు.
వికీసోర్స్ అనేది జ్ఞానాన్ని మరియు సంస్కృతిని భవిష్యత్ తరాలకు అందించే ఒక ముఖ్యమైన ప్రాజెక్ట్
వికీసోర్స్కు మొబైల్ ద్వారా తోడ్పడటం
[మార్చు]- మొబైల్ బ్రౌజర్లో వికీసోర్స్ తెరవండి
- https://wikisource.org అడ్రస్లోకి వెళ్లండి
- ఎగువ కుడి మూలలోని "లాగిన్" బటన్ను నొక్కి ఖాతాతో ప్రవేశించండి
- పని చేయడానికి పేజీని ఎంచుకోండి
- ప్రధాన పేజీ నుండి "పేజీ మ్యాప్"ని ఎంచుకోండి
- పసుపు రంగులో గుర్తించబడిన పేజీలను మొదట ఎంచుకోవడం మంచిది (ఇవి సాధారణంగా ప్రారంభకులకు అనుకూలంగా ఉంటాయి)
దిద్దుబాటు ప్రక్రియ
[మార్చు]- ఎడిట్ మోడ్లోకి ప్రవేశించండి
- ఎంచుకున్న పేజీపై "ఎడిట్" ట్యాబ్ను నొక్కండి
- వికీ మార్కప్ ఫార్మాట్లో టెక్స్ట్ కనిపిస్తుంది
- పేజీ నిర్మాణాన్ని అర్థం చేసుకోండి
- ఎడమ వైపు: ఎడిట్ ఏరియా (3 ప్రధాన భాగాలు)
- హెడర్ (రన్నింగ్ హెడ్లు)
- పేజీ బాడీ (ప్రధాన విషయం)
- ఫుటర్ (ఫుట్నోట్స్, పేజీ నంబర్లు)
- ఎడమ వైపు: ఎడిట్ ఏరియా (3 ప్రధాన భాగాలు)
- మార్పులు చేయండి
- పేరాలు మార్చడానికి డబుల్ ఎంటర్ ఉపయోగించండి
- ప్రత్యేక శ్రద్ధ అవసరమైన ప్రాంతాలు:
- పేజీ సరిహద్దులను దాటే పదాలు
- ఫుట్నోట్స్
- పట్టికలు
- మీ మార్పులను సేవ్ చేయండి
- "ప్రివ్యూ" బటన్ను నొక్కి మీ మార్పులను సరిచూసుకోండి
- సంతృప్తి చెందితే "సేవ్" బటన్ను నొక్కండి
కొత్త ప్రాజెక్ట్ ప్రారంభించడం (ఉదాహరణ)
[మార్చు]- కొత్త పత్రాన్ని అప్లోడ్ చేయడానికి దశలు:
- వికీసోర్స్లో ఇప్పటికే డాక్యుమెంట్ లేదని నిర్ధారించుకోండి
- కాపీరైట్ షరతులను తనిఖీ చేయండి
- చిత్రాలను వికీమీడియా కామన్స్కు అప్లోడ్ చేయండి
- టెక్స్ట్ను అప్లోడ్ చేయండి
- పేజీ ఫార్మాటింగ్ (ఉదాహరణ):
{{తలకట్టు
| శీర్షిక = [[వికీపీడియా స్వయంశిక్షణ]]
| రచయిత = వికీమీడియా ఫౌండేషన్
| అనువాదం=వికీసోర్స్ సభ్యులు
| విభాగము = ప్రధాన భాగం
| ముందరి =
| తదుపరి =[[వికీపీడియా స్వయంశిక్షణ అనుబంధం-1]]
| వివరములు = {{ featured download|వికీపీడియా స్వయంశిక్షణ}}
|సంవత్సరం=2013
|editor = అర్జున రావు చెవల
}}
<!--{{ అనువాద స్థితి|100%| దిద్దబడిన-తెలుగు}}-->
[[File:Welcome_to_Wikipedia_brochure_TE.png|Center|600px]]
<pages index="Welcome to Wikipedia brochure EN, for print.pdf" from=1 to=20/>
*[[వికీపీడియా స్వయంశిక్షణ అనుబంధం-1]]
*[[వికీపీడియా స్వయంశిక్షణ అనుబంధం-2]]
ముఖ్యమైన చిట్కాలు
[మార్చు]- మొబైల్ స్క్రీన్లో ఎడిటింగ్ సులభం కోసం ల్యాండ్స్కేప్ మోడ్ను ఉపయోగించండి
- క్లిష్టమైన ఫార్మాటింగ్ కోసం డెస్క్టాప్ వెర్షన్ను ఉపయోగించడం మంచిది
- సందేహాలు ఉంటే "Talk" పేజీలో సహాయం కోరండి.
వికీబుక్స్ Wikibooks https://te.wikibooks.org/
[మార్చు]వికీబుక్స్ అనేది వికీమీడియా ఫౌండేషన్ ప్రాజెక్టులలో ఒకటి, ఉచిత పాఠ్య పుస్తకాలు, మాన్యువల్స్ మరియు ఇతర విద్యా సామగ్రిని సృష్టించే ప్లాట్ఫారం. వికీబుక్స్ (Wikibooks) ఒక ఉచిత ఇ-లర్నింగ్ ప్లాట్ఫార్మ్, ఇక్కడ మీరు విద్యా పుస్తకాలు, గైడ్లు మరియు ట్యుటోరియల్లను సృష్టించవచ్చు లేదా సవరించవచ్చు.
వికీబుక్స్కు సహకరించడానికి ప్రాజెక్ట్ ఐడియాలు
[మార్చు]- భాషా పాఠాలు: గొండి, కోయ, కోలామి, నాయక్, చెంచు, కైకాడి, యెరుకుల, లంబాడి, నక్కల, కొండ కమ్మర వంటి భాషలు నేర్చుకోవడానికి లేదా ఇతర భాషలను తెలుగులో నేర్పించడానికి పాఠాలు
- ప్రాథమిక కంప్యూటర్ నైపుణ్యాలు: మొబైల్ ఫోన్ లేదా కంప్యూటర్ ఉపయోగించడానికి మార్గదర్శి
- పాఠశాల విద్య పుస్తకాలు: గణితం, విజ్ఞానశాస్త్రం లేదా సామాజిక అధ్యయనాలు వంటి విషయాలపై పాఠాలు
మొబైల్ నుండి కొద్దిగా మరియు క్రమంగా సహకరించడం మంచిది. చిన్న మార్పులతో ప్రారంభించి, మీ అనుభవం పెరిగిన తర్వాత పెద్ద సహకారానికి వెళ్లండి.
ఎందుకు సహకరించాలి?
[మార్చు]నిజమైన స్వేచ్ఛ
[మార్చు]ఈ సైట్లోని ప్రతి పాఠ్యపుస్తకం ఉచిత కంటెంట్ లైసెన్స్ క్రింద విడుదల చేయబడింది. దీని అర్థం అవి ఎప్పటికీ ఉచితంగా ఉంటాయి. ఈ మెటీరియల్లను ఉపయోగించకుండా, సవరించకుండా లేదా పంపిణీ చేయకుండా ఎవరూ మిమ్మల్ని ఆపలేరు. అంతేకాదు, ఈ మెటీరియల్ల నుండి ఉద్భవించిన ఏ రచనలైనా శాశ్వతంగా సవరించడానికి మరియు పంపిణీ చేయడానికి స్వేచ్ఛగా ఉంటాయని లైసెన్స్ హామీ ఇస్తుంది.
ఉచితం - ఒక్క రూపాయి కూడా అవసరం లేదు
[మార్చు]అదే లేదా అలాంటి సమాచారం ఉచితంగా అందుబాటులో ఉన్నప్పుడు మీరు నిజంగా పాఠ్యపుస్తకం కోసం డబ్బు ఖర్చు చేయాలనుకుంటున్నారా? వికీబుక్స్ పాఠ్యపుస్తకాలను ఎవరైనా ఉచితంగా పొందవచ్చు.
విద్యారంగం వాస్తవ ప్రపంచాన్ని కలుస్తుంది
[మార్చు]మా పాఠ్యపుస్తకాలను ఆయా రంగాల్లో అనుభవం ఉన్న వ్యక్తులు ప్రారంభిస్తారు. వికీబుక్లోని సభ్యులు నిరంతరం కంటెంట్ను మెరుగుపరుస్తారు. ఇది కేవలం అదనపు ఆదాయం కోసం ప్రయత్నించే ప్రొఫెసర్ల సమూహం కాదు, మంచి గ్రేడ్లు పొందడానికి మరియు తదుపరి స్థాయికి సిద్ధం కావడానికి తక్కువ బాధాకరమైన మార్గంలో విషయాలు నేర్చుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్న వ్యక్తుల సమాజం. అందుకే మా పాఠ్యపుస్తకాలు అర్థవంతంగా ఉంటాయి.
ఎప్పటికప్పుడు తాజాకరణలు
[మార్చు]ఈ రంగంలో వచ్చిన తాజా మార్పులను కలిగి ఉన్న తదుపరి ఎడిషన్ కోసం మీరు నెలలు లేదా సంవత్సరాలు వేచి ఉండాల్సిన అవసరం లేదు. ఒక ఆవిష్కరణ లేదా పురోగతి జరిగిన వెంటనే, ఆ మార్పును ప్రతిబింబించేలా పాఠ్యాన్ని నవీకరించవచ్చు.
అంతర్లీనంగా అభిప్రాయ సేకరణ
[మార్చు]ప్రతి పాఠ్యపుస్తక పేజీకి దాని స్వంత చర్చా పేజీ ఉంటుంది, ఇక్కడ విద్యార్థులు ఒకరినొకరు ప్రశ్నలు అడగవచ్చు మరియు మెటీరియల్తో ఒకరికొకరు సహాయం చేసుకోవచ్చు. ప్రతి పేజీ దిగువన ఉన్న ఇంటర్ఫేస్ ద్వారా పాఠకుల అభిప్రాయాన్ని కూడా సేకరించవచ్చు.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా విద్యా సామగ్రికి అందుబాటు
[మార్చు]ప్రపంచవ్యాప్తంగా వెబ్ సదుపాయం ఉన్న అభ్యాసకులు ఆర్థిక స్థితి, స్థానిక/ప్రాంతీయ విద్యా పరిమితులు లేదా విద్యా సంస్థకు సామీప్యతతో సంబంధం లేకుండా నాణ్యమైన విద్యా సమాచారాన్ని పొందగలరు.
విద్యాపరమైన సౌలభ్యం
[మార్చు]సమయ పరిమితులు లేవు. మీరు మీ స్వంత వేగంతో కంటెంట్ను నేర్చుకోవచ్చు మరియు ఉపయోగించవచ్చు.
ఎవరు సహకరిస్తారు?
[మార్చు]ఎవరైనా స్వేచ్ఛగా సహకరించవచ్చు. ఏదైనా విషయం గురించి తెలుసుకోవడానికి ఉత్తమ మార్గాలలో ఒకటి దానిని వేరొకరికి నేర్పించడం. మీకు నిజంగా ఎంత బాగా తెలుసో పరీక్షించుకోండి. మీరు చదువుతున్న అంశానికి సంబంధించిన పాఠ్యపుస్తకాన్ని ఉపయోగించుకోవడానికి మరియు దానిపై పని చేయడానికి ఈ సైట్ మీకు అవకాశం ఇస్తుంది. మరియు ఇది పూర్తిగా ఉచితం!
కొద్ది సంవత్సరాలలో, పూర్తిగా స్వచ్ఛంద ప్రయత్నాల ద్వారా, వికీపీడియా వెబ్లోని ప్రముఖ విజ్ఞాన సర్వస్వాలలో ఒకటిగా మారింది. (వికీపీడియా ఎన్సైక్లోపీడియా బ్రిటానికా ఆన్లైన్ కంటే ఎక్కువ ట్రాఫిక్ను కలిగి ఉంది!) వికీబుక్స్ ఈ విజయాన్ని వీలైనంత తక్కువ సమయంలో పునరావృతం చేయడానికి ప్రయత్నిస్తోంది.
మానవతావాదులు
[మార్చు]ఈ సైట్లో అభివృద్ధి చేయబడిన ప్రతి మెటీరియల్ సమాచారం ఎప్పటికీ ఉచితంగా ఉంటుందని హామీ ఇచ్చే లైసెన్స్ క్రింద విడుదల చేయబడుతుంది. ఓపెన్ టెక్స్ట్బుక్ ప్రాజెక్ట్కు మీరు జోడించే ప్రతి చిన్న భాగంతో ఒక శాశ్వతమైన వారసత్వాన్ని వదిలివేయండి. ఇది నిజంగా మానవత్వానికి తిరిగి ఇవ్వడం మరియు మీ తోటి మానవులకు సహాయం చేస్తున్నప్పుడు మీకు మీరే సహాయం చేసుకోవడం.
ఉపాధ్యాయులు
[మార్చు]మీరు ఉపయోగిస్తున్న పాఠ్యపుస్తకం రాసిన వ్యక్తి కంటే మీరు ఒక అంశాన్ని బాగా వివరించగల సందర్భాలు మీకు తెలుసు. వికీబుక్స్లో ఉపాధ్యాయులకు ఆ సమాచారాన్ని ఎలా నిర్వహించాలి మరియు ప్రదర్శించాలి అనే దానిపై చురుకైన పాత్ర పోషించే అవకాశం ఉంది మరియు మీ తరగతి గదిలో మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న విద్యార్థులకు శాశ్వతమైన సహకారాన్ని అందించగలరు.
ఉపాధ్యాయులు పాఠ్యపుస్తకాన్ని అభివృద్ధి చేయడాన్ని తరగతి ప్రాజెక్టుగా కూడా పరిగణించవచ్చు. విద్యార్థులు కేవలం విషయం గురించే కాకుండా, సహకార కళను కూడా నేర్చుకుంటారు మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఇతర విద్యార్థులతో సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంటారు. విద్యార్థులు ఈ అంశాన్ని ఎలా గ్రహిస్తారనే దానిపై విలువైన అంతర్దృష్టులను పొందగలగడం ద్వారా ఇది ఉపాధ్యాయులకు కూడా ఒక గొప్ప అభ్యాస కార్యకలాపం.
ఇంజనీర్లు
[మార్చు]సంస్థ అంతటా చెల్లాచెదురుగా ఉన్న అంతుచిక్కని రిఫరెన్స్ టెక్స్ట్ల కోసం వెతకడం లేదా మీ రంగంలోని అస్థిరత్వం కారణంగా ప్రతి కొన్ని నెలల నుండి సంవత్సరాలకు ఒకసారి కొత్త రిఫరెన్స్ డేటా కోసం బడ్జెట్ కేటాయించడం మీకు విసుగు తెప్పిస్తుందా? ఇక్కడ ఉంచబడిన మెటీరియల్ మరియు చివరికి చాలా మంది వినియోగదారులచే సరిచూడబడిన సమాచారం, మీకు మంచి ఇంటర్నెట్ సదుపాయం ఉంటే ఇప్పుడు ఒక క్లిక్ దూరంలో ఉంది. మీ భౌతిక రిఫరెన్స్ లైబ్రరీ వలె కాకుండా, ఫీల్డ్ వర్క్ చేస్తున్నప్పుడు కూడా మీ పోర్టబుల్ కంప్యూటర్లో దీనిని వీక్షించవచ్చు.
పరిశ్రమ నాయకులు
[మార్చు]నేటి విద్యార్థులు రేపటి కార్యాలయానికి సిద్ధంగా ఉండటం మీకు అవసరం. ఆ జ్ఞానాన్ని ఈరోజే వారి చేతుల్లోకి తీసుకురావడానికి సహాయం చేయండి, మరియు అది వారు ఎల్లప్పుడూ తిరిగి వెళ్లి చూడగలిగే ఒక ప్రదేశంలో నిల్వ చేయబడుతుంది.
కొన్నిసార్లు, సమాచారం ఇవ్వకపోవడానికి కొన్ని కారణాలు ఉండవచ్చు. అవి:
చట్టపరమైన కారణాలు
[మార్చు]మీరు క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-అలైక్ లైసెన్స్ 3.0 మరియు GNU ఫ్రీ డాక్యుమెంటేషన్ లైసెన్స్ క్రింద లైసెన్స్ పొందగల మెటీరియల్ను అందించే స్థితిలో లేకపోతే, మీరు సహకరించలేరు. మీరు అందించే మెటీరియల్పై కాపీరైట్ మీ స్వంతం అయి ఉండాలి లేదా దానికి అనుకూలమైన లైసెన్స్ కలిగి ఉండాలి లేదా అది పబ్లిక్ డొమైన్లో ఉండాలి. వివరాల కోసం వికీబుక్స్:కాపీరైట్స్ చూడండి. కాపీరైట్ యజమాని అనుమతి లేకుండా కాపీరైట్ చేయబడిన మెటీరియల్ను ఎప్పటికీ సమర్పించవద్దు. (పబ్లిక్ డొమైన్ కాపీరైట్కు భిన్నంగా పరిగణించబడుతుంది).
చట్టపరమైన సమస్యలు మీరు ఊహించని ప్రాంతాల నుండి కూడా రావచ్చు. ఉదాహరణకు, జర్మనీ వంటి కొన్ని దేశాలలో, ఉద్యోగి చేసిన అన్ని ఆవిష్కరణలపై యజమానికి చట్టపరమైన హక్కు ఉంటుంది - ఉద్యోగి తన ఖాళీ సమయంలో చేసినా లేదా ఉద్యోగి నియమించబడిన నైపుణ్యం ఉన్న రంగానికి వెలుపల చేసినా కూడా. ఈ హక్కు యజమాని నుండి స్పష్టమైన ఒప్పందం లేకుండా ఆలోచనల ప్రచురణను నిరోధిస్తుంది. ఇటువంటి విషయాలు తరచుగా పని ఒప్పందాలలో పేర్కొనబడవు, ఎందుకంటే ఇది చట్టం.
కొన్ని దేశాలు మరియు వృత్తులలో ఉద్యోగులు ఏదో ఒక ప్రవర్తనా నియమావళి లేదా నీతి నియమావళిపై సంతకం చేయాలని కోరే వింత ధోరణి కూడా ఉంది. వ్యాపారంలో కొన్ని నీతులకు కట్టుబడి ఉండటం చెడ్డ ఆలోచన కాదు, కానీ ఈ నిబంధనలు తరచుగా కంపెనీ నుండి స్పష్టమైన (వ్రాతపూర్వక) ఒప్పందం లేకుండా (ఉదాహరణకు కంపెనీ యొక్క చట్టపరమైన మరియు PR విభాగాలు) ఉద్యోగి ఏమి ప్రచురించడానికి అనుమతించబడతారో (ఏదైనా ఉంటే) కొన్ని పరిమితుల్లోకి చొరబడతాయి.
ఆర్థిక కారణాలు
[మార్చు]మీరు రాయల్టీలు లేదా పుస్తకాన్ని అమ్మడం ద్వారా లాభం పొందే ప్రత్యేక హక్కును కోరుకుంటే, సహకరించవద్దు. అయితే, వికీబుక్స్లో అందుబాటులో ఉన్న పాఠ్యపుస్తకాలను అమ్మడం ద్వారా ఎవరైనా డబ్బు సంపాదించవచ్చు, క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-అలైక్ లైసెన్స్ 3.0 మరియు GNU ఫ్రీ డాక్యుమెంటేషన్ లైసెన్స్ యొక్క నిబంధనలను పాటిస్తే.
నియంత్రణ
[మార్చు]మీ పని యొక్క పరిణామం, పంపిణీ మరియు ఉపయోగంపై మీరు పూర్తి నియంత్రణను కలిగి ఉండాలనుకుంటే, సహకరించవద్దు. వికీబుక్స్ యాజమాన్యం గురించి కాదు, సహకారం గురించి.
పుస్తకాన్ని ప్రారంభించడం
[మార్చు]షార్ట్కట్: WB:NEW
పుస్తకాలు, అధ్యాయాలు మరియు పేజీలను ఎవరైనా సృష్టించవచ్చు, తిరిగి వ్రాయవచ్చు, మార్చవచ్చు, పేరు మార్చవచ్చు మరియు మెరుగుపరచవచ్చు. అధ్యాయాలను క్రమంలో మార్చవచ్చు, జోడించవచ్చు మరియు తొలగించవచ్చు. పుస్తకాలు వికీబుక్స్ దేని గురించి అనే నిర్వచనానికి అనుగుణంగా ఉండాలి.
కొత్తది ప్రారంభించే ముందు, మీ పని ఇప్పటికే ఉన్న పుస్తకంలో భాగంగా ఉండగలదా అని చూడటానికి వికీబుక్స్ స్టాక్స్/డిపార్ట్మెంట్లను తనిఖీ చేయండి. బహుశా సంబంధిత పేజీకి వచనాన్ని జోడించడం మంచిది (ముఖ్యంగా వచనం చాలా పొడవుగా లేకపోతే); ఆ పేజీ పెరిగిన తర్వాత, దానిని ఎల్లప్పుడూ ప్రత్యేక పేజీలుగా విభజించవచ్చు.
ప్రాథమిక పరిగణనలు
[మార్చు]పునరుక్తి
[మార్చు]ప్రపంచానికి నిజంగా ఒకే అంశంపై 1001వ పరిచయం అవసరమా? వెబ్, లైబ్రరీలు మరియు ఇతర డాక్యుమెంటేషన్ ప్రాజెక్టులు ఇప్పటికే ఒక అంశం గురించి ఉచిత సమాచారంతో నిండి ఉంటే, నిజంగా మరొక డాక్యుమెంట్ అవసరమా? బహుశా ఇప్పటికే ఉన్న ప్రాజెక్ట్కు మద్దతు ఇవ్వడానికి లేదా నిజంగా అసలైనదాన్ని ప్రారంభించడానికి (మరియు పూర్తి చేయడానికి) సమయం కేటాయించడం మంచిది కావచ్చు?
అల్పత్వం
[మార్చు]మీ కృషి నిజంగా ఏదైనా అల్పమైన "పుస్తకం" కోసం బాగా ఖర్చు చేయబడిందా? తీవ్రమైన సందర్భంలో, ఒక పసుపు పత్రిక (లేదా ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతంలో సమానమైన ప్రచురణ) ఇప్పటికే సంవత్సరాలుగా ఈ అంశాన్ని విస్తృతంగా కవర్ చేసి ఉంటే (మరియు వారు దానిని సరిగ్గా అర్థం చేసుకుంటే), నిజంగా అలాంటి పుస్తకం అవసరమా? మీ కృషిని తక్కువ అల్పమైన పని కోసం ఖర్చు చేయడం మంచిది కాదా?
పట్టుదల లేకపోవడం
[మార్చు]మీ పట్టుదల కేవలం అధ్యాయాల "కోరికల జాబితా"ను రూపొందించడం కంటే ఎక్కువ కాలం ఉంటుందా? పుస్తకంలో కొంత స్థిరత్వాన్ని నిర్ధారించడానికి మీరు క్రమం తప్పకుండా సమయం కేటాయించగలరా మరియు మీరు ఇతర సహకారులను కనుగొంటారని సహేతుకమైన అంచనా ఉందా? అలా కాకపోతే, ఏదో ఒక విషయం గురించి అంతిమ పుస్తకం కోసం నిర్మాణాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి తొందరపడి, ఆపై పుస్తకాన్ని వదిలివేయడం కంటే ఇప్పటికే ఉన్న పుస్తకానికి చిన్న భాగాలను అందించడానికి మీ సమయాన్ని వెచ్చించడం మంచిది.
సంక్లిష్టమైన నియమాలు లేవు
[మార్చు]మంచి పుస్తకాన్ని ఎలా సృష్టించాలో మరియు కొత్త ఆలోచనలను ఎలా కనుగొనాలో మీరు ఇప్పటికే ఉన్న వాటిని విశ్లేషించడం ద్వారా నేర్చుకోవచ్చు. పుస్తకం యొక్క ఆకారాన్ని నిర్ణయించే కఠినమైన విధానాలు వికీబుక్స్లో లేవు కాబట్టి పూర్తిగా భిన్నంగా రూపొందించబడిన పుస్తకాలను మీరు కనుగొంటే ఆశ్చర్యపోకండి. సాధారణంగా, వికీబుక్స్ను ఉపయోగించడం మరియు డెస్క్టాప్ PCని ఎలా అసెంబుల్ చేయాలి వంటి కొన్ని ఫీచర్ చేసిన పుస్తకాలను చూడటం మంచిది.
పుస్తక నామకరణ సంప్రదాయాలను సమీక్షించండి.
పుస్తక శీర్షికను జాగ్రత్తగా ఎంచుకోండి. పేర్లు ముఖ్యమైనవి, తప్పులను సరిదిద్దడానికి సమయం పట్టవచ్చు, కాబట్టి మొదటిసారి సరిగ్గా చేయడం ఎల్లప్పుడూ మంచిది.
కొత్త పుస్తకం గురించి మీకు కొన్ని బలమైన ఆలోచనలు వచ్చిన తర్వాత, కొన్ని పేరాలు వ్రాసి దాని కోసం ఒక రూపురేఖలను రూపొందించండి.
రచనా శైలిని మరియు కంటెంట్ను ఎలా ఫార్మాట్ చేయాలో నిర్ణయించుకోండి. ఆలోచనల కోసం వికీబుక్స్:మాన్యువల్ ఆఫ్ స్టైల్ చూడండి.
రూపురేఖలు మరియు పరిధిని నిర్వచించడం
[మార్చు]వికీబుక్స్ అంటే ఇతరులతో కలిసి పనిచేయడం. కొత్త పుస్తకానికి ఇతరులు తోడ్పడటానికి, పుస్తకం యొక్క భావన, లేఅవుట్ మరియు పరిధిని ప్రారంభం నుండే నిర్వచించి ప్రచురించడం చాలా సహాయపడుతుంది. ఇది ఒక రకమైన ఒప్పందంగా పనిచేస్తుంది మరియు పుస్తకంలో ఏమి ఉండాలి లేదా ఉండకూడదు మరియు పుస్తకం ఎలా కనిపించాలి అనే దాని గురించి సుదీర్ఘ చర్చలను నివారించవచ్చు. దయచేసి ఇలాంటి వికీలో "మీ" పుస్తకం లాంటిదేమీ లేదని గుర్తుంచుకోండి—ఇతర సహకారులు తమను పుస్తకానికి "ప్రధాన రచయితలు"గా అంగీకరించడానికి వారి రచన మరియు నాయకత్వాన్ని ప్రదర్శించడం ప్రారంభ సహకారుల ఇష్టం. కొన్ని పుస్తకాలకు ప్రధాన రచయితలు లేరు మరియు కాలక్రమేణా సహజంగా అభివృద్ధి చెందుతాయి.
పుస్తకాన్ని నిర్వచించడంలో మీరు సమాధానం చెప్పాలనుకుంటున్న కొన్ని ప్రశ్నలు:
- అది ఏ రకమైన పుస్తకం అవుతుంది? రిఫరెన్స్, పాఠ్య పుస్తకం, స్వీయ అధ్యయన కోర్సు, ట్యుటోరియల్, ప్రయోగ సూచనలు, ప్రయాణ నివేదిక మొదలైనవి.
- లక్ష్య ప్రేక్షకులు ఎవరు? వారి వయస్సు ఎంత? వారి నేపథ్యం ఏమిటి? వారి పఠన నైపుణ్యాలు ఎంత అభివృద్ధి చెందాయి? వారు పిల్లలా లేదా పెద్దలారా, విద్యార్థులా, అభిరుచి గలవారా, లేదా నిపుణులా, పరిశోధకులా లేదా శాస్త్రవేత్తలా? అభిరుచి గల వ్యక్తికి ఉన్నత స్థాయి అనేది పరిశోధకుడి స్థాయి కంటే చాలా భిన్నంగా ఉంటుంది.
- పుస్తకం యొక్క పరిధి ఏమిటి? మీరు ఎంత కవర్ చేయాలనుకుంటున్నారు - అంశం, చరిత్ర మరియు/లేదా ప్రేక్షకుల స్థాయి పరంగా - మీరు ఎక్కడ ప్రారంభించాలో మరియు ఎక్కడ ముగించాలో నిర్ణయించడంలో సహాయపడుతుంది. ఇది ఏమి వదిలివేయాలో మరియు ఏమి చేర్చాలో కూడా నిర్ణయిస్తుంది.
ఈ సమాచారాన్ని పుస్తకం ప్రారంభంలో మరియు చర్చా పేజీలో ప్రచురించండి, తద్వారా ప్రజలు ఇది సరైన పుస్తకమో లేదా వారు చదవాలనుకుంటున్నారో లేదో నిర్ణయించుకోవచ్చు.
మొదటి పేజీ రాయండి
[మార్చు]మీ పుస్తకాన్ని ఎలా అమర్చాలి మరియు పేరు పెట్టాలి అనే దానిపై నామకరణ విధానాన్ని చదవండి. పుస్తకం యొక్క విషయసూచిక కోసం కొత్త పేజీని సృష్టించడం గురించి వివరాల కోసం సహాయం: పేజీలను సందర్శించండి. సంక్షిప్తాలు లేకుండా చిన్నగా మరియు వివరణాత్మకంగా ఉండే శీర్షికను ఎంచుకోండి. మీకు కావలసిన విధంగా పేజీని సృష్టించండి మరియు దానిని సేవ్ చేయండి.
పేజీలను సృష్టించేటప్పుడు సమర్పించే ముందు టెక్స్ట్ను స్పెల్ చెకర్తో తనిఖీ చేయడం కూడా మంచి పద్ధతి. అసలు పేజీ యొక్క కాపీని తీసుకొని, దానిపై పని చేసి, సవరించిన కాపీని తిరిగి అతికించడం మీకు మరింత సౌకర్యంగా అనిపించవచ్చు. వికీబుక్స్ దాని పరిధిని (మరియు లోతును) పెంచడానికి సరికొత్త అంశాలను సృష్టించడం గొప్ప మార్గం.
పుస్తకాన్ని ప్రజలకు చూపించండి
[మార్చు]పుస్తకాన్ని ఇతర వినియోగదారులకు అందుబాటులో ఉంచండి. అయితే, ప్రజలు దానిని ఇటీవలి మార్పులలో చూడగలరు, కానీ ఆ జాబితాలో దాని దృశ్యమానత శాశ్వతం కాదు, కాబట్టి మీరు దానిని సరిగ్గా వర్గీకరించాలి. పుస్తకాన్ని తగిన వర్గంలో ఉంచడానికి ప్రధాన పేజీలో {{షెల్ఫ్లు}} టెంప్లేట్ను ఉంచండి. మీ పుస్తకాన్ని ఏ షెల్ఫ్లో ఉంచాలో మీకు ఖచ్చితంగా తెలియకపోతే, మీరు వికీబుక్స్ స్టాక్లు/డిపార్ట్మెంట్లను బ్రౌజ్ చేయవచ్చు లేదా ప్రాజెక్ట్ల రీడింగ్ రూమ్లో అడగవచ్చు. పుస్తకం యొక్క కొత్త స్థితిని సూచించడానికి ప్రధాన పేజీలో {{status|0%}} ఉంచండి మరియు పుస్తకం అభివృద్ధి చెందుతున్నప్పుడు 25% ఇంక్రిమెంట్లలో సర్దుబాటు చేయండి. మీ పుస్తకాన్ని అక్షర క్రమంలో (వర్తిస్తే) {{అక్షరమాల}}తో జోడించండి
మొబైల్ బ్రౌజర్ ద్వారా వికీబుక్స్కు ప్రవేశించడం
[మార్చు]- మొబైల్ బ్రౌజర్లో https://www.te.wikibooks.org తెరవండి.
- లాగిన్ (ఖాతా ఉంటే) లేదా ఖాతా సృష్టించుకోండి (ఇది ఎడిట్లను ట్రాక్ చేయడానికి సహాయపడుతుంది).
మొబైల్ పరికరం ద్వారా వికీబుక్స్కు సహకరించడం చాలా సులభం. మీరు మీ స్మార్ట్ఫోన్ లేదా టాబ్లెట్ ఉపయోగించి నేరుగా వెబ్సైట్ను యాక్సెస్ చేయవచ్చు మరియు మార్పులు చేయవచ్చు. ఇక్కడ కొన్ని మార్గాలు మరియు ఉదాహరణలు ఉన్నాయి:
1. చిన్నపాటి దిద్దుబాట్లు చేయడం:
- ఉదాహరణ: మీరు చదువుతున్న పేజీలో ఒక అక్షర దోషాన్ని లేదా వ్యాకరణ తప్పును గుర్తించారు.
- మొబైల్లో చేయవలసినది: పేజీ దిగువన లేదా పైన ఉన్న "సవరించు" (Edit) అనే లింక్ను ట్యాప్ చేయండి. మొబైల్ ఎడిటర్ తెరవబడుతుంది. తప్పును సరిదిద్ది, మార్పుల సారాంశాన్ని (ఉదాహరణకు: "అక్షర దోషం సరిదిద్దబడింది") నమోదు చేసి, "మార్పులను భద్రపరచు" (Save changes) బటన్ను ట్యాప్ చేయండి.
2. వాక్యాలు లేదా పేరాలు మెరుగుపరచడం:
- ఉదాహరణ: ఒక వాక్యం స్పష్టంగా లేదు లేదా మరింత మెరుగ్గా రాయడానికి అవకాశం ఉంది.
- మొబైల్లో చేయవలసినది: "సవరించు" లింక్ను ట్యాప్ చేయండి. అస్పష్టంగా ఉన్న వాక్యాన్ని మరింత స్పష్టంగా ఉండేలా మార్చండి. ఉదాహరణకు, "ఈ విధానం సంక్లిష్టమైనది మరియు సమయం తీసుకుంటుంది" అనే వాక్యాన్ని "ఈ విధానం సంక్లిష్టమైనది మరియు పూర్తి చేయడానికి ఎక్కువ సమయం పడుతుంది" అని మార్చవచ్చు. మార్పుల సారాంశాన్ని నమోదు చేసి, సేవ్ చేయండి.
3. ఫార్మాటింగ్ సరిచేయడం:
- ఉదాహరణ: పేజీలో తప్పుగా ఉన్న హెడ్డింగ్లు, బుల్లెట్ పాయింట్లు లేదా ఇతర ఫార్మాటింగ్ సమస్యలు ఉన్నాయి.
- మొబైల్లో చేయవలసినది: "సవరించు" లింక్ను ట్యాప్ చేయండి. సరైన సింటాక్స్ను ఉపయోగించి ఫార్మాటింగ్ను సరిచేయండి. ఉదాహరణకు, ఒక హెడ్డింగ్ సరిగ్గా ఫార్మాట్ చేయకపోతే (ఉదాహరణకు కేవలం బోల్డ్గా ఉంటే), దానిని "==" హెడ్డింగ్ టెక్స్ట్ "==" వంటి సరైన వికీటెక్స్ట్ ఫార్మాట్లోకి మార్చండి. మార్పుల సారాంశాన్ని నమోదు చేసి, సేవ్ చేయండి.
4. కొత్త సమాచారం కొద్దిగా జోడించడం:
- ఉదాహరణ: ఒక అధ్యాయంలో ఒక ముఖ్యమైన అంశం లేదు లేదా మరింత వివరణ అవసరం. మీకు దాని గురించి కొంత సమాచారం తెలుసు.
- మొబైల్లో చేయవలసినది: "సవరించు" లింక్ను ట్యాప్ చేయండి. సంబంధిత విభాగానికి వెళ్లి, మీ సమాచారాన్ని క్లుప్తంగా మరియు స్పష్టంగా జోడించండి. మీ సమాచారానికి మూలాలు ఉంటే వాటిని కూడా పేర్కొనడానికి ప్రయత్నించండి. మార్పుల సారాంశాన్ని నమోదు చేసి, సేవ్ చేయండి.
5. చర్చా పేజీలలో పాల్గొనడం:
- ఉదాహరణ: ఒక నిర్దిష్ట అంశం గురించి మీకు ప్రశ్న ఉంది లేదా ఒక పేజీలోని కంటెంట్ గురించి అభిప్రాయం చెప్పాలనుకుంటున్నారు.
- మొబైల్లో చేయవలసినది: మీరు చదువుతున్న పేజీ పైన లేదా దిగువన ఉన్న "చర్చ" (Talk) అనే లింక్ను ట్యాప్ చేయండి. ఇది ఆ పేజీకి సంబంధించిన చర్చా పేజీని తెరుస్తుంది. దిగువన ఉన్న "కొత్త అంశాన్ని చేర్చు" (Add topic) లేదా "+" బటన్ను ట్యాప్ చేసి, మీ ప్రశ్న లేదా అభిప్రాయాన్ని నమోదు చేయండి మరియు సేవ్ చేయండి.
మొబైల్లో ఎడిట్ చేసేటప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన విషయాలు:
- మొబైల్ వీక్షణ: మొబైల్ స్క్రీన్ చిన్నగా ఉంటుంది కాబట్టి, పెద్ద ఎత్తున ఎడిట్లు చేయడం కొంచెం కష్టంగా ఉండవచ్చు. చిన్న దిద్దుబాట్లు లేదా మెరుగుదలలకు ఇది అనుకూలంగా ఉంటుంది.
- నెమ్మదైన టైపింగ్: మొబైల్లో టైప్ చేయడం డెస్క్టాప్తో పోలిస్తే నెమ్మదిగా ఉండవచ్చు. కాబట్టి, ఓపికగా ఉండండి.
- వికీటెక్స్ట్: వికీబుక్స్ ఎడిటింగ్ కోసం వికీటెక్స్ట్ అనే మార్కప్ లాంగ్వేజ్ను ఉపయోగిస్తుంది. మొబైల్ ఎడిటర్లో కొన్ని సాధారణ ఫార్మాటింగ్ టూల్స్ ఉన్నప్పటికీ, మరింత క్లిష్టమైన ఫార్మాటింగ్ కోసం మీరు వికీటెక్స్ట్ సింటాక్స్ను తెలుసుకోవలసి ఉంటుంది.
- మార్పుల సారాంశం: మీరు చేసే ప్రతి మార్పుకు ఒక చిన్న సారాంశాన్ని ఇవ్వడం చాలా ముఖ్యం. ఇది ఇతర సంపాదకులకు మీరు ఏమి మార్చారో అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది.
- మునుజూపు: మీరు మార్పులను సేవ్ చేసే ముందు "మునుజూపు" (Preview) బటన్ను ట్యాప్ చేయడం ద్వారా మీ మార్పులు ఎలా కనిపిస్తాయో చూడవచ్చు.
మొబైల్ ద్వారా వికీబుక్స్కు సహకరించడం అనేది జ్ఞానాన్ని పంచుకోవడానికి మరియు ఉచిత విద్యా వనరులను మెరుగుపరచడానికి ఒక గొప్ప మార్గం. మీరు ఎక్కడ ఉన్నా, ఎప్పుడైనా మీ వంతు సహాయం అందించవచ్చు!
చిత్రాలను జోడించడం
[మార్చు]- ముందుగా చిత్రాన్ని వికిమీడియా కామన్స్కి అప్లోడ్ చేయాలి
- అప్పుడు వికీబుక్స్లో ఇలా ఉపయోగించవచ్చు:
[[File:Mouse-click-example.jpg|thumb|మౌస్ క్లిక్ని చూపే ఉదాహరణ]]
కొత్త పుస్తకాన్ని లేదా విభాగాన్ని సృష్టించడం
[మార్చు]1. కొత్త పేజీని సృష్టించడం
[మార్చు]- టప్ సెర్చ్ బాక్స్లో మీరు సృష్టించాలనుకునే పుస్తకం లేదా విభాగం పేరును టైప్ చేయండి
- సెర్చ్ బటన్ను నొక్కండి
- ఆ పేరుతో పేజీ లేకపోతే, "మీరు శోధించిన పేజీ అందుబాటులో లేదు. మీరు దాన్ని సృష్టించవచ్చు" అనే మెసేజ్ కనిపిస్తుంది
- "Create the page" లేదా ఎరుపు రంగు లింక్ను నొక్కండి
ఉదాహరణ: "తెలుగు భాషా వ్యాకరణం" అనే కొత్త పుస్తకాన్ని సృష్టించడానికి దాన్ని శోధించి, కనబడకపోతే "Create the page" ను నొక్కండి
2. కొత్త పుస్తకం నిర్మాణం
[మార్చు]కొత్త పుస్తకం నిర్మాణానికి ఒక ప్రామాణిక టెంప్లేట్:
= తెలుగు భాషా వ్యాకరణం =
== పరిచయం ==
ఈ పుస్తకం తెలుగు భాషా వ్యాకరణాన్ని వివరిస్తుంది.
== విషయసూచిక ==
* అధ్యాయం 1: అక్షరమాల
* అధ్యాయం 2: సంధులు
* అధ్యాయం 3: సమాసాలు
== అధ్యాయం 1: అక్షరమాల ==
తెలుగు అక్షరమాల గురించి వివరాలు ఇక్కడ...
[[Category:తెలుగు భాష]]
[[Category:భాషా పుస్తకాలు]]
ప్రాక్టికల్ టిప్స్
[మార్చు]1. మొబైల్ వ్యూ అనుకూలీకరణ
[మార్చు]- మొబైల్లో సవరించడం కష్టమైతే, బ్రౌజర్లో "Desktop site" ఎంపికను ఎంచుకోండి
- మొబైల్లో చిన్న సవరణలు చేయడానికి కొన్ని విభాగాలను మాత్రమే సవరించండి (పూర్తి పేజీ కాదు)
- ల్యాండ్స్కేప్ మోడ్ ఉపయోగించండి (ఎడిటింగ్ ఏరియా పెద్దగా కనిపిస్తుంది).
- వికీ మార్కప్ చెకర్ (ప్రివ్యూ ఫీచర్) ఉపయోగించి తప్పులు తగ్గించండి.
- స్టబ్ ట్యాగ్ ({{stub}}) ఉంచండి ఒకవేళ పేజీ పూర్తి కాకపోతే.
2. ఆఫ్లైన్ సవరణ
[మార్చు]- మీ ఫోన్లో నోట్ యాప్లో విషయాన్ని ముందుగా రాయండి
- ఇంటర్నెట్ కనెక్షన్ ఉన్నప్పుడు దాన్ని కాపీ చేసి వికీబుక్స్లో పేస్ట్ చేయండి
3. వికీ మార్కప్ ఉదాహరణలు
[మార్చు]మొబైల్ నుండి విరివిగా ఉపయోగించే వికీ మార్కప్లు:
= అధ్యాయం శీర్షిక = (ముఖ్య శీర్షిక)
== విభాగం శీర్షిక == (ఉప శీర్షిక)
=== ఉప-విభాగం శీర్షిక === (చిన్న శీర్షిక)
'''బోల్డ్ టెక్స్ట్'''
''ఇటాలిక్ టెక్స్ట్''
* బుల్లెట్ పాయింట్ 1
* బుల్లెట్ పాయింట్ 2
# క్రమాంక జాబితా 1
# క్రమాంక జాబితా 2
[https://example.com బాహ్య లింక్ పేరు]
[[అంతర్గత పేజీ లింక్]]
{{నోట్|ఇది ఒక గమనిక.}}
ఇతర ఉపయోగకరమైన లింకులు
[మార్చు]- వికీబుక్స్ హెల్ప్ పేజ్ (ఇంగ్లీష్లో).
- వికీ మార్కప్ గైడ్ (ఫార్మాటింగ్ నేర్చుకోవడానికి).
విక్షనరీ Wiktionary https://wiktionary.org/
[మార్చు]విక్షనరీ అనేది ప్రపంచంలోని అన్ని భాషల పదాలకు సంబంధించిన సమాచారం ఇచ్చే ఉచిత బహుభాషా నిఘంటువు.విక్షనరి అనేది ఎవరికైనా స్వేచ్ఛగా పాల్గొనదగిన బహుభాషా పదకోశం. మనందరం సంకల్పించి ఒక సంవత్సరం పాటు కష్టపడి మాండలిక, మౌఖిక పదాలను అర్థం, స్వరూపం, ఉదాహరణలతో సహా చేరిస్తే, ఇది ఒక గొప్ప తెలుగునిఘంటువుగా మారుతుంది.
ఇది సాధారణ నిఘంటువులకంటే విశేషమైనదిగా, క్రింది లక్షణాలను కలిగి ఉంది:
- ఎవరైనా పాల్గొని, పదాల వివరాలను సరిదిద్దగలరు లేదా కొత్త పదాలను చేర్చగలరు.
- పదాల నిర్వచనాలతో పాటు వాటి మూలాలు, ఉచ్చారణలు, ఉదాహరణలు, పర్యాయపదాలు, వ్యతిరేక పదాలు, అనువాదాలు వంటి విస్తృత సమాచారం అందించేందుకు లక్ష్యం ఉంది.
- ఇది నిఘంటువు మాత్రమే కాదు, థెసారస్, రైమ్ గైడ్, భాషా గణాంకాలు వంటి అనుబంధాలను కూడా కలిగి ఉంటుంది.
ఇతర భాషల పదాల విషయాలు:
- ఏ భాషా పదమైనా ఒకే విధమైన ప్రామాణిక ఆకృతిని అనుసరించాలి.
- నిర్వచనానికి బదులుగా ఆంగ్ల అనువాదం ఇవ్వాలి, ఆ అనువాదానికి చిన్న వివరణ కూడా ఇవ్వాలి.
- జపనీస్, గోతిక్ వంటి భాషలకు రోమనైజేషన్ అవసరం ఉంది.
- ప్రతి రోమనైజ్డ్ రూపానికి కనీసం ఒక నిర్వచన పంక్తి ఉండాలి.
ప్రత్యేక భాషా ఆచారాలు:
- కొన్ని భాషలకు ప్రత్యేక నియమాలు ఉంటాయి, వాటికి సంబంధించి విక్షనరీ: భాషా పరిగణనలు పేజీని చూడాలి.
శీర్షికల అమరిక:
- సమాచారాన్ని ఒక క్రమబద్ధమైన శీర్షికల కింద అమర్చాలి (ఉదా: వ్యాకరణ విశేషాలు, అర్థ వివరణ, పద ప్రయోగాలు, అనువాదాలు, మూలాలు).
- శీర్షికల క్రమం సిఫారసు చేసిన విధంగా ఉండాలి, కానీ కొంత స్వేచ్ఛ కూడా ఉంది.
- నెస్టింగ్ (ఒక శీర్షిక కింద సంబంధిత ఉపశీర్షికలు) ముఖ్యమైన నియమం.
ఉదాహరణ శీర్షికల అమరిక:
==వ్యాకరణ విశేషాలు==
;భాషాభాగం:
;వ్యుత్పత్తి:
==అర్థ వివరణ==
==పదాలు==
;నానార్థాలు:
;సంబంధిత పదాలు:
;వ్యతిరేక పదాలు:
==పద ప్రయోగాలు==
==అనువాదాలు==
(ఇతర భాషలలో అనువాదాలు)
==మూలాలు, వనరులు==
మొబైల్ ద్వారా విక్షనరిలో పదాలు చేర్చడం — విధానం:
- మీ మొబైల్లో వెబ్ బ్రౌజర్ (Chrome, Firefox, Safari మొదలైనవి) తెరవండి.
- తెలుగు విక్షనరి వెబ్సైట్ ను సందర్శించండి.
- ఖాతా లేకపోతే "ఖాతా సృష్టించుకోండి" లింక్పై క్లిక్ చేసి కొత్త ఖాతా తెరవండి; ఖాతా ఉంటే లాగిన్ అవ్వండి.
- మీరు జోడించాలనుకునే పదాన్ని శోధించండి. పదం లేకపోతే, "ఈ పేజీని సృష్టించండి" (Create this page) లింక్పై క్లిక్ చేయండి.
- కొత్త పదానికి సమాచారం చేర్చండి:
- భాష గుర్తింపు (==తెలుగు==)
- వ్యాకరణ వర్గం (నామవాచకం, క్రియ మొదలైనవి)
- అర్థం
- ఉదాహరణలు
- వ్యుత్పత్తి (పద మూలం)
- సంబంధిత పదాలు
- విక్షనరీ ఫార్మాటింగ్ నియమాలను పాటించండి.
- మార్పులు పూర్తయిన తర్వాత "మార్పులను భద్రపరచు" (Save changes) బటన్పై క్లిక్ చేయండి.
- మీ మార్పులకు చిన్న వివరణ ఇవ్వండి.
గమనికలు:
- చేర్చే సమాచారం ఖచ్చితమైనదిగా ఉండాలి.
- విక్షనరి మార్గదర్శకాలను తప్పకుండా అనుసరించండి.
- తొలిసారిగా సహకరిస్తే, విక్షనరీ సహాయక పేజీలను చదవడం మంచిది.
వికీవ్యాఖ్య Wikiquote https://wikiquote.org/
[మార్చు]వికీవ్యాఖ్య (వికీకోట్) : ప్రపంచ విఖ్యాత వ్యాఖ్యల నిధి
వికీవ్యాఖ్య అనేది ఒక అద్భుతమైన ఉచిత ఆన్లైన్ వ్యాఖ్యల భాండాగారం. ప్రపంచంలోని వివిధ భాషలకు చెందిన ప్రముఖుల యొక్క విలువైన వ్యాఖ్యలు మరియు సూక్తులు ఇక్కడ భద్రపరచబడి ఉంటాయి. అంతేకాదు, ఈ వ్యాఖ్యలు ఇతర భాషల్లోకి అనువదించబడి కూడా అందుబాటులో ఉంటాయి.
ముఖ్యంగా, వ్యాఖ్యలు చేసిన వ్యక్తుల గురించి మరింత తెలుసుకోవాలనుకుంటే, నేరుగా తెలుగు వికీపీడియా పేజీలకు లింకులు కూడా ఇవ్వబడి ఉంటాయి. ఇది ఒక ప్రత్యేకమైన సౌకర్యం. ఒక్కో వికీవ్యాఖ్య పేజీలో ఒకే వ్యాఖ్య కాకుండా, అనేక ఆసక్తికరమైన వ్యాఖ్యలు మరియు సామెతలు కూడా చూడవచ్చు.
వికీవ్యాఖ్యను ఎలా ఉపయోగించాలో తెలుసుకోవడానికి మీకు సహాయం కావాలంటే, మా సహాయ పేజీని తప్పకుండా సందర్శించండి. ఒకవేళ మీరు స్వయంగా నేర్చుకోవాలనుకుంటే, ప్రయోగశాలలో వివిధ మార్పులు మరియు చేర్పులు ఎలా చేయాలో ప్రయత్నించవచ్చు. ఇక్కడ ఉన్న ఏ పేజీనైనా మీరు తక్షణమే మార్చగలగడం ఒక గొప్ప విషయం.
ఇంకా విశేషం ఏమిటంటే, మీరు ఒక ఉచిత సభ్యత్వాన్ని పొందవచ్చు. సభ్యత్వం తీసుకున్న తర్వాత, మీ కోసం ప్రత్యేకంగా ఒక వ్యక్తిగత సభ్య పేజీని కూడా సృష్టించుకునే అవకాశం ఉంటుంది.
వికీవ్యాఖ్య: మీలాంటి వారిచే సృష్టించబడిన ఉల్లేఖనాల ఉచిత సంకలనం
వికీవ్యాఖ్య అనేది మీలాంటి ఉత్సాహవంతులైన వ్యక్తులు సేకరించిన మరియు రాసిన ఉల్లేఖనాల యొక్క ఒక గొప్ప ఉచిత సంకలనం. దీనిని అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల ఆధారిత లాభాపేక్ష లేని సంస్థ అయిన వికీమీడియా ఫౌండేషన్ నిర్వహిస్తోంది. మీరు కూడా వికీకోట్లో ఒక వినియోగదారు ఖాతాను సృష్టించాలనుకుంటే, ఈ లింక్ను సందర్శించండి: Special:CreateAccount.
వికీవ్యాఖ్యలో మీరు ఏమి చేయవచ్చు?
వికీవ్యాఖ్యలో ప్రధానంగా మీరు మూడు పనులు చేయవచ్చు:
- చదవవచ్చు: ఇక్కడ ఉన్న వేలాది ఉల్లేఖనాలను మీరు స్వేచ్ఛగా చదవవచ్చు మరియు జ్ఞానాన్ని పొందవచ్చు.
- సవరించవచ్చు: మీకు తెలిసిన సమాచారం కచ్చితంగా లేదని అనిపిస్తే లేదా మెరుగుపరచడానికి అవకాశం ఉంటే, మీరు ఆ పేజీలను సవరించవచ్చు.
- వ్రాయవచ్చు: మీకు ఆసక్తి ఉన్న విషయాల గురించి కొత్త ఉల్లేఖనాలను జోడించవచ్చు లేదా కొత్త పేజీలను సృష్టించవచ్చు.
వికీవ్యాఖ్యలో ఏమి ఉండకూడదు?
కొన్ని రకాల విషయాలు వికీకోట్కు తగినవి కావు. అయితే, అవి మినహాయిస్తే, ఇతర రచనలన్నీ ఇక్కడ స్వాగతించబడతాయి.
చదవడం ఎలా?
వికీవ్యాఖ్యలోని సమాచారాన్ని చదవడం చాలా సులభం. మీరు ప్రధాన పేజీకి వెళ్లండి. అక్కడ మీకు ఆసక్తి కలిగించే అంశాన్ని ఎంచుకుని, దాని లోతుల్లోకి వెళ్లడం ప్రారంభించండి. ప్రతి పేజీ యొక్క కుడివైపు పైభాగంలో ఒక శోధన పెట్టె ఉంటుంది. దాని ద్వారా మీకు కావలసిన ఉల్లేఖనాలను సులభంగా కనుగొనవచ్చు.
మీరు ఏదైనా పేజీని చదివిన తర్వాత, అది మీకు నచ్చితే, ఆ పేజీ యొక్క చర్చా వేదికలో మీ అభిప్రాయాన్ని ఎందుకు తెలియజేయకూడదు? చర్చా పేజీకి వెళ్లడానికి, మొదట పేజీ పైన ఉన్న "ఈ పేజీ గురించి చర్చించండి" అనే లింక్ను క్లిక్ చేయండి. ఆ తర్వాత చర్చా పేజీలో "ఈ పేజీని సవరించు" అనే ఎంపికను ఎంచుకోండి. మీ సానుకూల స్పందనను మేము ఎల్లప్పుడూ ఆహ్వానిస్తాము!
ఒకవేళ మీరు వెతుకుతున్న ఉల్లేఖన లేదా అంశం మా వద్ద లేకపోతే, మీరు రిఫరెన్స్ డెస్క్ వద్ద మమ్మల్ని అడగవచ్చు లేదా ఆ అంశాన్ని మా అభ్యర్థనల జాబితాకు చేర్చవచ్చు.
వికీవ్యాఖ్య ఎలా పనిచేస్తుందనే దాని గురించి మీకు ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే, మా తరచుగా అడిగే ప్రశ్నల (FAQ) పేజీని చూడండి. ఒకవేళ మీ ప్రశ్నకు అక్కడ సమాధానం లభించకపోతే, మీరు దానిని గ్రామ పంపులో అడగవచ్చు.
సవరించడం ఎలా?
వికీవ్యాఖ్యలోని ఏ పేజీనైనా ఎవరైనా సవరించవచ్చు. మీరు ప్రస్తుతం చూస్తున్న ఈ పేజీని కూడా మీరు సవరించవచ్చు. ఈ పేజీ పైన లేదా క్రింద ఉన్న "ఈ పేజీని సవరించు" అనే లింక్ను క్లిక్ చేయడం ద్వారా మీరు మార్పులు చేయవచ్చు. దీని కోసం మీకు ప్రత్యేక అనుమతులు అవసరం లేదు, అంతేకాదు మీరు లాగిన్ కూడా చేయవలసిన అవసరం లేదు. మీరు మా శాండ్బాక్స్లో కూడా మీ సవరణ నైపుణ్యాలను ప్రయత్నించవచ్చు: శాండ్బాక్స్ను సవరించండి.
సవరణ ప్రారంభించడానికి ఒక సులువైన మార్గం ఏమిటంటే, మీరు ఇతర ఉల్లేఖనాల నిఘంటువులను ఎలా ఉపయోగిస్తారో అలాగే వికీవ్యాఖ్యను ఉపయోగించడం. అయితే, మీరు ఏదైనా తప్పును గుర్తించినప్పుడు - అది స్పెల్లింగ్ తప్పు కావచ్చు, లేదా అస్పష్టమైన వాక్యం కావచ్చు - వెంటనే దానిని సరిచేయడానికి వెనుకాడకండి. పేజీలను నవీకరించడంలో ధైర్యంగా ఉండండి. ఒక పేజీని మెరుగుపరచడానికి మీకు ఒక మార్గం కనిపిస్తే, వెంటనే దాన్ని అమలు చేయండి.
ఇదంతా మీకు కొంచెం భయానకంగా అనిపించవచ్చు! ఈ వ్యవస్థ ఇప్పటికీ ఎందుకు విజయవంతంగా పనిచేస్తుందో తెలుసుకోవడానికి సాధారణ అభ్యంతరాలకు సమాధానాలు చూడండి.
వ్రాయడం ఎలా?
మా వద్ద ఉన్న జ్ఞానాన్ని సవరించడం చాలా గొప్ప విషయం, కానీ మీరు కూడా మీ జ్ఞానాన్ని పంచుకోవాలని మేము కోరుకుంటున్నాము. మీరు ఒక సరికొత్త పేజీని ప్రారంభించవచ్చు లేదా ఇప్పటికే ఉన్న పేజీలో పూర్తిగా కొత్త విభాగాన్ని జోడించవచ్చు. తప్పులు చేయడం గురించి ఎక్కువగా చింతించకండి - మీరు ఏదైనా కొంచెం తప్పు చేసినప్పటికీ, మీరు లేదా ఎవరైనా దానిని తర్వాత ఎప్పుడైనా సరిదిద్దవచ్చు.
ముఖ్య గమనిక: మీరు చేసే రచనలను ఇతరులు నిర్దాక్షిణ్యంగా సవరిస్తారు మరియు వాటిని ఇష్టానుసారంగా పునఃపంపిణీ చేస్తారు. ఒకవేళ మీరు అలా జరగకూడదని భావిస్తే, మీ రచనలను ఇక్కడ సమర్పించవద్దు. వికీకోట్కు చేసే అన్ని రచనలు క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-అలైక్ లైసెన్స్ (CC BY-SA) మరియు GNU ఫ్రీ డాక్యుమెంటేషన్ లైసెన్స్ (GFDL) కింద విడుదల చేయబడినట్లు పరిగణించబడతాయి. ఇది వికీవ్యాఖ్య ఎప్పటికీ ఉచితంగా పంపిణీ చేయబడుతుందని నిర్ధారిస్తుంది. CC BY-SA కింద లైసెన్స్ ఇవ్వడానికి మీకు రచయిత అనుమతి ఉంటే తప్ప కాపీరైట్ చేయబడిన రచనలను సమర్పించవద్దు. మరిన్ని వివరాల కోసం వికీపీడియా: కాపీరైట్లను చూడండి.
మీరు చూడాలని కోరుకునే కొన్ని విధానాలు మరియు మార్గదర్శకాలు మా వద్ద ఉన్నాయి. మీరు టెంప్లేట్ను అనుసరించమని మేము ప్రోత్సహిస్తున్నాము. అలాగే, ఈ ప్రాజెక్ట్ ముఖ్యంగా ఉల్లేఖనాల యొక్క విజ్ఞాన సర్వస్వం (encyclopedia) నిర్మించడంపై దృష్టి పెట్టింది, కాబట్టి వికీకోట్లో అనేక ఇతర రకాల విషయాలు ఉండవు.
వికీవ్యాఖ్య అనేది వికీపీడియా లాంటిదే, కానీ ఇక్కడ వ్యాఖ్యలు, విమర్శలు మరియు విశ్లేషణలకు ప్రాధాన్యత ఉంటుంది. మీ మొబైల్ ఫోన్ నుండే మీరు ఎడిట్ చేయడం మరియు కొత్త విషయాలను చేర్చడం చాలా తేలిక. ఎలాగో చూడండి:
1. వికీవ్యాఖ్య ఎడిటర్ను ఎంచుకోవడం
- మొబైల్ బ్రౌజర్: మీ ఫోన్లోని Chrome లేదా Firefox వంటి బ్రౌజర్లో వికీవ్యాఖ్య వెబ్సైట్ను తెరవండి.
- డెస్క్టాప్ మోడ్కు మారండి: బ్రౌజర్ సెట్టింగ్స్లో "డెస్క్టాప్ సైట్" అనే ఆప్షన్ను ఎంచుకోండి. ఇలా చేయడం వల్ల ఎడిటింగ్ టూల్స్ స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి.
- మొబైల్ యాప్ (అందుబాటులో ఉంటే): ఒకవేళ వికీవ్యాఖ్య కోసం ప్రత్యేకంగా మొబైల్ యాప్ ఉంటే (ఉదాహరణకు, ఆఫ్లైన్లో వికీపీడియా/వికీవ్యాఖ్య కంటెంట్ను చదవడానికి Androidలో Kiwix వంటివి), దాన్ని డౌన్లోడ్ చేసుకోండి.
2. ఖాతా సృష్టించుకోవడం
- "సైన్ ఇన్" లేదా "Create account" బటన్పై నొక్కండి.
- మీకు నచ్చిన యూజర్పేరు మరియు పాస్వర్డ్ను ఇవ్వండి.
- మీ ఇమెయిల్ ఐడీని నమోదు చేసుకోవడం మంచిది, ఒకవేళ మీరు మీ పాస్వర్డ్ను మరచిపోతే తిరిగి పొందడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
3. పేజీని సవరించడం
- మీరు మార్పులు చేయాలనుకుంటున్న వ్యాఖ్య పేజీకి వెళ్లండి (ఉదాహరణకు: "గాంధీ జీవితంపై వ్యాఖ్యలు").
- అక్కడ ఉన్న "Edit" బటన్పై క్లిక్ చేయండి.
- మొబైల్ ఫ్రెండ్లీ ఎడిటర్ (VisualEditor) ఓపెన్ అవుతుంది. ఇక్కడ మీరు ఈ పనులు చేయవచ్చు:
- టెక్స్ట్ను జోడించవచ్చు లేదా తొలగించవచ్చు.
- బోల్డ్, ఇటాలిక్, హెడ్డింగ్లు వంటి ఫార్మాటింగ్ను ఉపయోగించవచ్చు.
- "Cite" బటన్ను ఉపయోగించి రెఫరెన్స్లను (మూలాలను) చేర్చవచ్చు.
ఉదాహరణ:
== మహాత్మా గాంధీ అహింసా సిద్ధాంతం ==
గాంధీజీ యొక్క అహింసా విధానం [[సత్యాగ్రహం]]కు ఆధారం. [https://www.example.com/gandhi-ahinsa ఇక్కడ మరింత చదవండి].
4. కొత్త పేజీని సృష్టించడం
- సెర్చ్ బార్లో మీరు సృష్టించాలనుకుంటున్న కొత్త పేజీ యొక్క పేరును టైప్ చేయండి.
- తరువాత వచ్చే ఫలితాలలో "Create" అనే ఆప్షన్ను ఎంచుకోండి.
- ఉదాహరణ: "తెలుగు సాహిత్యంపై వ్యాఖ్యలు" అనే పేరుతో ఒక కొత్త పేజీని సృష్టించి, దాని గురించి మీ అభిప్రాయాలు మరియు విశ్లేషణలు రాయవచ్చు.
5. చర్చల పేజీలో పాల్గొనడం
- ప్రతి పేజీకి "Talk" అనే ప్రత్యేక విభాగం ఉంటుంది.
- ఇక్కడ మీరు ఇతర వికీవ్యాఖ్య సహాయకులతో ఆ పేజీలోని విషయం గురించి చర్చించవచ్చు.
- ఉదాహరణ: "ఈ వ్యాఖ్యలో ఇంకా ఏమైనా మెరుగుదలలు చేయగలమా?" అని మీరు ఒక ప్రశ్న అడగవచ్చు.
6. మొబైల్ ఎడిటింగ్ కోసం కొన్ని ముఖ్యమైన చిట్కాలు
- మీ ఇంటర్నెట్ కనెక్షన్ నెమ్మదిగా ఉంటే, మీరు చేసిన మార్పులను సేవ్ చేసే ముందు "Show changes" పై క్లిక్ చేసి ఒకసారి చూడండి.
- మీ మొబైల్ స్క్రీన్ చిన్నగా ఉంటే, పేజీని అడ్డంగా స్క్రోల్ చేయకుండా ఉండటానికి చిన్న చిన్న పేరాలుగా రాయండి.
ఉదాహరణలు:
- టైపో సరిదిద్దడం: ఒక పేజీలో "అతను చాల మంచివాడు" అని ఉంటే, దానిని "అతను చాలా మంచివాడు" అని సరిచేయండి.
రెఫరెన్స్ జోడించడం: ఒక వ్యాఖ్యలో "భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం 1947లో వచ్చింది" అని ఉంటే, దానికి ఒక విశ్వసనీయమైన మూలాన్ని ఇలా జోడించండి:
Code snippet
భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం 1947లో వచ్చింది.<ref>https://www.example.com/indian-independence</ref>
కొత్త విభాగం చేర్చడం: ఒక సినిమా సమీక్ష పేజీలో "నటీనటుల ప్రదర్శన" గురించి ఒక కొత్త విభాగాన్ని చేర్చాలనుకుంటే, ఇలా రాయండి:
== నటీనటుల ప్రదర్శన ==
ఈ సినిమాలో నటీనటులందరూ అద్భుతంగా నటించారు. ముఖ్యంగా...
=
మొబైల్ ఎడిటింగ్ చిట్కాలు
[మార్చు]- ఇంటర్నెట్ స్లో అయితే, "Show changes" క్లిక్ చేసి మార్పులు ముందుగా సేవ్ చేయండి.
- చిన్న స్క్రీన్కు అనుకూలంగా చిన్న పేరాలు ఉపయోగించండి.
- టైపోలు సరిచూడండి.
- అవసరమైన చోట కొత్త విభాగాలు జోడించండి.
మొబైల్ ద్వారానే మీరు వికీవ్యాఖ్యలో విలువైన తోడ్పాటు అందించవచ్చు. చిన్న చిన్న మార్పులు కూడా పెద్ద మార్పుకు దారి తీస్తాయి!
ముగింపు
[మార్చు]వికీపీడియా మరియు దాని సోదర ప్రాజెక్టులు (వికీడేటా, వికీసోర్స్, వికీఅధ్యయనం, వికీస్పీసీస్, వికీవాయేజ్, వికీమీడియా కామన్స్ మొదలైనవి) ప్రపంచానికి ఉచిత జ్ఞానాన్ని అందించడానికి కట్టుబడి ఉన్నాయి.వికీపీడియా మరియు దాని సోదర ప్రాజెక్టులు (వికీడేటా, వికీసోర్స్, కామన్స్, వగైరా) అన్నీ లాభాపేక్ష లేని సంస్థలు, అవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా విద్య మరియు ఉచిత జ్ఞానాన్ని ప్రోత్సహించడానికి కృషి చేస్తున్నాయి. మీరు సహాయం చేయడం ద్వారా ఈ లక్ష్యాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో భాగం అవుతారు.ఈ ప్రాజెక్టులకు సహాయం చేయడానికి అనేక ముఖ్యమైన కారణాలు ఉన్నాయి:
1. ఉచిత జ్ఞానాన్ని ప్రోత్సహించడం
[మార్చు]వికీపీడియా మరియు దాని సోదర ప్రాజెక్టులు ఎవరైనా ఉచితంగా జ్ఞానాన్ని పొందేలా చేస్తాయి. ఈ ప్రాజెక్టులను మద్దతు చేయడం ద్వారా, మీరు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విద్య మరియు సమాచారానికి ప్రాప్యతను మెరుగుపరుస్తారు.ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉచిత జ్ఞానాన్ని అందరికీ అందుబాటులో ఉంచడానికి మీరు సహాయపడతారు.
2. సముదాయం మరియు సహకార శక్తిని పెంపొందించడం
[మార్చు]ఈ ప్రాజెక్టులు వేలాది స్వచ్ఛంద సహాయకుల సముదాయంపై ఆధారపడి ఉంటాయి. మీరు సహాయం చేసినప్పుడు, మీరు ఈ సముదాయంలో భాగమవుతారు మరియు ప్రపంచాన్ని మెరుగుపరిచే ఉమ్మడి లక్ష్యాన్ని మద్దతు చేస్తారు.
3. వివిధ రకాల జ్ఞానాన్ని సంరక్షించడం
[మార్చు]వికీసోర్స్, వికీమీడియా కామన్స్, వికీఅధ్యయనం వంటి ప్రాజెక్టులు పుస్తకాలు, చారిత్రక పత్రాలు, చిత్రాలు, శబ్ద ఫైళ్లు మరియు ఇతర మల్టీమీడియా సామగ్రిని సంరక్షిస్తాయి. ఇది సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని కాపాడటానికి సహాయపడుతుంది.
4. టెక్నాలజీ మరియు ఇన్నోవేషన్కు మద్దతు
[మార్చు]వికీడేటా వంటి ప్రాజెక్టులు ఓపన్ డేటాను అందిస్తాయి, ఇది పరిశోధకులు, డెవలపర్లు మరియు AI మోడల్లకు ఉపయోగపడుతుంది. ఈ డేటా శాస్త్రీయ పురోగతికి మరియు ఇన్నోవేషన్కు దోహదపడుతుంది.మీ సాంకేతిక నైపుణ్యాలను మెరుగుపరచుకోవచ్చు
5. స్వేచ్ఛ మరియు నిష్పాక్షికతను కాపాడటం
[మార్చు]వికీమీడియా ప్రాజెక్టులు విజ్ఞప్తులు లేదా వాణిజ్య ప్రయోజనాలకు అధీనం కావు. వాటిని మద్దతు చేయడం ద్వారా, మీరు నిష్పాక్షిక, ప్రజాస్వామ్య జ్ఞాన వనరులను కాపాడటానికి సహాయపడతారు.
6. స్థానిక భాషలు మరియు సంస్కృతులను పునరుద్ధరించడం
[మార్చు]వికీపీడియా 300కు పైగా భాషల్లో అందుబాటులో ఉంది. స్థానిక భాషలు మరియు సంస్కృతులకు సంబంధించిన కంటెంట్ను జోడించడం ద్వారా, మీరు వాటిని సజీవంగా ఉంచడానికి సహాయం చేయవచ్చు.మీ స్థానిక భాష (తెలుగు,గొండి, కోయ, కోలామి, నాయక్, చెంచు, కైకాడి, యెరుకుల, లంబాడి, నక్కల, కొండ కమ్మర వంటివి) లో విషయాలను జోడించి, మీ సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని భద్రపరచవచ్చు.
7. మీ నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకోవడం
[మార్చు]వికీపీడియా మరియు ఇతర ప్రాజెక్టులకు సహాయపడటం వలన మీరు రచన, సంపాదన, ఫోటోగ్రఫీ, డేటా విశ్లేషణ, ప్రోగ్రామింగ్ వంటి నైపుణ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకోవచ్చు.
8. దాతృత్వం మరియు సామాజిక బాధ్యత
[మార్చు]వికీమీడియా ఫౌండేషన్ ఒక నాన్-ప్రాఫిట్ సంస్థ. దానికి చేసిన విరాళాలు పన్ను మినహాయింపులకు అర్హత కలిగి ఉంటాయి మరియు మీరు సామాజికంగా బాధ్యతాయుతంగా ఉన్నారని చూపిస్తుంది.
9. వివిధ రకాల ప్రాజెక్టులకు మద్దతు: వికీపీడియాతో పాటు, విక్షనరీ (నిఘంటువు), వికీబుక్స్ (పాఠ్యపుస్తకాలు), వికీసోర్స్ (మూల గ్రంథాలు), వికీకోట్స్ (సూక్తులు), వికీన్యూస్ (వార్తలు), వికీట్రావెల్ (ప్రయాణ గైడ్), వికీస్పీషిస్ (జీవజాతుల జాబితా), వికీవర్సిటీ (అభ్యాస వనరులు), మరియు వికీకామన్స్ (ఉచిత మీడియా ఫైళ్లు) వంటి అనేక సోదర ప్రాజెక్టులు ఉన్నాయి. మీ సహాయం ఈ విభిన్న ప్రాజెక్టుల అభివృద్ధికి తోడ్పడుతుంది.
ముగింపు
[మార్చు]వికీపీడియా మరియు దాని సోదర ప్రాజెక్టులు మానవ జ్ఞానాన్ని సేకరించి, సంరక్షించి, ఉచితంగా అందించే గొప్ప ప్రయత్నాలు. ఇవి సమాజానికి విలువైన సమాచారం అందించడమే కాకుండా, భవిష్యత్తు తరాలకు ఒక చెరగని సంపదగా మారతాయి. వీటిని ప్రోత్సహించడం ద్వారా, మీరు ప్రపంచానికి జ్ఞానాన్ని అందించే ఒక విశాల ఉద్యమంలో భాగమవుతారు. ఈ డిజిటల్ యుగంలో వికీపీడియా మరియు దాని అనుబంధ ప్రాజెక్టులు విద్యార్థులకు అతి ముఖ్యమైన వనరులుగా నిలుస్తున్నాయి. ఇవి కేవలం సమాచార భాండారాలు మాత్రమే కాకుండా, జ్ఞానాన్ని సృష్టించేందుకు, పంచుకోవడానికి, సమగ్రంగా అధ్యయనం చేసేందుకు అనేక అవకాశాలను అందిస్తాయి. వీటిని సమర్థవంతంగా ఉపయోగించుకోవడం ద్వారా విద్యార్థులు తమ విద్యా ప్రయాణాన్ని మరింత సమృద్ధిగా, ప్రభావవంతంగా తీర్చిదిద్దుకోవచ్చు. సాంకేతిక పరిజ్ఞానం అభివృద్ధి చెందుతున్న నేపథ్యంలో వికీపీడియా మరియు దాని అనుబంధ ప్రాజెక్టులు కూడా మరింత ఆధునీకరించబడుతున్నాయి. కృత్రిమ మేధస్సు, యంత్ర అధ్యయనం, స్వయంచాలిత అనువాదం, వాయిస్ సపోర్ట్, వర్చువల్ రియాలిటీ వంటి తాజా పరిజ్ఞానాలు వీటిని మరింత అందుబాటులోకి తేవడమే కాకుండా, ఉపయోగదాయకంగా మారుస్తాయి. మీరు సమయం, నైపుణ్యాలు లేదా ఆర్థిక సహాయం ద్వారా ఈ గొప్ప ప్రయత్నానికి మద్దతు అందించవచ్చు. మీ సహకారం ఎంత చిన్నదైనా, అది ఒక పెద్ద మార్పుని తీసుకురాగలదు!
గమనిక:
ఈ పత్రం క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్-షేర్ అలైక్ 4.0 ఇంటర్నేషనల్ లైసెన్స్ కింద లభ్యమవుతోంది. దీని అర్థం మీకు ఈ సమాచారాన్ని ఎలాంటి మాధ్యమం/ఫార్మాట్లోనైనా కాపీ చేసి పంచుకునే స్వేచ్ఛ ఉంది. అలాగే మీరు దీన్ని మార్చుకోవచ్చు, కలపచ్చు, కొత్తగా తయారు చేయచ్చు, వాణిజ్యపరంగా కూడా – కానీ కొన్ని షరతులు ఉండొచ్చు:
- అట్రిబ్యూషన్ (క్రెడిట్ ఇవ్వడం): మీరు అసలైన రచయితకి తగిన గుర్తింపు ఇవ్వాలి, లైసెన్స్కి లింక్ ఇవ్వాలి, మార్పులు చేసినట్లయితే చెప్పాలి. మీరు ఇది తగిన రీతిలో చేయవచ్చు, కానీ రచయిత మీ ప్రాజెక్టును అంగీకరించారని భావించేలా ఉండకూడదు.
- షేర్ అలైక్ (అలాగే పంచుకోవాలి): మీరు ఇందులో మార్పులు చేస్తే, కొత్తగా తయారు చేస్తే, అదే లైసెన్స్తోనే పంచుకోవాలి.
గమనిక: వికిపీడియా మరియు వికిమీడియా లోగోలు కాపీరైట్ మరియు ట్రేడ్మార్క్లుగా నమోదు చేయబడి ఉన్నాయి. ఇవి లాభాపేక్షలేని సంస్థ అయిన వికిమీడియా ఫౌండేషన్కి చెందినవి.
ఈ లోగోలు వాడాలంటే వికిమీడియా ట్రేడ్మార్క్ పాలసీ మరియు విజువల్ ఐడెంటిటీ గైడ్లైన్స్ ప్రకారం అనుమతి తీసుకోవాలి. ఇది ప్రదర్శన కంటెంట్కి ఉన్న లైసెన్స్ కంటే వేరుగా ఉండవచ్చు.